काठमाडौँ । प्रायः विवाहपछि महिलाहरूमा आमा बन्ने दबाब बढ्न थाल्छ । तर आमा बन्ने, विवाह गर्ने आदि जस्ता निर्णयहरू धेरै व्यक्तिगत हुन्छन् । अनि यस्ता निर्णयहरू धेरै सोचविचार गरेर मात्रै लिनुपर्छ, कसैको दबाबमा होइन । प्राविधिक वा वैज्ञानिक दृष्टिकोणबाट महिलाहरूले महिनावारी सुरु भएपछि युवावस्थादेखि महिनावारी बन्द नहुँदासम्म बच्चा जन्माउन सक्छन् । 

हेल्थलाइनका अनुसार औसत महिलाको प्रजनन वर्ष १२ देखि ५१ वर्षको बिचमा हुन्छ । उमेर बढ्दै जाँदा प्रजनन क्षमता स्वाभाविक रूपमा घट्दै जान्छ, जसले गर्दा महिलाहरूलाई गर्भधारण गर्न गाह्रो हुन सक्छ ।  

हेल्थलाइनका अनुसार, गर्भवती हुने सबैभन्दा राम्रो समय २० वर्ष उमेर समूहको पुछार र ३० वर्ष उमेर समूहको सुरुको बिच हो भनेर विशेषज्ञहरू भन्छन् । यो आयुमा महिला र बच्चा दुवैको लागि सर्वोत्तम परिणामसँग सम्बन्धित छ । वास्तवमा, यो उमेरको बिचमा बच्चा जन्माउँदा कम जटिलताहरू देखा पर्छन् । यसैबिच, एक अध्ययनले पहिलो बच्चा जन्माउने आदर्श उमेर ३० दशमलव ५ वर्ष बताएको छ ।

जैविक दृष्टिकोणबाट उपर्युक्त उमेर 

महिलाहरूमा प्रजनन क्षमता २० देखि ३० वर्षको उमेरमा सबैभन्दा बढी हुन्छ । यस अवधिमा महिलाको प्रजनन क्षमता चरम सीमामा हुन्छ । यस समयमा अण्डाहरू बढी स्वस्थ हुन्छन् र गर्भधारणको सम्भावना बढी हुन्छ ।

जटिलताहरू कम हुन्छन्

यस उमेरमा गर्भपतन, उच्च रक्तचाप, गर्भावस्थामा हुने मधुमेह जस्ता समस्याहरूको जोखिम कम हुन्छ । महिलाले यो उमेरमा गर्भधारण गर्छिन् भने बच्चामा जन्म दोष र आनुवंशिक विकारको जोखिम पनि कम हुन्छ । 

३० वर्षपछि महिलामा के परिवर्तन आउँछ ?

– ३०–३५ वर्षः यो उमेर पछि, महिलाहरूको प्रजनन क्षमता बिस्तारै घट्न थाल्छ, तर अझै पनि यसलाई सुरक्षित उमेर मानिन्छ । 

– ३५ वर्ष पछि: अण्डाको गुणस्तर घट्न थाल्छ, जसले गर्दा गर्भधारणमा कठिनाइ हुन सक्छ । गर्भपतन र डाउन सिन्ड्रोम जस्ता जन्मजात विकारको जोखिम पनि बढ्छ । कहिलेकाहीँ गर्भधारण गर्न आईभीएफ जस्ता प्रविधिहरू आवश्यक पर्न सक्छ । 

तर विडम्बनाको कुरा के छ भने जुन उमेर महिलाहरूलाई आमा बन्न र बच्चा हुर्काउन उत्तम मानिन्छ, त्यही उमेर करियरमा अगाडि बढ्नको लागि पनि उपयुक्त हुन्छ । यही कारणले गर्दा हिजोआज धेरै महिलाहरूले आफ्नो करियरलाई प्राथमिकता दिएर ढिलो गर्भधारणलाई रोज्न थालेका छन् । यसो गर्दा गर्भधारण र डेलिभरीमा धेरै जटिलताहरूको सामना गर्नु परिरहेको अवस्था छ । आईभीएफ, एग फ्रिजिङ र अन्य चिकित्सा प्रविधिहरू जस्ता चिकित्सा प्रगतिका कारण, ३५–४० वर्षको उमेरमा पनि स्वस्थ गर्भावस्था सम्भव हुँदै गइरहेको छ । साथै, ढिलो विवाह र ढिलो परिवार विस्तार गर्ने प्रवृत्ति बढ्दै गएको छ ।