काठमाडौँ । मंसिर १६ गते हुने स्थानीय तहको उपनिर्वाचनको उम्मेदवारी दर्ता गर्ने समय नजिकिँदै जाँदा प्रमुख राजनीतिक दलहरू उक्त निर्वाचनको नतिजा आफ्नो पक्षमा पार्ने आन्तरिक रणनीतिमा जुटेका छन् ।

निर्वाचन आयोगले मंसिर २ गते उम्मेदवारी दर्ताको समय निर्धारण गरेको छ । सोही समयसीमालाई मध्यनजर गर्दै नेकपा एमालेले प्रदेश र जिल्ला कमिटीहरूमार्फत चुनावी रणनीतिसहित उम्मेदवार छनोट प्रक्रियालाई तीव्रता दिएको जनाएको छ । नेकपा एमालेले स्थानीय तहको उपनिर्वाचनमा कसैसँग पनि गठबन्धन नगर्ने घोषणा यसअघि नै गरिसकेको छ ।

उपनिर्वाचन हुने ४४ वटा पदमा सिङ्गल उम्मेदवारी दिने जनाएको एमालेले चुनाव हुने स्थानमध्ये ५० प्रतिशत स्थानमा विजयी हुनेगरी रणनीति बनाइरहेको एमाले नेताहरूको भनाइ छ ।

‘उपनिर्वाचन हुने ४४ पदमध्ये ५० प्रतिशत पदमा एमालेले जित्नेगरी रणनीति बनाउँदै छ’, एमाले प्रचार विभाग प्रमुख राजेन्द्र गौतमले भने, ‘यो टार्गेट अनुसार कीर्तिपुरको मेयरबाट एमालेले खाता खोल्छ ।’ २०७९ को स्थानीय उपनिर्वाचनमा कीर्तिपुरको मेयर पद कांग्रेसले जितेको थियो ।

उनले २०७९ मा भएको निर्वाचनमा एमाले एकातिर र अरू दल गठबन्धन बनाएर अर्कोतिर हुँदा पनि उल्लेख्य मत प्राप्त गरेको भन्दै यो पटक प्रमुख दलहरू सिङ्गल सिङ्गल लड्ने भएकाले एमालेलाई चुनाव जित्न सहज हुने बताए ।

‘अहिले शक्तिका हिसाबमा काँग्रेस, एमाले, माओवादी र रास्वपासहित चार दलका चार उम्मेदवार हुने निश्चित जस्तै छ । यस्तो अवस्थामा हामीलाई चुनाव जित्न खासै अप्ठेरो हुँदैन’, गौतमले भने, ‘तर पहिलो प्रतिस्पर्धा नेपाली कांग्रेससँग नै हुन्छ ।’

मंसिर १६ मा कोशी प्रदेशका ९, मधेस प्रदेशका ७, बागमती प्रदेशका ७, गण्डकी प्रदेशका १, लुम्बिनी प्रदेशका ६, कर्णाली प्रदेशका ८ र सुदूरपश्चिमका ६ गरी स्थानीय तहका ४४ पदमा उपनिर्वाचन हुँदैछ, जसका लागि २५ वटा राजनीतिक दल दर्ता भैसकेका छन् ।

गाउँपालिका अध्यक्ष २, उपाध्यक्ष ४, जिल्ला समन्वय समिति प्रमुख २, नगरपालिका मेयर १, उपमेयर १ गरी १० सहित ३४ वडाध्यक्षका लागि उपनिर्वाचन हुँदैछ ।

