काठमाडौँ । जाडो मौसमले धेरै मौसमी रोगहरू लिएर आउँछ । सबैभन्दा सामान्य रुघाखोकी हो। यो भाइरल सङ्क्रमण छिटो फैलिन्छ।

सामान्यतया रुघाखोकी १-२ हप्तामा निको हुन्छ तर कहिलेकाहीँ यसले लामो समयसम्म सताउन सक्छ। यसबाट बच्नको लागि हाम्रो रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो हुनु जरुरी छ । प्रतिरोधात्मक क्षमता जति बलियो हुन्छ, रुघाखोकी र भाइरल सङ्क्रमणको जोखिम त्यति नै कम हुन्छ।

मानिसहरू रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउन विभिन्न उपायहरू अपनाउने गर्दछन् भने हाम्रो भान्साकोठामा केही यस्ता चिजहरू छन् जसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउनुका साथै भाइरल इन्फेक्सनबाट पनि बचाउँछ ।

• जाडोमा भाइरल सङ्क्रमणको जोखिम किन बढ्छ?

जाडोमा हावामा आर्द्रता हुन्छ । यसले ब्याक्टेरिया र भाइरसको तीव्र वृद्धि निम्त्याउँछ। घामको कमीका कारण रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर हुन्छ । यसले भाइरल सङ्क्रमणको जोखिम बढाउँछ।

• रुघाखोकी लागेमा के गर्ने ?

बदलिँदो मौसममा रुघाखोकी लाग्नु सामान्य कुरा हो । विशेष गरी कमजोर रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता भएका मानिसहरू बढी जोखिममा हुन्छन् । यदि तपाईँ भाइरल सङ्क्रमणको सिकार हुनुभएको छ भने तपाईँले केही घरेलु उपाय अपनाउन सक्नुहुन्छ । यसले भाइरल सङ्क्रमणबाट बच्न सक्छ। केही घरेलु उपचार तलको ग्राफिक्समा देख्न सकिन्छ।

माथिको ग्राफिक्समा दिइएको बुँदाहरूलाई विस्तृत रूपमा बुझौँ :

• तातो पानीको बाफ लिनुको फाइदा :

यदि नाक बन्द हुने समस्या छ भने तातो पानीको बाफ लिनु निकै फाइदाजनक हुन्छ । बाफ नाकबाट हाम्रो शरीरमा प्रवेश गर्छ र गर्मी उत्पन्न गर्छ। बाफको तापले नाकमा जम्मा भएको म्युकस खुकुलो हुन्छ, जसले नाक बन्द हुने समस्याबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ । यसका लागि एउटा भाँडोमा तातो पानी लिनुहोस्। त्यसपछि कपासको तौलियाले टाउको छोप्नुहोस्। यसपछि, भाँडोको ढक्कन हटाउनुहोस् र यसलाई ५ देखि १० मिनेटसम्म बाफ लिनुहोस्।

घाँटी दुखेको अवस्थामा नुन पानीले कुल्ला गर्नुहोस् :

सामान्यतया घाँटी दुखाइ भाइरसको कारणले हुन्छ। नुन पानीले कुल्ला गर्नाले आराम मिल्छ । रुघाखोकी धेरै लागेमा नुन पानीमा तुलसीको पात पनि मिसाउन सकिन्छ । तुलसीमा एन्टी ब्याक्टेरियल गुण हुन्छ, जसले रुघाखोकी र चिसोबाट निकै राहत दिन्छ । यसका लागि कम्तीमा एक कप तातो पानीमा एक चौथाई चम्चा नुन घोलेर कुल्ला गर्न सक्नुहुन्छ।

• भिटामिन सी युक्त आहार खानुहोस् :

