वासिङ्टन । संयुक्त राज्य अमेरिकाले सोमबार नयाँ निर्यात प्रतिबन्धहरू घोषणा गरेको छ । घोषणाले विश्वका दुई सबैभन्दा ठूला अर्थतन्त्रबीचको प्रतिस्पर्धा गहिरो हुँदै गर्दा चीनको उन्नत सेमीकन्डक्टरहरू बनाउने क्षमतालाई लक्षित गरेको छ । सेमीकन्डक्टर हतियार प्रणाली र कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) मा प्रयोग हुन्छ ।

“संयुक्त राज्य अमेरिकाले हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षालाई धम्की दिने तरिकाले हाम्रो प्रविधि शत्रुहरूद्वारा प्रयोग हुनबाट बचाउन महत्त्वपूर्ण कदमहरू चालेको छ”, राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जेक सुलिभानले एक विज्ञप्तिमा भने, “वासिङ्टनले सहयोगी र साझेदारहरूसँग सक्रिय र आक्रामक रूपमा हाम्रो विश्व–अग्रणी प्रविधिहरू र ज्ञानको रक्षा गर्न काम गरिरहनेछ ताकि तिनीहरू हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षालाई कमजोर पार्न प्रयोग हुँदैनन् ।”

यी कदमले चीनमा उच्चस्तरीय एआई चिप्स निर्यातमा रहेका विद्यमान अमेरिकी प्रतिबन्धहरूलाई झन् कडा बनाउँछन् । राष्ट्रपति–निर्वाचित डोनाल्ड ट्रम्प ह्वाइट हाउसमा फर्कने केही हप्ताअघि यो घोषणा आएको छ । ट्रम्पले चीनमाथि वासिङ्टनको आक्रामक धारणा अपनाउने अपेक्षा गरिएको छ ।

पछिल्लो नियममा चिनियाँ चिप फर्म पायोटेक र सिक्यारियर टेक्नोलोजीसहित १४० कम्पनीलाई निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाइएको छ । वाणिज्य मन्त्रालयका अनुसार चिप उत्पादन गर्ने उपकरण बनाउने नौरा टेक्नोलोजी समूहलाई पनि यसले प्रभावित गर्छ ।

नयाँ नियमहरूमा दुई दर्जन प्रकारका चिप बनाउने उपकरण र सेमिकन्डक्टरहरूको विकास वा उत्पादनका लागि तीन प्रकारका सफ्टवेयर उपकरणहरूमा नियन्त्रण पनि समावेश छन् । “हामी हाम्रा सहयोगी र साझेदारहरूसँग निरन्तर कुरा गर्दैछौँ, साथै हाम्रा नियन्त्रणहरूको पुनर्मूल्याङ्कन र अद्यावधिक गर्दैछौँ”, उद्योग र सुरक्षा मन्त्रालयका उप–सचिव एलान एस्टेभेजले भने ।

यी प्रयासले ट्रम्पको पहिलो कार्यकालदेखि सुरु भएको नीतिलाई अघि बढाउँछन् । यसको उद्देश्य बेइजिङको प्रविधि अर्थतन्त्रमा अग्रणी स्थान हासिल गर्ने क्षमतालाई रोक्नु थियो । सोमबार वाणिज्यमन्त्री जिना रेमोन्डोले राष्ट्रपति जो बाइडेनको सरकार ‘निर्यात नियन्त्रणमार्फत चीनको सैन्य आधुनिकीकरणलाई रणनीतिक रूपमा सम्बोधन गर्न’ विशेष रूपमा कठोर रहेकोमा जोड दिए ।

“आजको नियमहरूद्वारा नियन्त्रित सेमिकन्डक्टर निर्माण उपकरणहरू उन्नत–नोड एकीकृत सर्किटहरू उत्पादन गर्न आवश्यक छ, जुन उन्नत हतियार प्रणाली र सैन्य अनुप्रयोगहरूमा प्रयोग हुने उन्नत एआईका लागि आवश्यक छ”, वाणिज्य मन्त्रालयले भन्यो ।