काठमाडौँ । प्रायः मायाले गर्दा अभिभावकले बढ्दो बच्चाहरूको लागि सबै गरिदिने गर्छन् । उनीहरूको सहजताका लागि केही पनि नभनी सबै सम्भव काम गरिदिन्छन् ।

कयौँ पटक, समस्याबाट बचाउनको लागि, अभिभावक तिनीहरूलाई ती चीजहरू सिकाउन थाल्छन्, जुन सायद तिनीहरूले आफ्नै अनुभवबाट सिक्न सक्छन्। यदि तपाईँले सबै कुरा सिकाउनुभएन र तिनीहरूलाई समस्या आफैँ समाधान गर्न दिनुभयो भने, यसले तिनीहरूलाई फाइदा नै पुर्‍याउँछ ।

यसले तिनीहरूको व्यक्तित्व विकासमा सकारात्मक प्रभाव पार्छ । आउनुहोस् यसबारे केही फाइदाहरू जान्नुहोस् :

• जब बच्चाहरूले आफै समस्याको समाधान खोज्छन्, उनीहरूमा आत्मनिर्भरता विकास हुन्छ। त्यस कारण, तिनीहरूलाई आफ्नै तरिकाले चीजहरू प्रयास गर्ने मौका दिनुहोस्, ताकि तिनीहरूले आफै निर्णयहरू लिन सक्छन्।
• बच्चाहरूलाई उनीहरूले आफ्नै विचारहरूमा विश्वास गर्नुपर्छ भनेर बुझ्ने मौका दिनुहोस्। यसले उनीहरूको सोच्ने र तर्क गर्ने क्षमता बढाउँछ। उदाहरणका लागि, यदि तिनीहरू कुनै ‘पजल’ समाधान गर्न सक्षम छैनन् भने त्यसलाई आफैले समाधान गरिइदिनुको सट्टा बालबालिकालाई समाधान गर्नका लागि सङ्केतहरू दिनुहोस्।
• जब उनीहरूले आफ्नो निर्णय आफै गर्छन् र परिणामहरू सामना गर्छन्, बालबालिकाहरू जिम्मेवार हुन्छन् । उनीहरूलाई उनीहरूका गल्तीहरूबाट पाठ सिक्न दिनुहोस्, ताकि उनीहरूले भविष्यमा राम्रो निर्णयहरू गर्न सकून्।
• बालबालिकाको जिज्ञासालाई जीवित राख्नु महत्त्वपूर्ण छ। यदि तिनीहरूले केही सोध्छन् भने, तुरुन्त जवाफ दिनुको सट्टा, तिनीहरूलाई त्यो विषयको बारेमा सोच्न र थप उत्तरहरू खोज्न उत्प्रेरित गर्नु राम्रो हुनेछ। ताकि हामी नयाँ विषय र अवधारणाहरू प्रति रुचि विकास गर्न सक्छौँ।
• बालबालिकाले समस्या सामना गर्दा सही समाधान खोज्ने अवसर पाउँछन् भन्ने कुरा बुझ्ने प्रयास गर्नुहोस्। तसर्थ, तिनीहरूमाथि आफ्नो विचार वा समझ थोपर्नुको सट्टा, तिनीहरूलाई कुनै हस्तक्षेप बिना चुनौती सामना गर्न दिनुहोस्।
• तिनीहरूलाई सिक्ने प्रक्रियामा सहभागी हुन दिनुहोस्। बच्चाहरूलाई सिक्न र अभ्यास गर्न समय दिनुहोस्। यदि तपाईँले तिनीहरूलाई हतार गर्न सल्लाह दिनुभयो भने, तिनीहरूले आफ्नो अनुभवबाट सिक्न सक्षम हुनेछैनन्।
• जब बच्चाहरूले आफैँ समाधान खोज्छन्, उनीहरूले आत्म-प्रेरणा पाउँछन् । यसले तिनीहरूलाई आत्म-सम्मान र सन्तुष्टि प्रदान गर्दछ। यसरी उनीहरू अति क्रियाकलापबाट टाढै रहन्छन् र शान्तिपूर्वक आफ्नो काम गर्छन् ।

यदि यी कुराहरूलाई ध्यानमा राखियो भने, बालबालिकाहरू असल चिन्तक, समस्या समाधानकर्ता र सक्रिय व्यक्ति बन्छन्। आफ्ना छोराछोरीलाई स्वतन्त्रता दिनुहोस्, ताकि उनीहरूले जीवनका चुनौतीहरूको सामना गर्न सकून् र आफ्ना सपनाहरू साकार पार्न सकून्।

(अस्वीकरण: यस लेखमा दिइएको जानकारी इन्टरनेटमा विभिन्न स्रोतहरूबाट लिइएको हो।)