उपनिर्वाचनका लागि यस्तो छ तयारी, आयोगले मागेको जति बजेट निकासा भएन

जसमध्ये मोरङको रामग्राम नगरपालिकामा अध्यक्ष, दोलखाको गौरीशंकर गाउँपालिकामा उपाध्यक्ष, काठमाडौँको कीर्तिपुर नगरपालिकामा प्रमुख, रुकुम पूर्वको पुथा उत्तरगंगा गाउँपालिकामा उपाध्यक्ष, दैलेखको महाबु गाउँपालिकामा अध्यक्ष, जाजरकोटको नलगाड नगरपालिकामा उपप्रमुख, हुम्लाको सर्केगाड गाउँपालिकामा उपाध्यक्ष, बाजुराको स्वामिकार्तिक खापर गाउँपालिकामा उपाध्यक्ष, कैलालीमा जिल्ला समन्वय समिति प्रमुख पदमा उपनिर्वाचन हुँदैछ । यसबाहेक ३४ स्थानको वडाध्यक्षमा उपनिर्वाचन हुने आयोगले जनाएको छ । मंसिरमा उपनिर्वाचन हुने ४४ पदमध्ये यसअघि एमालेले ७ वटा वडाध्यक्ष जितेका स्थानमात्र रिक्त छन् ।   

‘मंसिर १६ मा उपचुनाव हुने सबै पदमा उम्मेदवार छनोट मातहत कमिटीले नै गर्छन् । त्यसका लागि पार्टीले कात्तिक २२ गतेभित्र रिक्त स्थानका वडाध्यक्ष, पालिका अध्यक्ष,उपाध्यक्ष र मेयर उपमेयरका उम्मेदवार मातहत कमिटीको सिफारिसका आधारमा छनोट हुन्छन्’, एमाले प्रचार विभाग प्रमुख गौतमले भने, ‘महानगरको वडाध्यक्षसहित मेयर उपमेयर तथा गाउँपालिकाको अध्यक्ष र उपाध्यक्षका उम्मेदवार प्रदेश कमिटीले तोक्छ ।’

पालिकाका वडाध्यक्षका उम्मेदवार छनोटको जिम्मा जिल्ला कमिटीलाई दिएको एमालेले उम्मेदवार छनोट भएपछि निर्वाचन हुने वडा र पालिकाहरूमा स्थानीय पार्टी कमिटीलाई चुनाव जित्नेगरी परिचालन गर्ने रणनीति बनाउने भएको छ ।

‘उपचुनावसँग सम्बन्धित भूमिकाका लागि कार्यायोजनासहित नेता कार्यकर्ता परिचालन गर्न कात्तिक २४ गते बस्ने सचिवालय बैठकले नीतिगत निर्णय गर्छ’, गौतमले भने,‘सोही नीतिअनुसार एमाले चुनावमा होमिन्छ ।’

कुन कुन पदमा निर्वाचन ?

कोशी प्रदेशमा एक गाउँपालिका प्रमुख, एक जिल्ला समन्वय समिति प्रमुखसहित सात वडा अध्यक्ष गरी नौ पदका लागि निर्वाचन हुँदैछ । मोरङको ग्रामथान गाउँपालिका प्रमुख, ओखलढुङ्गाको जिल्ला समन्वय समिति प्रमुखमा उपनिर्वाचन हुँदा ओखलढुङ्गाको मोलुङ गाउँपालिका वडा नम्बर ५, उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका १२ र बेलका नगरपालिकाका वडा नम्बर ९ को वडाध्यक्षमा पनि उपनिर्वाचन हुँदैछ । त्यसैगरी ताप्लेजुङको गिरीजंगा गाउँपालिका वडा नम्बर ३,झापाको कन्काई नगरपालिका वडा नम्बर ६,तेह्रथुमको लालीगुराँस नगरपालिका वडा नम्बर ८, सुनसरीको गढी गाउँपालिका वडानम्बर ६को वडाध्यक्षमा निर्वाचन हुँदैछ ।

मधेसका ७ वडाध्यक्षमा उपनिर्वाचन

मधेस प्रदेशका सात वडाध्यक्ष पदमा उपनिर्वाचन हुँदैछ ।सप्तरी, धनुषा,महोत्तरी,र रौतहट गरी चार जिल्लाका सात वडाध्यक्ष पदमध्ये सप्तरीको डाक्नेश्वरी नगरपालिका वडा नम्बर १ र ४,धनुषाको धनुषा नगरपालिका वडा नम्बर १,महोत्तरीको रामगोपालपुर नगरपालिका वडा नम्बर २, रौतहटका इशनाथ नगरपालिका वडा नम्बर ७, राजपुर नगरपालिका वडा नम्बर ६ र गढीमाई नगरपालिका ८ को वडाध्यक्षका लागि उपनिर्वाचन हुँदैछ ।

