विचार
नेपालमा लामो समयको राजनीतिक सङ्घर्ष, त्याग र बलिदानबाट सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना भयो । सङ्घीय संरचनाअनुसार अहिले सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय गरी तीन तहका सरकारहरु जनताबाट निर्वाचित भएर क्रियाशील रहेका छन् । समग्रमा तीन तहका सरकारहरुको भूमिका नेपालको संविधानमा किट...
-उदयबहादुर चलाउने ‘दीपक’ नेपाली जनताले प्रत्येक दिन सुन्ने र हेर्ने समाचारका अधिकांश हिस्सा भ्रष्टाचारका काण्डले भरिएका हुन्छन् । वाइडबडी काण्ड, बालुवाटार जग्गा काण्ड, एनसेल काण्ड यी पछिल्ला केही चर्चित भ्रष्टाचार काण्डहरु हुन् । यस्ता ठूला सबै काण्डहरुमा प्रा...
-रामहरि नेपाल तत्कालीन नेकपा एमाले र माओवादीबीच पार्टी एकताका बेलामा भएको सहमतिअनुसार गर्ने भनिएको बहुप्रतिक्षित दुई अध्यक्षबीच कार्य विभाजन र मन्त्री परिषद् पुनर्गठन भर्खरै सम्पन्न भएको छ । पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले पाँच वर्षसम्म प्रधानमन्त्रीको रूपमा सरकारको ...
नेपालका गाउँबस्तीका जनता आपसी संवादमा भन्छन्, ‘शत्रुले त पेल्छ । पेल्नु नै शत्रुताको पहिचान हो । हामीलाई त मित्रले पनि पेल्छ । सबैभन्दा विशेष सम्बन्धको मित्रले सबैभन्दा विशेष पेल्छ । पेलिआएको छ ।’ बुढापाकाहरू भन्छन् “सज्जनहरू सात कदम सँगै हिँडे भने पनि...
कुनै पनि देशको समग्र विकासको मूलआधार उक्त देशको शिक्षा हो । त्यो शिक्षा दिने मुख्य थलो विश्वविद्यालय हो । नेपालमा सञ्चालनमा रहेका विश्वविद्यालयको सङ्ख्या १२ पुगेको छ । तीमध्ये त्रिभुवन विश्वविद्यालय सबैभन्दा ठूलो विश्वविद्यालय हो । यसले करिब ६० वर्षको यात्रा पार गरेको छ । ...
दसैँमा व्यस्त हुने समयमा सभामुख कृष्णबहादुर महरा प्रहरी हिरासतमा जानुपर्यो । नेपालीले दसैँमा जानी नजानी महराले पिएकोे भनिएको रक्सी खोजी खोजी पिए । रक्सी दोकानकी बहिनीले मात्रै होइन, श्रीमतीले पनि महराजस्तै नहुनु नि भनेर जिस्क्याउन भ्याइन् । रक्सी र सभामुख महराको च...
अरूले वल्र्ड कप खेल्छन्, हामी टोल कप ! माथिको वाक्य, सन् २०१८ को रसिया विश्वकपताका मेरो एउटा साथीको फेसबुक स्ट्याटस हो । नेपालीहरुले विश्वकपमा सहभागिता नजनाए पनि खेलकुदप्रतिको क्रेज कम्तीको छैन । गाउँदेखि सहरसम्म, युवादेखि वृद्धासम्म खेलकुको मोह उत्तिकै छ । नेपालीहरुले...
२०७४ पौष ३० गते । बुटवल उप–महानगरपालिका वडा नं १५ उजेलापुर उपल्लो भाटा । साँझ ७ः३० बजे । डम्म कुइरोले ढाकेको रात एकदम जाडो थियो । सिमसिम पानी परेको र हल्का हावा चलिरहेको थियो । कठ्यांग्रिने जाडो भएर के गर्नु, केटाकेटीलाई खुवाउनै प-यो । दुबै छोरा भोकले ...
-विजयराज अधिकारी सामाजिक सञ्जालमा सामाजिक अभियान्ताका गतिविधि र उनीहरुका रोहबरमा चन्दा आतङ्क भइरहेको छ । सामाजिक अभियान्ता भनेको के हो, यसको परिभाषा र बहन गर्ने जिम्मेवारी कस्तो हुन्छ, बुझ्न आवश्यक छ । यसबारे गहन अध्ययन तथा सामाजिक परिवेशभित्रको अवस्था पनि ...
परिभाषा कुनै पनि खास समाजको चरित्र, संस्कृति र प्रवृत्ति भनेको अर्थराजनीतिले निर्धारण गर्छ । अर्थात् हरेक वस्तु वा सामाजिक सत्ताको चरित्र अर्थराजनीतिद्वारा निर्देशित हुन्छ । मुलुक वा समाजलाई कुन दिशातर्फ डोर्याउने भन्ने सवाल पनि अर्थराजनीतिले नै...
