काठमाडौँ । शुक्रबार र आइतबार बसेको नेकपाको सचिवालय बैठकले पार्टीका संगठनात्मक एकताका धेरै काम टुङ्गाएको छ । तर, विगतमा भन्दा यसपालीका नेकपाका निर्णयहरु निकै नै रणनीतिक देखिन्छन् । पछिल्ला निर्णयले नेकपाको शक्ति सन्तुलनमा फेरबदल नै ल्याइदिएको छ । एकतापछि लेनदेनमै विवाद र प्रतिस्पर्धा गरेका नेकपाका शीर्ष नेताहरुले शुक्रबारको सचिवालय बैठकबाट विभिन्न ३३ केन्द्रीय विभागका प्रमुख तोके । यसमा सहमति थियो । तर, शुक्रबारका केही प्रस्ताव चाहिँ आश्चर्यजनक देखिएका थिए ।

यसैगरी आइतबार बसेको सचिवालय बैठकले पनि केही महत्त्वपूर्ण निर्णय लियो, तर त्यसमा सर्वसम्मति भएन । वरियता विवादमा नेता माधवकुमार नेपालको फरक मत आयो  । किनभने नेकपा नेताहरुले बैठकमा पेश गरेका प्रस्ताव र निर्णय चाहिँ नेकपाको आन्तरिक जीवनका लागि धेरै नै रणनीतिक थिए । सम्भवतः शुक्रबार र शनिबारको निर्णयले नेकपाको शक्ति सन्तुलनसँगै दीर्धकालीन प्रभाव पार्ने निश्चित छ । शुक्रबारकै बैठकले पार्टीका दुई अध्यक्ष र महासचिवबाहेक सचिवालयका सबै नेताहरुको जिम्मेवारी तोकेको छ ।

र, निर्णय हुन नसकेको केही यस्ता प्रस्ताव बैठकमा पेश भएका छन्, जसले नेकपाभित्र ठूलै राजनीतिक फेरबदलको प्रष्टै सङ्केत गर्छ । यसबाहेक केही शीर्ष नेताहरुबीच अन्तरविरोध पनि बढाउन सक्छ ।

सम्बन्धित समाचारहरु

माधव नेपालले लेखे ‘नोट अफ डिसेन्ट’

नेकपा सचिवालय बैठकः कसले के पाए जिम्मेवारी हेर्नुस् (नामावलीसहित)

माधव नेपालको असन्तुष्टिकाबीच पनि झलनाथ खनाल तेस्रो बरियतामा

 

प्रचण्डलाई ओलीको ‘सर्प्राइज प्रस्ताव’

 

माधवलाई हटाएर झलनाथलाई ‘एक नम्बर’ बनाउने प्रस्ताव !

विधानविपरित गौतम उपाध्यक्ष

नेकपाको पाँचौ वरियतामा रहेका नेता वामदेव गौतमलाई शुक्रबारको सचिवालय बैठकले विधान विपरित पार्टीको उपाध्यक्ष बनाउने प्रस्ताव गर्यो । अब सचिवालयको प्रस्तावलाई स्थायी कमिटीले अनुमोदन गरेपछि नेता गौतम नेकपाको उपाध्यक्ष बन्ने छन् ।

तर, पार्टी विधानमा नै नभएको पद सिर्जजा हुनु र पछिल्लो समय त्यस्तो पदको भागबन्डाको प्रशङ्गनै नभएको बेलामा अचानक उपाध्यक्षमा नेता गौतमलाई किन भित्र्याइयो ? भन्ने प्रश्न उठेको छ । पार्टीमा शक्तिशाली मानिने संगठन विभाग प्रमुखको जिम्मेवारी, किसान महासंघ इन्चार्जको जिम्मेवारी पाएका नेता गौतम प्रति अध्यक्षद्वय र अन्य नेताहरु एकाएक किन लचिलो भए ?

