काठमाडौँ । आजको व्यस्त जीवनमा मुटुसँग सम्बन्धित रोगहरू सामान्य भइसकेका छन्। गलत खाने बानी, तनाव र कम व्यायाम जस्ता कारणहरूले हृदयको स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पार्छ, तर योगको मद्दतले हृदयलाई स्वस्थ राख्न सकिन्छ र हृदयाघातको जोखिम पनि कम गर्न सकिन्छ। 

हृदयलाई स्वस्थ राख्न र हृदयाघातको जोखिम कम गर्न केही विशेष योग आसनहरू जानौँ।

ताडासन

यो आसनले शरीरलाई सीधा राख्न र मेरुदण्ड बलियो बनाउन मद्दत गर्छ। यसले रक्तचाप सुधार गर्छ र मुटुलाई स्वस्थ राख्छ।

कसरी गर्ने- सीधा उभिनुहोस्, खुट्टा हिप चौडाइमा राख्नुहोस्। हातहरू माथि उठाउनुहोस् र हत्केलाहरू जोड्नुहोस्। आफ्नो घाँटी सीधा राख्नुहोस् र आफ्नो आँखा बन्द गर्नुहोस्। केही सेकेन्डको लागि यो स्थितिमा रहनुहोस् र त्यसपछि सामान्य स्थितिमा फर्कनुहोस्।

त्रिकोणासन

यो आसनले शरीरलाई लचिलो बनाउँछ र रक्तचाप नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ। मुटुलाई स्वस्थ राख्न पनि यो निकै फाइदाजनक हुन्छ ।

कसरी गर्ने- खुट्टालाई कम्मरको चौडाइभन्दा अलि बढी फैलाउनुहोस्। दाहिने खुट्टालाई ९० डिग्रीको कोणमा झुकाउनुहोस् र बायाँ खुट्टा सीधा राख्नुहोस्। दाहिने हात भुईँमा राख्नुहोस् र देब्रे हात माथि उठाउनुहोस्। केही सेकेन्डको लागि यो स्थितिमा रहनुहोस् र त्यसपछि अर्कोतिर दोहोर्याउनुहोस्।

भुजंगासन

यो आसनले मेरुदण्डलाई लचिलो बनाउँछ र पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ। मुटुलाई स्वस्थ राख्न पनि यो निकै फाइदाजनक हुन्छ ।

कसरी गर्ने: आफ्नो पेटमा सुत्नुहोस्। चिउँडोलाई र हातहरू भुईँमा राख्नुहोस्। अब बिस्तारै आफ्नो छाती उठाउनुहोस् र पछाडि फर्कनुहोस्। केही सेकेन्डको लागि यो स्थितिमा रहनुहोस् र त्यसपछि सामान्य स्थितिमा फर्कनुहोस्।

शशांक मुद्रा

यो आसनले तनाव कम गर्न र दिमागलाई शान्त बनाउन मद्दत गर्छ । यसले मुटुको धड्कन नियन्त्रण गर्न पनि मद्दत गर्छ ।

कसरी गर्ने - घुँडा टेकेर बस्नुहोस् र आफ्नो निधार भुईँमा राख्नुहोस्। आफ्नो हात अगाडि राख्नुहोस्। केही सेकेन्डको लागि यो स्थितिमा रहनुहोस् र त्यसपछि सामान्य स्थितिमा फर्कनुहोस्।

शवासन

यो आसनले शरीर र दिमागलाई आराम दिन मद्दत गर्छ। यसले रक्तचाप नियन्त्रण गर्न र मुटुको धड्कनलाई सामान्य बनाउन पनि मद्दत गर्छ।

कसरी गर्ने: आफ्नो ढाडमा सुत्नुहोस्। खुट्टालाई थोरै फैलाउनुहोस् र हातहरू शरीरको छेउमा राख्नुहोस्। आफ्नो आँखा बन्द गर्नुहोस् र गहिरो सास लिनुहोस्। केही मिनेट यस स्थितिमा बस्नुहोस् र त्यसपछि बिस्तारै उठ्नुहोस्।

यी योग आसनहरू कसरी लाभदायक छन्?

रक्तचाप नियन्त्रण गर्छ

• मुटुको धड्कनलाई सामान्य बनाउँछ
• तनाव कम गर्छ
• रक्तचाप सुधार गर्छ
• शरीरलाई लचिलो बनाउँछ
• पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ
• मनलाई शान्त गराउँछ

यी कुराहरूलाई ध्यानमा राख्नुहोस्

• यदि तपाईँलाई मुटु वा अन्य कुनै रोग छ भने पहिले डाक्टरसँग परामर्श लिनुहोस्।
• योग प्रशिक्षकको सहयोगमा मात्र योग गर्नुहोस्।
• खाना खाएपछि तुरुन्तै योग नगर्नुहोस्।
• योग गर्दा आरामदायी लुगा लगाउनुहोस्।
• आफ्नो सास फेर्न ध्यान गर्नुहोस्।

अस्वीकरण: लेखमा उल्लेख गरिएका सल्लाह र सुझावहरू सामान्य जानकारी उद्देश्यका लागि मात्र हुन् र पेशेवर चिकित्सा सल्लाहको रूपमा लिनु हुँदैन। यदि तपाइँसँग कुनै प्रश्न वा चिन्ता छ भने, सधैँ आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श गर्नुहोस्।