काठमाडौँ । हरेक वर्ष अप्रिल ७ मा विश्व स्वास्थ्य दिवस मनाइन्छ । यो आफ्ना साझेदारहरूसँगको सहयोगमा विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ)ले सुरु गरेको विश्वव्यापी पहल हो ।

रोग, मानसिक स्वास्थ्य समस्या र ‘प्रिभेन्टिभ’ हेरचाहको महत्त्वबारे जागरुकता बढ्दै जाँदा स्वास्थ्य विश्वव्यापी प्राथमिकताको रूपमा केन्द्रबिन्दुमा आएको छ । यो दिन कसरी सुरु भयो ? यस वर्षको विषयवस्तु के हो ? यो विशेष दिनको महत्त्व के हो ? आजको यस लेखमा हामी यसैबारे कुराकानी गर्नेछौं । 

विश्व स्वास्थ्य दिवस २०२५ को थिम 

हरेक वर्ष डब्ल्यूएचओले विश्व स्वास्थ्य दिवसको लागि एउटा खास थिमको घोषणा गर्छ । २०२५ को लागि विश्व स्वास्थ्य दिवसको थिम ‘स्वस्थ सुरुवात, आशावादी भविष्य’ रहेको छ । यस वर्षको अभियानले सरकार र स्वास्थ्य निकायहरूलाई रोकथाम गर्न सकिने मृत्यु कम गर्ने र आमा तथा नवजात शिशुहरूको दीर्घकालीन स्वास्थ्य सुधार गर्ने उद्देश्यले प्रभावकारी पहलहरूमा लगानी गर्न आग्रह गर्दछ । 

यस्तो छ विश्व स्वास्थ्य दिवसको इतिहासः

सन् १९४८ मा पहिलो स्वास्थ्य सभामा प्रस्ताव भएपछि सन् १९५० देखि हरेक वर्ष विश्व स्वास्थ्य दिवस मनाइँदै आएको छ । विश्व स्वास्थ्य संगठनको स्थापनाको सम्झनामा अप्रिल ७ लाई तत्काल स्वास्थ्य समस्याहरू उजागर गर्न र जागरूकता प्रवर्द्धन गर्न विश्वव्यापी प्लेटफर्मको रूपमा मनाइन्छ । यस दिनलाई प्रमुख स्वास्थ्य प्राथमिकताहरूमा अन्तर्राष्ट्रिय ध्यान आकर्षित गर्न प्रयोग गरिँदै आएको छ । 

पाँच दशकभन्दा बढी समयदेखि विश्व स्वास्थ्य दिवसले मानसिक स्वास्थ्य, मातृ तथा बाल स्वास्थ्य, र विश्वव्यापी स्वास्थ्यमा जलवायु परिवर्तनको बढ्दो प्रभाव जस्ता प्रमुख स्वास्थ्य समस्याहरूलाई उजागर गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दै आएको छ ।

यो एक दिने उत्सव होइन । यसले अप्रिल ७ पछि पनि जारी रहने अभियान, छलफल र कार्यहरूलाई प्रेरित गर्दछ । यो दिनले विश्वव्यापी प्रयासलाई एकताबद्ध गर्न र विश्वभर स्वस्थ, थप लचिलो समुदायहरू निर्माण गर्न ध्यान आकर्षित गर्न एक शक्तिशाली रिमाइन्डरको रूपमा काम गर्दछ ।