न्यूनतम ठेक्का रकमभन्दा चार गुणा बढीमा कबोल, ग्राहकबाट तीन गुणा बढी असुल
विराटनगर । विराटनगर विमानस्थलमा कर्मचारी प्रशासनसँगको मिलेमतोमै लुट धन्दा चल्ने गरेको खुलेको छ । विमानस्थलमा यात्रुहरूको लागि सञ्चालनमा रहेका क्यान्टिन अत्यधिक महँगो हुँदा स्टाफ क्यान्टिन भने सस्तोमा चलेको छ ।
टेण्डर लगाउँदा नै स्टाफ क्यान्टिनको न्यूनतम रकम कम राखिएको छ भने कबोल रकम बढाबढ हुँदा पनि मात्रै २ हजार बढेको छ । तर, यात्रुका लागि न्यूनतम रकममा चार गुणा बढीसम्म कबोल रकम देखिन्छ । यसले स्टाफलाई सहुलियत दिने तर यात्रुलाई लुटाउने धन्दामा कर्मचारी प्रशासन कै मिलेमतो देखिएको हो ।
विराटनगर विमानस्थल नागरिक उड्डयन कार्यालयका अनुसार विमानस्थलभित्र टर्मिनल क्यान्टिन, डिपार्चर कन्फेक्सनरी, अराइभल क्यान्टिन र स्टाफ क्यान्टिन रहेका छन् । विमानस्थलले यी सबै क्यान्टिन र पसलहरू ठेक्कामा लगाएको छ । यस्तै विमानस्थलले सवारी साधन पार्किङ पनि ठेक्कामा लगाउने गरेको छ ।
दुई दिन अगाडि संघीय सरकारका पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री सुदन किरातीले विमानस्थलका ती क्यान्टिनमा छड्के चेकजाँच गरे । जसमा ग्राहकहरूलाई तीन गुणा बढी मूल्य लिएर सामानहरू विक्री गर्ने गरेको पाइयो । अनुगमनका क्रममा वस्तुको मूल्य अचाक्ली बढाएर उपभोक्ताहरूलाई ठगी गरेको पाइएपछि मन्त्री किराँतीले विमानस्थलका प्रमुख रिन्जी शेर्पालाई तत्काल कारबाही गर्न वा सटर बन्द गर्न निर्देशन दिए ।
शेर्पाले पनि तत्कालै यो विषय कार्यान्वयनमा आउने बताए । मन्त्री किराँतीले केही दिन अगाडि त्रिभुवन विमानस्थलका क्यान्टिन तथा पसलहरूको पनि अनुगमन गरेका थिए । सो क्रममा पनि यात्रु उपभोक्ताहरूलाई ठगी गर्ने गरेको पाइएको थियो । कुनै पनि वस्तुको विक्री वितरण गर्दा अधिकतम खुद्रा मूल्य भन्दा बढी लिन नपाइने कानुनी व्यवस्था छ । तर, क्यान्टिन तथा पसलहरूमा किन बढी लिन्छन् र त्यसरी लिनुपर्ने कारण के हो ? भन्ने विषयमा ती पसल र क्यान्टिन सञ्चालकको कुरा फरक छ ।
उनीहरूको तर्क छ, ‘ठेक्का रकम नै धेरै तिर्नुपर्छ ।’ ठेक्का आव्हानको न्यूनतम रकम नै बढी राखिने गरेको कारण आफूहरू महँगोमा सामानहरू विक्री गर्नुपरेको उनीहरूको तर्क छ । विराटनगर विमानस्थलको टर्मिनल क्यान्टिन सञ्चालन गरिरहेको होटल न्यू ग्यालेक्सी एण्ड लज विराटनगरका सञ्चालकले मन्त्री किराँतीकै सामुन्ने भने, ‘हामीले महँगो भाडा तिर्नुपर्छ अनि कसरी धान्नु त ? ।’
तर, उनले टेण्डर हाल्दा नै दोब्बर, तेब्बर, चौबर बढी रकम कबोल किन गरे भन्ने प्रश्न गर्दा उनीसँग उत्तर दिन सकेनन् । विराटनगर विमानस्थलले उपलब्ध गराएको सूचना अनुसार क्यान्टिन तथा होटलको टेण्डर आव्हानमै यात्रु लुटाउने सेटिङ भएको हुनसक्ने देखिन्छ । किनकी विमानस्थलमा रहेको स्टाफ होटल महँगो छैन । तर, यात्रुका लागि चलाइएका क्यान्टिनका खाद्यवस्तु तथा पानीसमेत अत्यधिक महँगो छ ।
