तपाईँले बेसारका धेरै फाइदाबारे सुन्नु भएको होला । जोर्नी दुख्ने होस्, रुघाखोकी होस् वा शरीरको दुखाई होस्, यस्ता समस्याको उपचार बेसारलाई नै मानिन्छ । तर, कहिलेकाहीँ अत्यधिक बेसार तपाईँको लागि खतरनाक पनि हुन सक्छ ।

भारतको बापु नेचर क्योर अस्पतालका आयुर्वेद विभागका एचओडी डा. रश्मि चतुर्वेदीले बेसारको अत्यधिक सेवनले रक्त अल्पता, शरीर दुख्ने जस्ता धेरै समस्याको सामना गर्नुपर्ने बताएकी छिन् ।

बेसारका कारण हुनसक्छ रगतको कमी

बेसारले शरीरबाट रगतमा आइरन प्रवेशमा रोक लगाउँछ, जसका कारण आन्द्रामा आइरन पग्लिँदैन । आइरनले शरीरमा हेमोग्लोबिनको मात्रा कायम राख्न मद्दत गर्छ । त्यसैले बेसार बढी खाँदा रक्तअल्पत्ता हुने सम्भावना रहन्छ ।

मिर्गौला र पित्त थैलीमा पत्थरी हुँदा खतरनाक हुन सक्छ

बेसारको प्रभाव तातो हुन्छ, त्यसैले गर्मी मौसममा बेसारको प्रयोग नगर्नुहोस् । मिर्गौला र पित्त थैलीमा पत्थरी भएमा बेसारको धुलो पानी वा दूधमा मिसाएर पिउनाले हानी हुन्छ । वास्तवमा, बेसारमा क्याल्सियम अक्सालेटको उच्च मात्रा हुन्छ, जसले पत्थरी बढाउने काम गर्छ ।

बेसारले गर्मीमा पेटमा जलन र फुल्ने समस्या निम्त्याउँछ 

गर्मीमा धेरै बेसारको सेवन नगर्नुहोस् । यसले पेट पोल्ने, पेट दुख्ने र फुल्ने जस्ता समस्या निम्त्याउन सक्छ । त्यसैले गर्मीमा यसलाई सीमित मात्रामा लिनुपर्छ । बेसारमा कर्क्युमिनको मात्रा बढी पाइन्छ, जसले पाचन सम्बन्धी समस्यालाई बढाउँछ । यसका कारण बान्ता र पखालाजस्ता समस्या पनि देखिन सक्छ ।

गर्भावस्थामा बेसारको प्रयोगले गर्भपात हुन सक्छ

गर्भवती महिलाले सीमित मात्रामा बेसारको प्रयोग गर्नुपर्छ । बेसारको प्रभाव तातो हुन्छ, त्यसैले यो प्रायः महिनावारीसँग सम्बन्धित समस्या भएका महिलाहरूलाई दिइन्छ । त्यसैले गर्भवती महिलाले दैनिक बेसार खाँदा गर्भपतन हुने खतरा रहन्छ ।

रोगबाट ग्रसित हुनुहुन्छ भने कसरी गर्ने बेसारको प्रयोग ?

– सप्लिमेन्टको रूपमा नलिनुहोस्

– दूध वा पानीसँग बेसार पाउडर घोलेर नखानुहोस्

– काँचो बेसारले पनि यस्ता समस्या बढाउन सक्छ

– तरकारीमा मसलाको रूपमा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ

बेसारका कारण मधुमेहका बिरामीलाई हाइपोग्लाइसेमिया हुनसक्छ

यदि तपाईँ मधुमेहको रोगी हुनुहुन्छ र रगतमा चिनीको मात्रा घटाउनको लागि दैनिक बेसार हालेको दूध पिउनुहुन्छ भने अवश्य आफ्नो रगतमा चिनीको मात्रा परीक्षण गर्नुहोस् किनभने बेसारले रगतमा चिनीको मात्रालाई छिट्टै घटाउन सक्छ । अर्कोतर्फ, यदि तपाईँले इन्सुलिन लिइरहनुभएको छ भने, बेसार वा यसको पूरकको अत्यधिक प्रयोगले हाइपोग्लाइसेमियाको सम्भावना बढाउँछ । यस्तो भयो भने व्यक्ति कोमामा जाने खतरा पनि हुन्छ ।

मुटुको समस्या र रगत बग्ने समस्यामा बेसारको सेवनबाट बच्नुपर्छ 

हेमोफिलिया भनेको रगत बग्ने विकार हो, जसमा रक्तस्राव रोकिँदैन । यस अवस्थामा, तपाईँले बेसार लिनबाट बच्नुपर्छ । बेसारमा एन्टीकोगुलेन्ट गुण हुन्छ, जसले रगतलाई पातलो बनाउँछ । त्यसैले हेमोफिलियामा बेसार खाँदा फाइदाको सट्टा हानि हुन सक्छ ।

मुटुको समस्यामा पनि डाक्टरले रगत पातलो पार्ने औषधि दिने गर्छन् । यस्तो अवस्थामा पनि बेसारको दूध वा बेसारको पानी पिउनु हुँदैन ।