काठमाडौँ । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिना विश्वका १०२ भन्दा बढी देशसँग व्यापार (आयात र निर्यात) गरेको नेपालले ९१ देशसँग घाटा बेहोरेको छ । व्यापार गरेको अधिकांश देशसँग घाटा बेहोरेको मुलुकले १२ वटा देशसँग मात्र केही नाफा गरेको हो । 

भन्सार विभागको तथ्यांकअनुसार साउन महिनामा १ खर्ब २८ अर्ब ३७ करोड ७१ लाख रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात हुँदा जम्मा १२ अर्ब २२ करोड ६१ लाख रुपैयाँ बराबरको मात्र निर्यात हुन सकेको हो । 

समीक्षा महिनामा वैदेशिक व्यापारतर्फ सरकारलाई खुद १ खर्ब १६ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ घाटा लागेको छ । अघिल्लो वर्षको साउनमा आयात निर्यातमा सरकारलाई १ खर्ब १५ अर्ब रुपैयाँ घाटा लागेको थियो । 

साउनमा भएको कूल व्यापारमध्ये सबैभन्दा बढी भारतसँग ७७ अर्ब ६८ करोड ३१ लाख रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात भएको छ भने यताबाट ७ अर्ब ५७ करोड ८८ लाख रुपैयाँ बराबरको वस्तु निर्यात भएको छ । समीक्षा अवधिमा भारतसँग नेपालले खुद ७० अर्ब १० करोड ४२ लाख रुपैयाँ घाटा बेहोरेको छ । 

यसैगरी समीक्षा अवधिमा चीनबाट २४ अर्ब ५४ करोड २३ लाख रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात गरेको नेपालले जम्मा १५ करोड ७६ लाख रुपैयाँ बराबरको मात्र निर्यात गर्न सकेको छ । चीनतर्फको व्यापारमा मुलुकलाई कूल २४ अर्ब ३८ करोड ४७ लाख ४६ हजार रुपैयाँ घाटा लागेको छ । 

त्यसो त पछिल्लो समय निकै राजनीतिक उथलपुथल भएको (हिंसा भड्किएको) दक्षिण एसियाली मुलुक बंगलादेशसँग समेत नेपालले २९ करोड ४९ हजार रुपैयाँ खुद घाटा बेहोरेको छ । भन्सार विभागका अनुसार साउनमा मात्र नेपालले बंगलादेशबाट ३२ करोड ७५ लाख ६९ हजार रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात गरेको छ । तर, यसै अवधिमा यताबाट जम्मा ३ करोड ७५ लाख २१ हजार रुपैयाँ बराबरको वस्तु निर्यात भएको छ । (बंगलादेशबाट मात्र पौने ३३ करोड हुनुपर्नेमा अन्यथा भएकोले सच्याइएको छ । -सम्पादक)