विमानस्थलको टर्मिनल क्यान्टिनको लागि १ करोड ७० लाख रुपैयाँ न्यूनतम रकम उल्लेख गर्दै ठेक्का आव्हान भएको थियो । उक्त न्यू ग्यालेक्सी एण्ड लजले २ करोड ३१ लाख कबोल गर्यो । उक्त ठेक्कामा झापाली होटल, विराटनगरले पनि दरखास्त दिएको थियो । तर, कबोल रकम बढी भएको कारण ग्यालेक्सीलाई नै ठेक्का दिइयो । उसले २०७९ फागुन देखि ५ वर्षसम्म क्यान्टिन सञ्चालनको सम्झौता गरेको छ ।
अर्को डिपार्चर हल कन्फेक्सनरीको लागि ठेक्का आव्हान हुँदा विभिन्न ६ वटा संस्था तथा कम्पनीले दरखास्त दिए । ३३ लाख रुपैयाँ ठेक्का आव्हानको न्यूनतम रकम तोकेर गरिएको ठेक्कामा झण्डै चार गुणा बढी रकम १ करोड १५ लाख कबोल गर्ने ममता होटल विराटनगरले टेण्डर पार्यो । उसले पनि ५ वर्षसम्ममा यो रकम विमानस्थललाई भुक्तानी गर्नुपर्नेछ । यस्तै अराइभल क्यान्टिनको लागि १२ लाख रुपैयाँ न्यूनतम रकम तोकेर आव्हान भएको टेण्डरमा ओडारी किराना पसल विराटनगरले सबैभन्दा बढी ५१ लाख ४५ हजार रुपैयाँ रकम कबोल गरेपछि उसैले ठेक्का पायो । यो न्यूनतम रकमको ४ गुणा बढी कबोल रकम हो ।
तर, स्टाफ होटलमा भने ११ लाख ६६ हजार ४ सय रुपैयाँ न्यूनतम ठेक्का आव्हान गरिएकोमा ३ वटा संस्थाले आवेदन दिए । तर, यो होटलमा भने न्यूनतम रकममा २ हजार बढी ११ लाख ६८ हजार २०० रुपैयाँ मात्रै अधिकतम मूल्यको ठेक्का पार्यो । यो ठेक्का भने सिद्धकाली होटल विराटनगरले पाएको छ । उ सँगको सम्झौता २०७८ साल साउन १ गतेदेखि तीन वर्षसम्मको रहेको छ ।
विमानस्थलको अनुगमनको क्रममा होटल तथा क्यान्टिनमा पानी, कफी, जङफुडलगायतका खाद्यवस्तुहरू एमआरपीभन्दा झण्डै तेब्बर मूल्यसम्ममा बिक्री गरेको पाइएको थियो । यहाँका रेष्टुरेन्ट तथा क्याफेले बढी मुनाफा राखेर चिसो पेय पदार्थ, चाउचाउ, बिस्कुट र खानेपानी लगायतका सामान बिक्री गरेको भेटिएको थियो । त्यहाँ पुगेका ग्राहकहरू भन्छन्, ‘यहाँ आएर पानीसमेत किनेर खान सकिँदैन । २५ रुपैयाँ पर्ने पानीको मूल्य ५० रुपैयाँसम्म राखिएको छ । एक प्याकेट चाउचाउलाई ७० रुपैयाँभन्दा बढी तिर्नुपर्छ ।’
पसल व्यवसाय सञ्चालकहरूले तिर्दै आएको भाडादरको विषयसमेत तत्काल नियमन गर्न मन्त्री किरातीले निर्देशन दिए । मन्त्रीको निर्देशन पश्चात विराटनगर विमानस्थल प्रमुख शेर्पाले पसल व्यवसायीहरुसँग नयाँ सम्झौता गरिने बताए । एमआरपीमा उल्लेख भएभन्दा बढी मूल्य लिन नपाउने गरी तत्काल निर्णय गरेर जानकारी गराउने शेर्पाले बताए ।
विमानस्थलमा पार्किङ शुल्क पनि बढाइएको जनाइएको छ । विमानस्थल प्रशासनका अनुसार सवारी साधन पार्किङमा ९६ लाख ८६ हजार २३२ रुपैयाँ न्यूनतम ठेक्का आव्हान हुँदा श्री ममता होटल विराटनगरले नै १ करोड ६५ हजार रुपैयाँमा ५ वर्षसम्मका लागि २०८० भदौ १ गतेदेखि ठेक्कामा लिएर काम गरिरहेको छ । जसमा ९ वटा संस्था तथा कम्पनीहरूले दरखास्त दिएका थिए ।
ठेक्का सम्झौता लिएकाहरूले ऐन कानुन विपरीतका कुनै पनि काम नगर्ने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । तर, उनीहरूले ग्राहकबाट अवैध तरिकाले गरिरहेको असुली धन्दा पनि अहिले पनि नरोकिएको यात्रुहरू बताउँछन् ।