काठमाडौँ । संयुक्त नेपाली डायस्पोरा संगठन (यूएनडीओ) को पहिलो पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन र वार्षिक साधारणसभा शनिबारदेखि काठमाडौँमा सुरु भएको छ ।  ‘दिगो नेपालका लागि डायस्पोरा संलग्नता’ नाराका साथ सुरु भएको कार्यक्रममा पहिलो दिन जलवायु परिवर्तन, नेपालमा यसको प्रभाव र जलवायु जोखिमहरूका साथै ब्रेन ड्रेनको प्रमुख मुद्दालाई सम्बोधन गर्न विश्वभरका डायस्पोरा प्रतिनिधिहरू, समुदायका नेताहरू र स्थानीय सरोकारवालाहरूबीच गम्भीर छलफल भएको छ । 

नेपालले बढ्दो तापक्रम, अनियमित मौसमी ढाँचा र हिमनदीहरू पग्लने जस्ता बढ्दो वातावरणीय चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको बेला, जलवायु लचिलोपनका लागि स्रोतहरूको वकालत, नवप्रवर्तन र परिचालनमा डायस्पोराको भूमिका पहिलेभन्दा बढी महत्त्वपूर्ण भएको अवस्थामा यसैलाई प्रमुख मुद्दा बनाइएको आयोजकको भनाइ छ । 

कार्यक्रमको पहिलो दिन जलवायु परिवर्तन प्रभाव सत्रहरू सञ्चालन गरियो । जसअनुसार नेपालले सामना गरिरहेका वातावरणीय चुनौतीहरूमा गहन छलफल, तिनीहरूका सामाजिक तथा आर्थिक परिणामहरू र सम्भावित न्यूनीकरण रणनीतिबारे छलफल गरियो ।

यस्तै जलवायु परिवर्तनको सामनामा ब्रेन गेन शीर्षकको छलफलमा जलवायु जोखिमहरूले कसरी ब्रेन ड्रेनलाई तीव्र पारिरहेको छ भनेर सम्बोधन गर्दै र डायस्पोरा पेशेवरहरूले आफ्नो विशेषज्ञता र समाधानहरू योगदान गर्न मार्गहरू खोज्ने कोसिस गरिएको आयोजकको भनाइ छ । 

यस्तै शनिबार अन्तर्क्रियात्मक कार्यशालाहरू र प्यानल छलफलहरू पनि भए । जसअनुसार नेपालको वातावरणीय र विकासात्मक चुनौतीहरूको लागि कार्ययोग्य समाधानहरूमा विज्ञहरू, नीति निर्माताहरू र डायस्पोरा प्रतिनिधिहरूसँग सत्र सञ्चालन गरियो । 

साधारणसभा आइतबार नयाँ नेतृत्व चयन गर्दै सम्पन्न हुनेछ । हाल एनडीओको अध्यक्ष सोनाम लामा रहेका छन् । लामाले साधारणसभाबारे भने, ‘यो सम्मेलन युएनडीओको लागि एक ऐतिहासिक कोसेढुङ्गाको रूपमा रहेको छ ।

किनकि हामी जलवायु परिवर्तनको अस्तित्वगत खतरा र हाम्रो समुदायमा यसले पारेको प्रभावलाई सम्बोधन गर्न डायस्पोरा र नेपालबाट आवाजहरू सङ्कलन गर्छौं। सामूहिक कार्य, ज्ञान साझेदारी र डायस्पोरा संलग्नता मार्फत, हामी दिगो समाधानहरू चलाउने र जलवायु संचालित ब्रेन ड्रेनको प्रभावलाई उल्टाउने लक्ष्य राख्छौँ।’

एनआरएनएमा विवाद भएपछि लामासहितले यूएनडीओ गठन गरेका थिए । जुन एनआरएनएजस्तै परराष्ट्र मन्त्रालयमा दर्ता छ । कार्यक्रममा एनआरएनएका पूर्ण अध्यक्ष शेष घलेको समेत सहभागिता रहेको थियो ।