काठमाडौँ । नवनियुक्त उपप्रधान तथा अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले पदभार ग्रहण गरे लगत्तै केही महत्त्वपूर्ण निर्णय गरेका छन् । सोमबार सिंहदरबारमा पदभार ग्रहण गर्दै अर्थमन्त्री पौडेलले विकास वित्तको कमी पुरा गर्न र पूर्वाधारमा लगानी अभिवृद्धि गर्न नवीन उपकरण तथा विधिहरूको प्रयोग गर्ने सम्बन्धी मार्गचित्र स्वीकृत गरेका हुन् । 

मुलुकको सार्वजनिक खर्च व्यवस्थापन क्रमशः चुनौतीपूर्ण हुँदै गएको छ । राजस्व बचतले बढ्दो विकास आवश्यकता र पूर्वाधार क्षेत्रमा लगानीको कमी पुरा गर्न पर्याप्त छैन । आर्थिक तथा सामाजिक पूर्वाधार निर्माणको लागि आवश्यक  विकास वित्तको कमी पुरा गर्न वैकल्पिक वित्तका नवीन उपकरणहरूको प्रयोग गर्नु पर्ने देखिएको छ । 

नेपालजस्तै अर्थतन्त्र भएका अन्य मुलुकहरूले हरित बन्ड, दिगो विकास बन्ड, स्वच्छ ऊर्जा बन्ड तथा पूर्वाधार फन्ड, Debt swaps, म्याचिङ फन्ड र ग्यारेन्टी लगायतका उपकरणको सफल प्रयोग गरेको अनुभव समेतको आधारमा यस सम्बन्धी आवश्यक प्रबन्ध मिलाउनु पर्ने भएको छ ।

सम्मिश्रित वित्त, हाइब्रिड एन्यूटी जस्ता सार्वजनिक निजी साझेदारीका नवीन विधिको माध्यमबाट निजी पुँजी परिचालन गरी विकास सहायताको लिभरेज दर बढाउन सम्भाव्य आयोजनाको पाइपलाइन विकास गर्नु आवश्यक छ । यसका लागि आवश्यक नीतिगत र प्रक्रियागत प्रबन्ध मिलाउनुको साथै स्पष्ट मार्ग चित्र निर्माण गरी सो अनुरूप कार्ययोजना तर्जुमा गर्ने निर्णय गरिएको छ ।

हाल तर्जुमा प्रक्रियामा रहेको एकीकृत राष्ट्रिय वित्त खाका समेतको आधारमा नेपालमा सम्भाव्य र उपयुक्त देखिएका विधिको उपयोग गरी विकास वित्तको आवश्यकता पुरा गर्न आर्थिक वर्ष २०८१/८२ भित्र देहाय बमोजिमको कार्य सम्पन्न गर्ने गरी मार्ग चित्र स्वीकृत भएको छ ।

स्वीकृत मार्ग चित्र अनुसार देहायका क्रियाकलाप समावेश छन् :

• सम्भाव्य र उपयुक्त वित्त उपकरण तथा उपयोग विधिको निर्धारण गर्ने
• कानुनी र प्रक्रियागत व्यवस्था गर्न नेपाल सरकार म.प. मा प्रस्ताव पेस गर्ने
• सम्भाव्य आयोजना सूची निर्माण तथा सम्भाव्यता निर्धारण
• सम्भाव्यताको आधारमा नवीन विधि र उपकरणको उपयोग गर्ने
• सम्मिश्रण वित्त, हाइब्रिड एन्यूटी जस्ता सार्वजनिक निजी साझेदारीका नवीन विधिको उपयोगको तयारी तथा प्रक्रिया निर्धारण गर्ने
• विकास वित्त  परिचालनको अनुमान गरी बजेटमा समावेश गर्ने
• अन्तर निकाय कार्यदल तथा सल्लाहकारी संयन्त्र निर्माण गर्ने
• सम्बद्ध निकायको क्षमता विकास गर्ने