सुर्खेत । वीरेन्द्रनगरको वीरेन्द्र चोककी भगवती सापकोटालाई दसैँको बेला भ्याइ नभ्याइ हुन्थ्यो । उनको पसलमा जुत्ता, चप्पलदेखि कपडा किन्नेहरुको भिड थामिनसक्नुको हुन्थ्यो । तर, यो पटकको दसैँमा भने खासै व्यापार हुन सकेन ।

‘अघिल्लो दसैँको बेलामा खाजा खानसमेत फुर्सद हुन्थेन,’ सापकोटाले रातोपाटीसँग भनिन्, ‘अहिले त केही व्यापार छैन । चाडबाडमा त दैनिक २०–३० हजारसम्मको व्यापार होस् न, यो पटक त्यस्तो केही छैन ।’

गत वर्षको तुलनामा यो पटक व्यापारमा करिब ३०–४० प्रतिशतले गिरावट आएको उनको भनाइ छ । उनीमात्र होइन, प्रदेश राजधानी वीरेन्द्रनगरका अधिकांश व्यापारी यो पटकको दसैँमा उत्साहित छैनन् ।

कस्मेटिक पसल, भाँडा पसल, पूजाका सामान बिक्री गर्नेदेखि ठेला व्यापारीहरु समेत विगतका दसैँको तुलनामा व्यापार घटेको बताउँछन् ।

गणेश चोक नजिकै रहेको कस्मेटिक पसलका सञ्चालक ज्वाला खान पोखरेल विगतको तुलनामा ५० प्रतिशतले व्यापारमा कमी आएको दाबी गर्छिन् । उनले यही ठाउँमा कस्मेटिक पसल गरेको ३ वर्ष भयो । ‘हुन त ग्राहकसँग पनि पैसा नभएर होला, विगतजस्तो भिडभाड नै छैन,’ उनले भनिन्, ‘दसैँ सुरु हुने दिनदेखि पसलहरु भरिभराउ हुन्थे, बजार निकै व्यस्त हुन्थ्यो । अहिले त्यस्तो केही छैन । फाट्टफुट्ट मात्रै ग्राहक आउँछन् ।’

दसैँ भन्ने बित्तिकै पूजाआजासँग पनि जोडिन्छ । तर, पूजाआजाका सामान बेच्ने व्यापारी पनि दसैँमा व्यापार नभएपछि चिन्तित छन् ।

व्यवसायी बेञ्जु थापाले व्यापार गर्न थालेको वर्षौं भइसक्यो । तर, यो पटकको जस्तो कमजोर व्यापार यसअघि कहिल्यै नभएको उनको भनाइ छ ।

अन्य समयभन्दा दसैँ–तिहार व्यापारका दृष्टिकोणले मुख्य सिजन हो । तर, यो पटक पूरै सुक्खा रहेको थापा बताउँछिन् । ‘मेरो अनुमानमा ३० प्रतिशतले व्यापारमा कमी आएको छ,’ उनले भनिन्, ‘जमरा राख्ने दिनदेखि निकै भिडभाड हुन्थ्यो, यो पटक ग्राहक कतिबेला आउँछन् भनेर बाटो कुर्नुपर्ने बाध्यता छ ।’

केही कपडा पसलमा भने मान्छेको भिड लाग्ने गरेको देखिन्छ । तर, त्यो पनि अघिल्ला दसैँको तुलनामा निकै कम रहेको वीरेन्द्रनगरका व्यवसायी बताउँछन् ।

कपडा व्यवसायी मुना सिद्दिकी विगतजस्तो व्यापार नभको बताउँछिन् । यो दसैँमा व्यापार सन्तोषजनक मात्रै रहेको उनको भनाइ छ ।

वीरेन्द्रनगरका अधिकांश पसल सञ्चालकहरु दसैँजस्तो पर्वमा समेत उत्साहित छैनन् ।

सुर्खेत उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष लक्ष्मण कँडेल विगतभन्दा यो पटक व्यापार व्यवसायमा ठुलो मात्रामा गिरावट आएको बताउँछन् । उनका अनुसार अटो मोबाइल र निर्माण सामग्री विक्री वितरणमा ८० प्रतिशत गिरावट आएको छ । अन्य व्यवसायमा ६० देखि ४० प्रतिशतसम्म गिरावट आएको उनको भनाइ छ ।

‘व्यवसायीहरु उत्साहित छैनन्,’ उनले भने, ‘राष्ट्र बैंकले नै देशमा डलर सञ्चिती सकियो भनेर आर्थिक मन्दी ल्यायो ।’ बैंकहरुलाई छाडा रुपमा छोड्नुकै कारण व्यापार, व्यवसायमा असर परेको कँडेलको भनाइ छ ।