पोखरा । राउटेहरु पहिला काठका सामग्री बेचेर गुजारा चलाउँथे । अहिले काठका सामग्री खासै विक्री हुँदैन । 

परम्परागत पेसा संकटमा परेपछि राउटेहरु दैनिकी चलाउने खर्चको जोहो गर्न ठाउँठाउँ पुग्छन् । बिहीबार उनीहरू पोखरा आइपुगेका छन् । राउटे समुदायका मुखिया शेरबहादुर रासकोटी शाहीको नेतृत्वमा ७ जनाको टोलीले पोखरा महानगरपालिका र गण्डकी प्रदेशका विभिन्न मन्त्रालय पुगेर आर्थिक सहयोग मागे । मंसिर ११ र १२ गते परेको मुख्य पर्व वडा तिहारको लागि खर्च जुटाउन आफूहरू पोखरा आइपुगेको उनले सुनाए । तिहारमा लगाउने लुगा, चामल, तेल, दाल र खसीका लागि चाहिने पैसा जुटाउन जिल्ला–जिल्ला डुल्ने गरेको शाहीले बताए ।

‘अचेल काठका भाँडा विक्री हुँदैन । जन्मेपछि खानैपर्यो । बाँच्नका लागि यसरी माग्दै हिँड्न परेको छ,’ उनले भने, ‘वर्षैभरि ठाउँठाउँमा पुगेर पैसा जम्मा पार्छौं । त्यही पैसाले खर्च चलाउँछौँ ।’ 

उनीहरुले संकलन गरेको रकम महामुखियालाई लगेर बुझाउँछन् । उक्त रकम महामुखियाले सबैलाई समानुपातिक हिसाबले वितरण गर्छन् । ‘एक्लै खाने होइन, बाँड्न पर्छ । ४६ घरलाई बाँड्ने हो,’ उनले भने, ‘हामीले बटुलेको पैसा महामुखियाको हातमा दिन्छौँ । महामुखियाले सबैलाई बाँड्छन् ।’ उनीहरू सुर्खेतबाट पोखरा आइपुगेका हुन् ।

राउटे समुदायले पोखरा महानगरपालिकाबाट र गण्डकीका विभिन्न मन्त्रालयमा पुगेर आर्थिक सहयोगको याचना गरे । ‘बडा तिहारमा ७÷८ वटा खसी चाहिन्छ । पैसा नभई खसी आउँदैन,’ शाही अघि भन्छन्, ‘रासनपानी पनि चाहियो । सरकारले सहयोग गर्ला भनेर यहाँसम्म आएका हौँ ।’ पहिले घर मुखिया नै चन्दा उठाउन निस्किने गर्थे । तर अहिले बुढ्यौली लागेपछि हिँडडुल गर्न छोडिसकेका छन् । उनकै निर्देशनमा आफूहरू सहयोग उठाउन आएको शाहीले सुनाए ।

सुर्खेतमा उनीहरूको ४६ घर धुरी छ भने करिब २ सय हाराहारी राउटे छन् । पोखराबाट सोचेजति सहयोग नपाएको उनीहरूको गुनासो छ । पोखरा महानगरपालिकाले २१ हजार, अर्थ मन्त्रालयले १५ हजार, सामाजिक विकास मन्त्रालयले ७ हजार रुपैयाँ र विभिन्न व्यक्तिहरूले पनि सहयोग गरेका छन् । चन्दा उठाउन मुखिया रासकोटीसँगै मुखिनी गंगा शाही, खेमराज शाही, बन्धाविर शाही, सुकिधर शाही, कृष्णबहादुर शाही र न्यायन पलास शाही खटिएका छन् । राउटे समुदायले जंगलमै जीवन बिताउँछन् ।