नयाँ दिल्ली । नरेन्द्र मोदीले आज लगातार तेस्रोपटक भारतको प्रधानमन्त्रीको रूपमा शपथ लिँदैछन् । उनले आज साँझ ७ः३० बजे प्रधानमन्त्रीको शपथ लिनेछन् । शपथ ग्रहण समारोह राष्ट्रपति भवनमा हुनेछ । 

शपथ ग्रहण गर्दै मोदीले लगातार तीन कार्यकाल प्रधानमन्त्री बन्ने पूर्वप्रधानमन्त्री पण्डित जवाहरलाल नेहरूको ६२ वर्ष पुरानो कीर्तिमानको बराबरी गर्नेछन् । नेहरू सन् १९५२, १९५७ र १९६२ मा लगातार तीन पटक भारतको प्रधानमन्त्री बनेका थिए । तर, नेहरू सरकारसँग पूर्ण बहुमत थियो। 

मोदीको तेस्रो इनिङ्स भने गठबन्धनको आधारमा चल्नेछ । भारत सन् १९९० को दशकदेखि गठबन्धनको राजनीति चलिरहेको थियो ।  मोदीको नेतृत्वमा बीजेपीले यो प्रवृत्ति सन् २०१४ र २०१९ मा पूर्ण बहुमत हासिल गरेर तोडेको थियो। यद्यपि, सन् २०२४ मा बीजेपी २४० सिटमा सीमित भयो । बहुमतका लागि उसलाई आफ्ना सहयोगी दलहरू आवश्यक पर्‍यो ।

जुन ७ मा संसद्को सेन्ट्रल हलमा भएको बैठकमा एनडीए नेताहरूले मोदीलाई सर्वसम्मतिले आफ्नो नेता चयन गरेका थिए । अब शपथको पर्खाइ छ । मोदीसँगै ४० सांसदले मन्त्रीको रूपमा शपथ लिन सक्नेछन् । यसमा एनडीएका १४ सहयोगी दलहरूका १८ सांसदहरू समावेश हुन सक्छन् । टीडीपी र जेडीयूबाट २–२ र शिवसेनाबाट एक जना क्याबिनेट मन्त्री बन्न सक्नेछन्।

सन् २०१४ मा मोदीको पहिलो क्याबिनेटमा ४६ मन्त्री थिए । जसमध्ये २४ जना क्याबिनेट मन्त्री, १० स्वतन्त्र राज्यमन्त्री र १२ राज्यमन्त्री थिए । सन् २०१९ मा मोदीसँगै ५८ मन्त्रीले शपथ लिएका थिए । दुवै कार्यकालमा मन्त्रिपरिषद् विस्तार भएपछि मन्त्रीको सङ्ख्या क्रमशः ७१ र ७२ पुगेको थियो । 

संविधानको धारा ७५ अनुसार मन्त्रिपरिषद्‌मा मन्त्रीहरूको सङ्ख्या लोकसभाको कुल सदस्य सङ्ख्या (५४३) को १५ प्रतिशत अर्थात् ८१ जनाभन्दा बढी हुन सक्दैन। मोदीले सम्भावित मन्त्रीहरूलाई फोन गर्न थालेको बताइएको छ । शपथअघि प्रधानमन्त्री मोदीले सबै मन्त्रीहरूसँग चियापानमा छलफल गर्नेछन् ।

यसअघि आज बिहान मोदी महात्मा गान्धी र पूर्व प्रधानमन्त्री अटल बिहारी बाजपेयीको समाधिस्थल पुगेका थिए । त्यसपछि उनले युद्ध स्मारकमा पुगेर शहीदलाई श्रद्धाञ्जली अर्पण गरेका थिए । 

शपथग्रहण समारोहमा नेपालसहित चीन, पाकिस्तान, अफगानिस्तान, श्रीलंका, बंगलादेश, माल्दिभ्स, सेशेल्स, मौरिसस र भुटानका शीर्ष नेतृत्वको सहभागिता रहनेछ । यसमा सहभागी हुन प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ आज दिउँसो भारत जाँदैछन् ।