काठमाडौँ । वर्षायामको मौसममा रोगको प्रकोप पनि बढ्छ । यस मौसममा गर्मीको तुलनामा तापक्रम निकै कम हुन्छ तर आर्द्रता भने निकै बढ्छ । 

यस्तो वातावरणमा भाइरस, ब्याक्टेरिया र फङ्गस बढ्न थाल्छ। जसका कारण भाइरल, ब्याक्टेरिया र फङ्गल इन्फेक्सनका केसहरू बढिरहेका छन् । 

वर्षामा खानपानमा सावधानी अपनाउन स्वास्थ्य विज्ञहरूले सुझाव दिएका छन् । वर्षाको मौसममा हाम्रो शरीरको मेटाबोलिजम् सुस्त हुन्छ र यसले प्रतिरक्षा प्रणालीमा पनि ठुलो प्रभाव पार्छ। 

यो सिजनमा रुघाखोकी, घाँटी दुख्ने, ज्वरो आउने समस्या बढ्न थाल्छ । यसबाट बच्न मानिसहरूले सरसफाइमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ र घरमा बनाएको ताजा खाना मात्रै खानुपर्छ। बाहिरका खानेकुराबाट बच्नुपर्छ र पर्याप्त मात्रामा सफा वा मनतातो पानी पिउनुपर्छ ।

वर्षायाममा सडकको खानाले मानिसको स्वास्थ्यमा नराम्रो असर पार्ने विज्ञहरूको चेतावनी छ । यो मौसममा मानिसलाई पेटको इन्फेक्सन, झाडापखाला र ग्यास्ट्राइटिसको समस्या हुन्छ । यसबाहेक दूषित पानी पिउनाले मलेरिया, हैजा र जन्डिसको जोखिम बढ्छ। 

यी मध्ये कुनै पनि समस्याको अवस्थामा, मानिसहरूले डाक्टरसँग परामर्श लिनुपर्छ र औषधि लिनुपर्छ। तर, खानपानमा केही परिवर्तन गर्नाले पनि यी समस्याबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ । केही चीजहरूको सेवनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ, जसले रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउँछ।

वर्षायाममा यी ५ चिजको सेवन गर्नु निकै फाइदाजनक हुन्छ :

• वर्षायाममा मानिसहरूले आफ्नो आहारमा अदुवा समावेश गर्नुपर्छ। अदुवाले घाँटीमा न्यानो प्रभाव पार्छ, जसले घाँटीसँग सम्बन्धित दुखाइ र असुविधालाई कम गर्न मद्दत गर्दछ। अदुवामा प्राकृतिक एन्टिब्याक्टेरियल गुण हुन्छ, जसले शरीरलाई सङ्क्रमणसँग लड्न मद्दत गर्छ र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सक्छ। मानिसहरूले दिनमा एक वा दुई पटक अदुवाको चिया पनि पिउन सक्छन्।
• आहारविद्का अनुसार वर्षायाममा लसुन खाँदा अथाह फाइदा हुन्छ । लसुनमा एन्टिभाइरल र एन्टिब्याक्टेरियल गुण हुन्छ, जसले शरीरलाई सङ्क्रमणबाट बचाउन प्रभावकारी हुन्छ। लसुनमा तातो स्वभाव हुन्छ, जसले यस मौसममा शरीरलाई न्यानो राख्छ । यसले रोगबाट बचाउँछ र प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउँछ। लसुन खाली पेटमा काँचो वा भुटेर खान सकिन्छ । यसबाहेक यसलाई तरकारीमा मिसाएर पनि खान सकिन्छ ।
• वर्षायाममा मानिसहरू कागती मन पराउँदैनन् र त्यसबाट टाढा रहन्छन् । तर, कागती भिटामिन सीको उत्कृष्ट स्रोत हो र यसको सेवनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई बलियो बनाउन सक्छ। कागतीलाई तरकारी, सलाद वा अन्य खानेकुरामा मिसाएर सेवन गर्न सकिन्छ । यदि तपाई चाहनुहुन्छ भने मनतातो पानीमा कागती मिसाएर पनि पिउन सक्नुहुन्छ । यसले तपाईंको शरीरलाई सङ्क्रमणबाट छिट्टै निको पार्न मद्दत गर्न सक्छ।
• यदि कुनै व्यक्तिलाई रुघाखोकी, ज्वरो वा घाँटी दुख्ने समस्या छ भने उसले तरकारीको सूप तयार गरी दिनमा एक वा दुई पटक पिउनुपर्छ । टमाटरको सूपले घाँटीमा ठुलो राहत प्रदान गर्न र शरीरलाई बलियो बनाउन सक्छ। मौसमी तरकारी मिसाएर पनि सूप बनाउन सकिन्छ । तरकारीमा पाइने पौष्टिक तत्त्वले तपाईंको शरीरबाट सङ्क्रमण हटाउन मद्दत गर्छ । स्वस्थ व्यक्तिहरूले पनि तातो सूपको मजा लिन सक्छन्।
• यस मौसममा ३ घण्टाभन्दा बढी समयसम्म राखिएको खानेकुरा नखाने र सधैँ तताएर खाने । यसले तपाईंको शरीरलाई धेरै फाइदा पुर्‍याउन सक्छ र चिसो र खोकीबाट राहत दिन्छ। वर्षायाममा तातो खानेकुरा खानुपर्छ र चिसोबाट टाढा रहनुपर्छ । ताजा फलफूल र तरकारीमा नुन हालेर तातो पानीले धोएर प्रयोग गर्नुपर्छ ।