वासिङ्टन डीसी । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युक्रेनलाई कम सहयोग गरेकोमा युरोपलाई हपारेका छन् । युरोपले युक्रेनलाई सहयोग गरेको सहयोगभन्दा धेरै रकमको रुसबाट पेट्रोलियम पदार्थ किनेको भन्दै उनले युरोपलाई गाली गरेका हुन् ।

युक्रेनी राष्ट्रपति जेलेन्स्की र ट्रम्पबिच शुक्रवार ओभल अफिसमा चर्काचर्की भएको थियो । यो झगडापछि आफ्नो अमेरिकी भ्रमण छोट्याएर जेलेन्स्की बेलायत गए । बहसपछि युरोपेली नेताहरूले जेलेन्स्कीको समर्थनमा एक विज्ञप्ति जारी गरेका थिए । तर, ट्रम्पले सामाजिक सञ्जालमा यी भनाइहरूलाई खोक्रो भनेका छन् । 

ट्रम्पले टुर्थ सोसलमा लेखेका छन्– ‘युरोपले युक्रेनको रक्षा गर्न खर्च गरेको पैसाभन्दा बढी तेल र ग्यास रुसबाट किनेको छ । कयौँ गुणा धेरै ।’ गतहप्ता फिनल्यान्डस्थित ऊर्जा र स्वच्छ वायु अनुसन्धान केन्द्र (सीआरईए) ले एउटा प्रतिवेदन जारी गरेको थियो ।

प्रतिवेदनअनुसार युरोपेली सङ्घका देशहरूले गत वर्ष रुसबाट २३ अर्ब डलरको इन्धन किनेका छन् । यो २०२३ को तुलनामा केवल एक प्रतिशत मात्रै कम हो । यस अवधिमा युरोपले युक्रेनलाई १९ अर्ब ६० करोड डलर बराबरको मात्रै सहायता पठाएको छ । २०२२ मा युक्रेनमाथि आक्रमण भएदेखि, रुसले पेट्रोलियम र अन्य इन्धनबाट लगभग ८ खर्ब ८८ अर्ब ५० करोड डलर कमाएको छ । 

कसले कति तेल किनिरहेको छ ?

२०२३ मा रुसको कुल जीडीपी लगभग २२ खर्ब डलरको अनुमान गरिएको छ । यो उसको तेल र ग्यास निर्यातबाट हुने आम्दानीभन्दा धेरै बढी थिएन । न्यूयोर्क पोस्टको रिपोर्ट अनुसार रुसको सबैभन्दा ठुलो तेल खरिदकर्तामा चीन, भारत र टर्की हुन् ।

२०२३ को तुलनामा भारतले रुसको खनिज इन्धनको खरिद ८ प्रतिशतले बढेको छ । टर्कीको खरिदारी पनि ६ प्रतिशतले बढेको छ । रुसको कुल तेल निर्यातको ६१ प्रतिशत छाया जहाजहरू मार्फत भइरहेको चेतावनी सीआरईएले दिएको छ । 

अहिलेसम्म कति पायो युक्रेनले सहयोग ? 

युद्ध सुरु भएदेखि युरोपले युक्रेनलाई सहयोग बापत १ खर्ब ३८ अर्ब ७ करोड डलर दिएको छ भने अमेरिका एक्लैले १ खर्ब १९ अर्ब ७० करोड डलर दिएको छ । अमेरिकी रक्षा मन्त्रालयका अनुसार अमेरिकाको कुल योगदान १ खर्ब ८२ अर्ब ८० करोड डलर पुगेको छ ।

युरोपेली देशहरूले आफ्नो भूमिमा भइरहेको यो युद्ध रोक्न आवश्यक कदम चालेनन् भनेर ट्रम्पले लामो समयदेखि असन्तुष्टि व्यक्त गर्दै आएका छन् । अमेरिकाले अहिलेसम्म युद्धका लागि युक्रेनलाई दिएको सहायता बापत दुर्लभ खनिज चलाउन खोजिरहेको छ ।

भविष्यमा दिइने सहायताको स्वरूप पनि युक्रेनले चलाउन दिने दुर्लभ धातु र खनिजमा आधारित हुने भन्दै अमेरिकाले गएको हप्ता युक्रेनसँग खनिज सम्झौता गर्न खोजेको थियो । तर ट्रम्प र पुटिनबिचको झगडापछि सम्झौताको कुरा अलपत्र भएको थियो ।