भिटामिन सी एन्टिअक्सिडेन्टको रूपमा काम गर्दछ, जसले शरीरका कोशिकाहरूलाई क्षति हुनबाट जोगाउँछ। भिटामिन सीको कमीले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर हुन्छ । यसका लागि जाडोमा आफ्नो डाइटमा सुन्तला, कागती, अमला जस्ता भिटामिन सी युक्त चीजहरू समावेश गर्नुहोस्। यसले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता मात्र बलियो बनाउँदैन, भाइरल सङ्क्रमणको जोखिम पनि कम गर्छ।

• अदुवा तुलसीको चिया निकै फाइदाजनक हुन्छ :

अदुवा र तुलसीमा एन्टी ब्याक्टेरियल र एन्टी इन्फ्लेमेटरी गुण हुन्छ, जसले ब्याक्टेरियासँग लड्न मद्दत गर्छ। यसको चिया पिउनाले भाइरल इन्फेक्सनबाट बच्न सकिन्छ । यसका अलावा तुलसी र अदुवाको काढा बनाएर पनि पिउन सक्नुहुन्छ । यसले शरीरमा जम्मा भएको कफलाई बाहिर निकाल्छ । यसले चिसो, खोकी र घाँटी दुखाइबाट पनि राहत दिन्छ।

• जाडोमा बाफ लिनु कत्तिको फाइदाजनक छ?

चिसोका कारण हुने रोगबाट बच्न बाफ लिनु राम्रो घरेलु उपाय हो । यसले रुघाखोकी र चिसोबाट मात्र राहत प्रदान गर्दैन, छालालाई पनि प्राकृतिक रूपमा चम्किलो बनाउँछ।

• ह्युमिडिफायरले भाइरल सङ्क्रमणहरूबाट जोगाउन कसरी मद्दत गर्छ?

जाडोमा घरमा ह्युमिडिफायर जडान गर्दा हावामा नमीको मात्रा बढ्ने भएकाले रुघाखोकीको जोखिम कम हुन्छ। यसले श्वासप्रश्वास प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ । यसबाहेक, यसले भाइरसको खतराबाट जोगाउँछ, जसले भाइरल सङ्क्रमणको जोखिमलाई कम गर्छ। यद्यपि, यसमा ब्याक्टेरिया र भाइरसहरू नबसोस् भनेर नियमित रूपमा ह्युमिडिफायर सफा गर्न महत्त्वपूर्ण छ

• जाडोमा भाइरल इन्फेक्सनबाट बच्न के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ?

मौसम परिवर्तन हुने बित्तिकै भाइरल र ब्याक्टेरियाको सङ्क्रमण तीव्र गतिमा फैलिन्छ। यस्तो अवस्थामा यसबाट बच्न निकै जरुरी छ । थोरै लापरबाहीले तपाईँलाई बिरामी बनाउन सक्छ। बदलिँदो मौसममा भाइरल इन्फेक्सनबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने केही कुरामा विशेष ध्यान दिनुहोस्। 

-आफ्नो वरिपरि सरसफाइ गर्नुहोस्

-भिडभाड भएको स्थानमा मास्क लगाउनुहोस्

-तातो र पौष्टिक खानेकुरा खानुहोस्

-नियमितरुपमा हात धुनुहोस्

-स्वस्थ जीवनशैली अपनाउनुहोस्

• सरसफाइले भाइरल सङ्क्रमणबाट बच्न सकिन्छ ?

सरसफाइ अपनाएर भाइरल सङ्क्रमणबाट बच्न सकिन्छ। यसका लागि जाडोमा सिरक-कम्बल र न्यानो कपडाको साथमा ओछ्यान सफा राख्नुहोस्। फोहोर लुगा नलगाउनुहोस्।

अस्वीकरण : तपाईँहरूलाई सचेत गराउने उद्देश्यले यो समाचार लेखिएको हो । हामीले यो लेख्न सामान्य जानकारीको लागि प्रकाशित गरेका छौँ। यदि तपाईँले आफ्नो स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित कुनै पनि कुरा पढ्नुभयो भने, यसलाई पालना गर्न अघि निश्चित रूपमा डाक्टरसँग परामर्श लिनुहोस्।