वासिङ्टन डीसी ।  व्यक्तिगत सरसफाइबारेमा सोच्दा तपाईंको दिमागमा के आउँछ ? दिनमा कम्तीमा एक पटक नुहाउन पर्ने हो भन्ने नै आउँछ होला । 

एक अमेरिकी डाक्टरले यो सामान्य धारणालाई निर्धक्कसँग चुनौती दिएका छन् । यिनको नाम हो डाक्टर डा. जेम्स ह्याम्बलिन । उनले पाँच वर्षदेखि नुहाएका छैनन् । तर उनी गन्हाउँदैनन् भन्ने दाबी गरेर समाचारको शीर्षक बने । 

त्यति मात्रै कहाँ हो र ? उनले त उल्टै स्याम्पु, साबुन र हामीलाई स्वच्छ राख्ने अन्य उत्पादनहरूलाई बेकार भन्दै गाली पनि गरे । यिनीहरूले उल्टै शरीरमा नराम्रो प्रभाव पार्ने उनको जिकिर छ । 

ह्याम्बलिन एक जनस्वास्थ्य विशेषज्ञ र लेखक पनि हुन् । दैनिक नुहाउनु पर्ने आवश्यकतामाथि प्रश्न उठाएर उनले नयाँ बहसलाई जन्म दिएका छन् । एउटा प्रयोगमा, उनीहरूले सरसफाइ बानी स्वास्थ्यको लागि आवश्यक छ कि केवल व्यक्तिगत प्राथमिकता हो भनेर बुझ्न पाँच वर्षसम्म नुहाउन छोडे । चेजिङ लाइफ पोडकास्टमा सीएनएनका प्रमुख मेडिकल रिपोर्टर डा. सञ्जय गुप्तासँग कुरा गर्दै ह्याम्बलिनले भने कि उनले नियमित रूपमा नुहाउन बन्दै गरेका छन् । तर पनि उनी गन्हाउँदैनन् । 

ननुहाउँदा गन्हाउँदैन त ? ह्याम्बलिनको यो प्रयोग नै बारम्बार नुहाउनु आवश्यक छ भन्ने विचारलाई चुनौती दिनको लागि थियो । व्यक्तिगत हेरचाह उत्पादनहरूको प्रयोग वास्तवमा फाइदाजनक छ कि छैन भनेर उनी बुझ्न चाहन्थे । 

‘हाम्रो छाला माइक्रोबायोमको घर हो । यो ब्याक्टेरियाको जटिल पारिस्थितिक प्रणाली हो जसले छालाको स्वास्थ्यमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । साबुन र स्याम्पुले बारम्बार हात धुँदा छालाबाट प्राकृतिक तेल र रसायनहरू हट्छन् । यो लनबाट माटो निकाल्नु जस्तै हो,’ ह्याम्बलिनले भन्छन् ।  साबुनले छालामा रहेको बोसो, लिपिड, तेलहरू हटाउने पनि उनले बताए । 

• साबुनले छालाको माइक्रोबायोम प्रणालीमा पार्ने प्रभाव

यसले एउटा चक्र सिर्जना गर्न सक्छ जहाँ हामी हाम्रो छाला सफा गर्छौँ, सुकाउँछौँ, र त्यसपछि क्षतिपूर्ति दिन लोसन र अन्य उत्पादनहरू प्रयोग गर्छौँ । छालाको माइक्रोबायोम पेटको माइक्रोबायोम भन्दा सानो छ, तर सिद्धान्त एउटै छ । यी सूक्ष्म जीवहरू सधैँ हामीसँगै रहेको ह्याम्बलिनले बताए । 

आफूलाई पूर्ण रूपमा जीवाणुमुक्त सम्भव छैन । जति सफा गरेपनि यो चाँडै फेरि फैलिनेछ । मानिसहरूको सबैभन्दा ठूलो चिन्ता यही हो कि नुहाइएन भने शरीरबाट नराम्रो गन्ध आउन थाल्नेछ । 

तर, समयसँगै ह्याम्बलिनले भने आफ्नो शरीरमा अनुकूल भएको पाए । व्यायाम पछि पनि शरीर पसिनामा भिजेको हुन्छ, त्यसलाई केवल पानीले पखाल्न सकिने ह्याम्बलिन भन्छन् ।