बागमतीमा नगरप्रमुखसहित ७ पदमा निर्वाचन

बागमती प्रदेशमा काठमाडौँको कीर्तिपुर नगरप्रमुखसहित सात पदमा निर्वाचन हुँदैछ । कीर्तिपुर नगरपालिकामा प्रमुखसहित वडा नम्बर १,४ र १८ वडामा निर्वाचन हुदैछ भने दोलखाको गौरिशंकर गाउँपालिकाको उपाध्यक्षमा निर्वाचन हुँदैछ । यसबाहेक नुवाकोटको ककनी २ र मकवानपुरको हेटौडा उपमहानगरको १२ नम्बर वडामा निर्वाचन हुँदैछ । एमालेले कीर्तिपुर नगरपालिकाको मेयरमा डा. सुरेन्द्र मानन्धरलाई उठाउँदै छ । एमाले कीर्तिपुर नगर कमिटीको बैठकले डा. मानन्धरलाई सर्वसम्मत उम्मेदवार निर्णय गरेको हो । अनेरास्ववियूको काठमाडौँ सचिव हुँदै पार्टीको केन्द्रीय सदस्यसम्म भएका नेता डा. मानन्धर २०७० सालको दोस्रो संविधानसभा निर्वाचनमा काठमाडौँ १० बाट उम्मेदवारसमेत बनेका थिए ।

लुम्बिनीमा ६ पदमा प्रतिस्पर्धा

लुम्बिनी प्रदेशका ५ जिल्लाका ६ पदमा हुने निर्वाचनमध्ये गुल्मीको मुसिकोट नगरपालिका वडा नम्बर १ मा वडाध्यक्ष,रोल्पाको रुमटीगढी गाउँपालिका वडा नम्बर ४,बर्दियाको ठाकुरवावा नगरपालिका वडा नम्बर ४,रुकुम पूर्व पुथा उत्तरगंगा गाउँपालिका उपाध्यक्ष र सोही गाउँपालिका वडा नम्बर २ को वडाध्यक्षमा निर्वाचन हुँदैछ । त्यसैगरी कपिलवस्तुको शुद्धोदन गाउँपालिका वडा नम्बर १ को वडाध्यक्षमा पनि निर्वाचन हुँदैछ ।

कर्णालीका सात पदमा प्रतिस्पर्धा

कर्णाली प्रदेशका दैलेख, कालिकोट, जाजरकोट,डोल्पा हुम्ला र रुकुम पश्चिमका रिक्त स्थानीय तहमा उपनिर्वाचन हुँदैछ । जसमध्ये दैलेखको महाबु गाउँपालिका अध्यक्ष र दुल्लु नगरपालिका १३ को वडाध्यक्ष गरी दुई पदसहित कालिकोटको तिलागुफा नगरपालिका वडानम्बर ४ को वडाध्यक्षमा निर्वाचन हुँदैछ । जाजरकोटको नलगाड नगरपालिकाको उपप्रमुख र कुसे गाउँपालिका वडा नम्बर ७ मा पनि निर्वाचन हुँदैछ । डोल्पाको त्रिपुरासुन्दरी नगरपालिका वडा नम्बर ५, हुम्लाको सर्केगाड गाउँपालिकाको उपाध्यक्ष र रुकुमपश्चिमको सानीभेरी नगरपालिका वडा नम्बर ५ मा निर्वाचन हुनेछ । 

सुदूरमा जिसस प्रमुखसहित ६ पदमा निर्वाचन

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा बाजुराको स्वामिकार्तिक गाउँपालिका उपाध्यक्ष,बझाङको सुर्मा गाउँपालिकाको ४ नम्बर वडाध्यक्ष, डोटीको पूर्वीचौकी गाउँपालिका वडा नम्बर ६,दार्चुलाको दुहु गाउँपालिका वडा नम्बर ५,कैलालीको जिल्ला समन्वय समिति प्रमुख र कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका वडा नम्बर ६ मा निर्वाचन हुँदैछ ।

