नयाँ दिल्ली । सन् २०२५ को सिजनमा भारतमा चिनीको उत्पादनमा उल्लेखनीय कमी आउने देखिएको छ । यो सिजनमा देशभरमा कूल २ करोड ७० लाख मेट्रिक टन (एमएमटी) भन्दा कम चिनी उत्पादन हुने अनुमान गरिएको छ । 

यो गत वर्षको ३१.८ एमएमटीको तुलनामा तीव्र गिरावट हो । सेन्ट्रमले आफ्नो एक रिपोर्टमा यो दाबी गरेको छ । देशमा फेब्रुअरी १५, २०२५ सम्म १९.७७ एमएमटी चिनी उत्पादन भएको छ, जुन गत सिजनको सोही अवधिको तुलनामा १२ प्रतिशत कम हो । उत्पादनमा गिरावट मुख्यतया इथेनॉल उत्पादनको लागि चिनीको उच्च प्रयोग र उखुको उपलब्धतामा कमीको कारणले हो ।

राज्यगत चिनी उत्पादन तथ्याङ्कअनुसार, महाराष्ट्र सबैभन्दा बढी प्रभावित भएको छ, जहाँ चिनी उत्पादन वार्षिक १४ प्रतिशतले घटेको छ । कर्नाटकमा १३ प्रतिशतले गिरावट आएको छ भने उत्तर प्रदेशमा ८ प्रतिशतले गिरावट आएको छ ।

उल्लेखनीय कुरा के छ भने कर्नाटकको उखुको उपलब्धता गत पन्ध्र दिनमा वार्षिक रूपमा २२ प्रतिशतले घटेको छ । महाराष्ट्रमा उखुको उपलब्धतामा वार्षिक रूपमा ७.८ प्रतिशतले गिरावट आएको छ भने उत्तर प्रदेशमा चालू सिजनको लागि उखुको उपलब्धता १.४ प्रतिशतले वृद्धि भई तुलनात्मक रूपमा स्थिर रहेको छ ।

रिपोर्टहरूका अनुसार, घट्दो उखु आपूर्तिले धेरै मिलहरूलाई अपेक्षा गरिएको भन्दा पहिले नै क्रसिङ बन्द गर्न बाध्य पारेको छ । जनवरी ३१ सम्ममा २३ वटा मिलहरूले क्रसिङ बन्द गरिसकेका थिए भने फेब्रुअरी १५ सम्ममा ५१ वटा मिलहरूले सञ्चालन बन्द गरिसकेका थिए । उखु क्रसिङ अघिल्लो सिजनको ४.५ प्रतिशतले घटेको छ ।

हालैको नीतिगत परिवर्तनमा सरकारले भारतीय खाद्य निगमले चामलको मूल्य वृद्धि फिर्ता लिएको छ र यसलाई प्रति किलोग्राम २२.५ रुपैयाँ तोकेको छ ।

यद्यपि, इथेनॉलको मूल्यमा आएको परिवर्तनले व्यापारिक खेलाडीहरूलाई निराश बनाएको छ । उद्योग विज्ञहरूले सुझाव दिन्छन् कि मिलहरूले सिएचमा आधारित इथेनॉल उत्पादनमा ध्यान केन्द्रित गर्न सक्छन्, जसले गर्दा चिनी उत्पादन बढी र इथेनॉल उत्पादन कम हुने सम्भावना हुन्छ ।

उत्पादनमा गिरावट आए पनि चिनीको मूल्य स्थिर र लाभदायक रहेको छ । उत्तर प्रदेशमा चिनीको मूल्य प्रति टन लगभग ४१,००० रुपैयाँ छ भने महाराष्ट्रमा प्रति टन ३७,५०० रुपैयाँभन्दा माथि छ ।