काठमाडौं -द्वन्द्वग्रस्त मुलुक सिरियामा अमेरिका, ब्रिटेन र फ्रान्सले शनिवार विहान हमलागरेपछि गैरकानुनी रुपमा त्यहाँ नेपालीहरुको अबस्थावारे र उनीहरुको सुरक्षालाई लिएर चासो शुरु भएको छ ।

कति नेपाली छन् ? सरकारसँग यसको हिसाव छैन, किनभने सरकारले सिरिया वैध रूपमा जान प्रतिबन्ध लगाएको छ  ।

तर, मानवतस्करहरुले ठूलो घनरासी कमाईको प्रलोभन देखाएर केही नेपाली सिरिया पुर्याको पाइएको छ ।

यो सख्याँ करिव पाँच सयको हाराहारीमा रहेको अनुमान गरिएको छ ।

यसमा धेरैजसो यूवती छन् । तर, सख्याँ चाहिँ यकिन छैन । 

द्वन्द्वग्रस्त क्षेत्रमा समेत नेपाली युवती घरायसी काममा कार्यरत रहेको बताइएको छ ।

 उनीहरू नेपालमा सम्पर्कसमेत गर्न नसक्ने बन्दीको हालतमा रहेको रिपोर्ट केही समय अगाडि एक दैनिक पत्रिकामा प्रकाशित भएको थियो । 

सरियामा नेपालीहरूको औपचारिक सम्पर्कसूत्र छैन ।

त्यसैले उनीहरुको खोजीकार्य गा्रहो हुने गरेको छ ।

इजिप्टस्थित नेपाली दूतावासले सिरियामा रहेको नेपालीहरुको अबस्थावारे बुझ्ने कोशिष गरेको छ ।

सिरियामा नेपाली दूतावास चाहिँ छैन । 

सिरियाको गुटा क्षेत्रनजिक पनि नेपालीहरू रहेको अनुमान छ, जहाँ हिंसा तीव्र रूपमा जारी छ । 

मानव तस्करहरूले नेपाली युवतीलाई दिल्ली, मुम्बई, दुबई, थाइल्यान्ड, मलेसिया, सिंगापुर हुँदै सिरिया पुर्‍याउने गरेको जनाइएको छ ।

कतिपयलाई भने दुबई पुर्‍याएर त्यहाँबाट गाडीमा विभिन्न स्थान हँुदै सिरिया पुर्‍याइएको जानकारी दूतावासलाई दिइएको छ ।

रातोपाटीसँग कुरा गर्दै परराष्ट मन्त्रालयका प्रवत्ता भरतराज पौड्यालले भने -

-हामीले घट्नाक्रमलाई नजिकबाट नियालिरहेका छौँ । अहिलेसम्म त्यो प्रक्रियामा संलग्न मुलुकहरुले भनेअनुसार हमला चाँही खास खास ठाउँहरुमा मात्र केन्द्रित छ, जहाँ सिभिलियन टार्गेटमा परेका छैनन् । त्यसो हुनाले हामीले घट्नाक्रमलाई नजिकबाट हेरिराखेको अवस्था छ । 

-दोस्रो कुरा त्यो सिरियासमेत हेर्ने नियोेग कायरोमा छ । त्यो कायरोमा रहेको नियोगलाई चाहिँ घट्नाक्रमलाई नजिकबाट बुझेर हाम्रा मान्छेहरुको स्थितिवारे बुझ्न भनेका छौँ । त्यहाँ कोही छन् भने उनीहरुसँगको सम्ँपर्कमा रहनुहोला भन्ने एड्भाईस गरेका छौँ । 

-नेपाली कतिछन् भन्ने अभिलेख हामीसँग छैन ।

सिरिया कामदार अनुमति लिएर जान पाउने डेस्टिनेशन हैन । कोही गएका छन भने तिनीहरु अवैधानिक र सरकारी अनुमति प्रक्रिया पुरा नगरी गएका हुन् । त्यसको अभिलेख उनीहरुले नै दिएमा हुन्छ । अन्यथा सरकारसँग हुँदैन् ।

इजिप्टस्थित नेपाली दूतावासले केही समय अगाडि पछिल्लो समय सिरिया, लेबनानलगायत मुुलुक पुर्‍याएर घरमालिक वा कसैसँग विवाह गराउने र नेपालमा सम्पर्कसमेत गर्न नदिने, पारिश्रमिकसमेत नदिई शोषण गरिएको सूचना पाएको बताएको थियो । 

केही समय अगाडि इजिप्टस्थित नेपाली दूतावासमा सिरियामा सर्लाहीकी ४७ वर्षीया तेजी देवीको मृत्यु भएको सूचना आएको थियो । मृत्युको कारण अझै खुल्न सकेको छैन । 

यसबाहेक ८ महिनाअघि पनि सिन्धुपाल्चोककी माया तामाङको सिरियामै मृत्युको सूचना पनि दूतावासमा आएको थियो । 

आठ बर्षदेखि चलेको सिरियाली संकटमा झन्डै चारलाख मानिसको ज्यान गएको छ । दुई करोड भन्दा बढी विस्थापित छन् । 

यो तनावमा अन्तराष्ट्रिय शक्ति राष्ट्रपति जोडिएका छन् । अमेरिका, फ्रान्स र ब्रिटेनले सिरियाली चरमपन्थीको समर्थन गरेका छन भने रुसले सिरियाली सरकारको पक्षमा काम गरेको छ ।