यी प्रश्नसँगै पछिल्लो समय पार्टी अध्यक्ष केपी ओलीसँगको बढ्दो निकटा र मंसिरमा हुनगैरहेको कास्की क्षेत्र नम्बर २ को उपनिर्वाचनलाई पनि जोडेर हेर्न थालिएको छ । यसले पनि नेकपाको आन्तरिक जीवनमा अर्थ र प्रभाव दुवै राख्ने देखिएको छ ।

माधव नेपाल घटुवामा

नेता गौतममाथि अध्यक्षद्वयको ‘कृपा’ बर्सिरहँदा तेस्रो वरियतामा रहेका नेता माधवकुमार नेपालको भने वरियता घटाइयो । शुक्रबारको सचिवालय बैठकमा प्रवेश पाएको यो विषयमा आइतबारको बैठकले निर्णय गरेको छ । तर, यो निर्णयमा नेता नेपालको फरक मत छ ।

पार्टी एकताको १५ महिना बित्दा साम्य भएको वरियताको विषय अचानक यो समयमा आउनु योजनाबद्ध थियो वा संयोग ? यो प्रश्न पनि नेकपा भित्रै उठेको छ । अर्थात् पार्टी एकीकरणले पूर्णता पाउनै लाग्दा अन्तिम समयमा आएर चौँथो वरियतामा रहेका झलनाथ खनाललाई अगाडि सार्दा विवाद हुन्छ भन्ने जान्दाजान्दै वरियताको निर्णय अहिले किन भयो ? भन्ने दोस्रो प्रश्न पनि छ । अर्कोतर्फ अध्यक्षद्वय (खासगरी प्रचण्ड) ओली र प्रचण्ड यसमा सहमत हुनुले नेता नेपाल समूहलाई कमजोर बनाउने कदम चालिएको महसुस नेपाल समुहले गरेको छ । नेता नेपालले सोचे विपरित अचानक आएको यस्तो प्रस्ताव र निर्णयपछि उनी असन्तुष्ट बनेका छन् ।

हुनत नेता खनालले एकीकृत पार्टीको तेस्रो वरियतामा आफू हुनुपर्ने माग राख्दै आएका थिए । पार्टी एकीकरण घोषणा हुँदा चीन भ्रमणमा रहेका नेता खनाललाई चौथो वरियतामा नेताहरुले राखेका थिए । चीनबाट फर्के लगत्तै उनले त्यतिबेला अध्यक्षद्वय र सचिवालयमा आफ्नो असन्तुष्टि राख्दै उक्त निर्णयलाई पुर्नविचार गर्न माग गरेका थिए । तर, नेता खनालको मागमा कोही नेता सकारात्मक देखिएनन् । अर्थात् खनालको कुरा न त अध्यक्षद्वयलेनै सुने न अन्य नेताहरुले । त्यसपछि खनाल र ओलीको सम्बन्ध पनि चिसिएको थियो । त्यसयता खनालले यो प्रशङ्ग भने बैठकमा उठाएका थिएनन् । वरियतामा आश मारिसकेको जस्तै अवस्थामा पुगेका नेता खनालको माग झण्डै १४ महिनापछि पुरा भएको छ । तर, एकाएक उनलाई तेस्रो वरियतामा ल्याउने प्रस्ताव पनि अध्यक्ष ओलीले नै गरेको नेकपाकै नेताहरुको दाबी छ । मतलब वरियतामा साम्य भैसकेको विषय पछिल्लो समयमा अचानक आउनुलाई अर्थपूर्ण रुपमा हेरिएको छ ।

पोखरेलको बोली ‘सफ्ट’

विवादका कारण लामो समय टुङ्गिन नसकेको स्कुल विभागलाई लिएर विभिन्न टिकाटिप्पणी भए । यो विभागमा पूर्व एमाले समुहका नेता ईश्वर पोखरेलबाहेक पूर्व माओवादी समूहका नेता नारायणकाजी श्रेष्ठको दावी कायमै रहँदा अन्ततः शुक्रबारको सचिवालय बैठकले सर्वसम्मत रुपमा पोखरेललाई दिने निर्णय गर्यो ।

पूर्व एमालेले मान्दै आएको कार्यदिशा ‘जनताको बहुदलीय जनवाद’ नै नेकपाको आगामी कार्यदिशा हुनु पर्ने अभिव्यक्ति दिँदै आएका नेता पोखरेलले स्कुल विभागको जिम्मेवारी पाएसँगै उनको बोली सफ्ट भएको छ । शुक्रबार केही मिडियालाई प्रतिक्रिया दिँदा नेता पोखरेलले आफूले विभागीय जिम्मेवारी पाएपनि पार्टीको निर्णय अनुसार नै अगाडि बढ्ने बताएर केही आन्तरिक सहमति भएको संकेत गरेका छन् । पार्टी एकता विपरित र सहमति विपरित अभिव्यक्ति दिँदै आएका पोखरेल प्रति असन्तुष्ट बनेका पूर्व माओवादी समूहका नेताहरु कुनै पनि हालतमा स्कुल विभाग उनलाई दिन नहुने अडान राख्दै आएका थिए । यदि नेता श्रेष्ठको हकमा सहमति नभए स्कुल विभाग अध्यक्षद्वयकै मातहत राख्नुपर्ने अडान प्रचण्डले लिएका थिए ।