इतिहासले पल्टाउँदै ल्याएका व्यवस्थालाई सरसर्ती आँखा लगाउँदा जनवादी बहुमतको सरकार भएको आजको अवस्थामा त कमसेकम जनतामा असन्तुष्टिको अग्निज्वालाले प्रहार गर्नुहुँदैन थियो । जनता व्यवस्था र सिद्धान्तभन्दा शान्ति र विकासका पक्षपाती हुन्छन् तर नेता भने व्यवस्था र सिद्धान्तका साख जोगा...
आफ्नो देशको अवस्थालाई बुझ्न खोज्दा हामी देशको भूपरिवेष्ठिता र स्वतन्त्र रहन सकेको कुराको मात्र चर्चा गर्छौं । निश्चय नै हाम्रा गौरवगाथाका निमित्त यी महत्त्वपूर्ण वास्तविकता हुन् । तर यति मात्र वास्तविकता होइनन् । हाम्रो भूपरिवेष्ठिता र स्वतन्त्रताका अरू महत्त्वपूर्ण कारणहरू पनि छन् ...
चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका विदेश विभाग प्रमुखका अनुसार चीनमा हाल गरिबीको रेखामुनि रहेको जनसङ्ख्या ६ करोड रहेछ । ‘कम्युनिस्ट पार्टीको एक सदस्यले ३ जना गरिबहरूको हेरविचार र स्तरोन्नति गर्ने गरी कार्यविभाजन गरिएको छ’ भन्ने उनको भनाइ निकै सोचनीय छ । ...
अकारण मृत्युवरण गरेका आला लासहरूका आत्मा तड्पिरहेका हुन्छन् । हतियारमा साँध लगाएका युद्धपिपासुले शान्तिको गीतमा कान थुन्ने गरेका छन् । त्रासदीको अन्तरपीडामा बाँच्नेले मुख खोल्न नसकेर निशानाको जलनसँग तड्पिनुपरेका भयावह दृश्य हेर्न मानिस अभ्यस्त भइरहेका छन् । मानवता बङ्ग...
१४ वर्ष कठोर जेल जीवन विताएका प्रधानमन्त्री एवं नेकपा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीका लागि १६ महिना लामो अवधि होइन । यही कुरा १० वर्ष लामो सशस्त्र सङ्घर्ष गरेका नेकपाका अर्का अध्यक्ष प्रचण्डको हकमा पनि लागू हुन्छ । उहाँहरूको चार दशक लामो राजनीति जीवनमा समयकै कुरा गर्दा करिब १६ ...
नेपाली राजनीतिक नेतृत्वमा जननायकको सम्बोधनमा बोधित हुने एक मात्र नायक हुन् उनी । आधुनिक राजनीतिका चिन्तक मनोवैज्ञानिक आख्यानकार, विष्णात गद्यकवि, कुशल विश्लेषक र सफल अधिवक्ता पनि हुन् बीपी । जो नेपालका प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री बन्न पुगे । अत्यन्त श्रद्धा...
राजनीतिक ‘मुभ’ गोप्य र खुला दुवै काम हुन्छन् । धेरैले गोप्य ‘मुभ’ त्यतिबेला थाहा पाउँछन्, जतिबेला नतिजा निस्कन्छ । ससाना राजनीतिक घटनाक्रमा पनि ठूलै अर्थ र रणनीति लुकेको हुन्छ । त्यस्ता घटना वा अभिव्यक्तिका शृङ्खला नजिकबाट हेर्ने र विश्लेषण गर्ने ...
विषय प्रवेशः हालै भारतीय संसदको माथिल्लो सदन राज्यसभाले कस्मिरी समस्याको सन्दर्भमा नयाँ विधेयक प्रस्तुत गर्दै कठोर कदम चालेको छ । यो विधेयकले कस्मिरको राजनीतिक, संवैधानिक एवं न्यायिक अधिकारहरूको कटौती गरिदिएको छ । प्रस्तुत विधेयकले भारतीय संविधानको धारा ३७...
-डिल्ली राम अम्माई लाखौँ नेपाली वैदेशिक रोजगारीको माध्यमबाट आफ्नो र परिवारको भरणपोषण गर्न बाध्य छन् । आफ्ना रहरले मात्र विदेशिएका हुन् भन्ने बहसले हामीलाई नागरिक अधिकारबाट अलग्याइदिन्छ । नेपालीहरू प्रवासिनु बाध्यकारी पीडा हो । यसमा जीविकोपार्जन नै बाध्...
–जगदीशराज बराल लाभग्राही जनतालाई परिभाषित गरिएको प्रजातन्त्रमा आआफ्ना मनसुवा अनुकुल पञ्चायतवाद, समाजवाद, जनतन्त्र तथा जनवाद शब्द राख्न तँछाड मछाड गर्दागर्दै खारेजी र स्वीकार्यको परिधान मिलाएर संविधानले लोकतान्त्रिक समाजवादी गणतन्त्रको शासन काय...