निर्वाचन हुने स्थानीय तहहरूमा स्थानीयस्तरमा गर्ने तयारी भइरहेको सम्बन्धित प्रदेशका एमाले अध्यक्षहरूले बताएका छन् ।

कात्तिक २२ भित्र उम्मेदवार छनोट गर्ने

एमालेले कात्तिक २२ भित्र उपनिर्वाचन हुने सबै तहका लागि उम्मेदवार छनोट गर्न प्रदेश र जिल्लालाई निर्देशन दिइसकेको छ । सोही निर्देशन अनुसार एमाले कोशी प्रदेशका अध्यक्ष घनश्याम खतिवडा, सुदूरपश्चिम प्रदेश अध्यक्ष कृष्णप्रसाद जैशी र बागमती अध्यक्ष कैलाश ढुङ्गेलले अहिले उम्मेदवार छनोटको काम भइरहेको भन्दै कात्तिक २२ भित्र उम्मेदवार छनोट गरिसक्नेगरी काम भइरहेको बताए ।

‘बागमतीमा जुन जुन स्थानमा निर्वाचन हुने हो त्यो सबै ठाउँका लागि उम्मेदवारहरू छनोटको काम लगभग पुरा भएको छ’, एमाले बागमती प्रदेश कमिटी अध्यक्ष कैलाश ढुङ्गेलले भने, ‘निर्वाचन आयोग र पार्टीले दिएको समय सीमाभित्रै सबै उम्मेदवार सर्वसम्मत रूपमा छनोट हुँदैछन् ।’

एमाले सुदूरपश्चिम प्रदेश कमिटी अध्यक्ष कृष्णप्रसाद जैसीले कञ्चनपुरमा बहादुर चन्द र डोटीमा देवबहादुर थापालाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय भैसकेको बताए । त्यसबाहेक दार्चुला, कैलाली, बझाङ र डोटीमा उम्मेदवार छनोट प्रक्रिया जारी रहेको र छिटै टुङ्ग्याएर चुनावी गतिविधिमा लाग्ने अध्यक्ष जैसीको भनाइ छ ।

रविका लागि आन्दोलन गरिरहेको रास्वपाले स्थानीय तह उपनिर्वाचनका लागि के गर्दैछ तयारी ?

‘सबै पदमा उम्मेदवार करिबकरिब तयार छन् केहीमा घोषणा भैसकेका छन् भने केही गोप्य नै राखिएको छ समयआएपछि सार्वजनिक हुन्छन्’, जैशीले भने ।

रौतहटमा टुङ्गिए उम्मेदवार

रौतहटमा उपनिर्वाचनका लागि नेकपा एमालेले उम्मेदवार टुङ्ग्याएको छ । उपनिर्वाचनमा रौतहटका छुट्टाछुट्टै पालिकाका तीन वटा वडाहरूमा निर्वाचन हुँदैछ ।

राजपुर नगरपालिका वडा ६, ईशनाथ नगरपालिका वडा ७ र गढीमाई नगरपालिका वडा नम्बर ८ मा उपनिर्वाचन हुँदैछ । नेकपा एमालेको जिल्ला सचिवालय बैठकले राजपुर नगरपालिका ६ को वडा अध्यक्षमा नासिम अख्तर, इसनाथ नगरपालिका–७ को वडा अध्यक्षमा शेख अनवर र गढीमाई नगरपालिका ८ मा जिउती देवी यादवलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरेको नेकपा पार्टी जिल्ला सचिव बाबुराम दाहालले बताए ।

तीनवटै वडा अध्यक्षका उम्मेदवारहरूलाई निर्वाचित गर्न एमाले रौतहटका जिल्ला अध्यक्ष सचिदानन्द शाहले विज्ञप्ति मार्फत सम्पूर्ण पार्टी पङ्क्तिलाई एक भएर लाग्न आग्रह गरेका छन् । मधेसका बाँकी जिल्लाका चुनाव हुने स्थानीय तहमा पनि चाँडै उम्मेदवार तय गर्ने एमाले मधेस प्रदेश कमिटीका सहसचिव आरती भण्डारीले जानकारी दिइन् ।