तर, शुक्रबारको सचिवालय बैठकको बस्नु पूर्व स्कुल विभागको प्रमुख पोखरेललाई दिन अध्यक्ष प्रचण्ड र नेता नारायणकाजी श्रेष्ठ सहमत भए । आफ्नो अडानबाट एकाएक प्रचण्ड र श्रेष्ठपछाडि हट्नु पनि असामान्य परिघटना जस्तै देखिएको छ ।

एक कदम पछाडी हटे श्रेष्ठ

नेता पोखरेलले स्कुल विभागको जिम्मेवारी लिए लगत्तै उनको बोली सफ्ट हुनु र प्रवक्तासमेत रहेका नेता श्रेष्ठ शुक्रबारको बैठक अघिनै आफ्नो दावीबाट एक कदम पछाडि हटे । तिनै नेता श्रेष्ठ थिए जो स्कुल विभागको जिम्मेवारी नपाए कुनैपनि हालतमा प्रचार विभाग नलिने आफू निकट नेताहरुलाई बताउँदै आएका थिए । बरु सचिवालय सदस्यमात्रै भएर बस्ने अडान राखेका उनी एकाएक लचिलो भए । र, प्रचार विभागको प्रमुखमा सहमत भए । तर, नेता श्रेष्ठ आफ्नो अडानबाट पछाडि हट्नुको रहस्य अध्यक्ष ओली वा प्रचण्डले कुनै आश्वासन दिएको हुन सक्ने बुझाइ केही नेताहरुको छ ।

प्रचण्डलाई ओलीको ‘सर्प्राइज’ प्रस्ताव

सवैभन्दा महत्त्वपूर्ण अध्यक्ष ओलीले पहिलो पटक अर्का अध्यक्ष प्रचण्डलाई कार्यकारी अध्यक्ष हुन प्रस्ताव अगाडि सारेका छन् । यसलाई प्रधानमन्त्री एवम् अध्यक्ष ओलीको स्वास्थ्यसँग पनि जोडेर हेरिएको छ । र, नेतृत्वको विषयमा र जिम्मेवारी वाँडफाँडको विषयमा लामो समयदेखि तनाव थियो ।

र, गौतमलाई चुनाव लड्न प्रस्ताव

यति मात्र होइन, नेकपा अध्यष ओलीले नेता गौतमलाई कास्की–२ बाट उपचुनाव लड्न प्रस्ताव गरेका छन्, यो पनि नेकपाभित्र रणनीतिक विषय हो । विगतमा पटकपटक उपचुनाव लड्न खोज्दा अवरोध गरेका ओलीले यसपटक आफै अगाडि सारेर गौतमलाई उपचुनाव लड्न प्रस्ताव गरेका छन् । कास्की–२ मा मंसिरमा उपचुनाव हुँदैछ । अब नेकपाले औपचारिक रुपमा यदि गौतम उपचुनाव लड्ने निर्णय गर्यो भने अनौठो हुने छैन । योसँगै गौतमको संसद प्रवेशको बाटोमात्र होइन, भावी प्रधानमन्त्रीको बाटो पनि खुला हुनेछ । त्यसैले गौतमको उपचुनाव लड्ने ओलीको प्रस्ताव पनि रणनीतिक नै देखिन्छ । यस्तोबेलामा अध्यक्ष ओलीले ल्याएको प्रस्ताव र भएका निर्णयहरु नेकपाभित्र धेरै अर्थपूर्ण मानिएको छ ।

यसरी हेर्दा शुक्रबार र आइतबारको बैठकका निर्णयहरु रणनीतिक छन् । तर, भावी दिनमा यसको दीर्घकालिन असर र गठजोड कस्तो देखिने हो त्यो भने विस्तारै खुल्दै जाला ।