काठमाडौं । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले परराष्ट्रमन्त्री विमला राई पौड्यालको जेनेभा भ्रमण अन्तिम समयमा रोकिदिएपछि सरकारको कूटनीतिक अपरिपक्वताबारे बहस सुरु भएको छ । यही विषयलाई लिएर नेकपा एमालेले सरकार छाड्नुका साथै समर्थनसमेत फिर्ता लिइसकेको छ ।

राष्ट्रसंघीय मानवअधिकार परिषद्को ५२ औँ सत्रमा सहभागी हुन पौड्याल मन्त्रिपरिषद्कै निर्णयानुसार आइतबार जेनेभा उड्ने तयारीमा थिइन् । गोरखा पुगेका प्रधानमन्त्री प्रचण्डले मुख्यसचिव शंकरदास बैरागीलाई फोन गरी परराष्ट्रमन्त्री पौड्याल रोक्न निर्देशन दिएका थिए । बैरागीले ‘प्रधानमन्त्रीको निर्देशन’ भन्दै पौड्याललाई जेनेभा नजान सुझाएका थिए। 

आन्तरिक राजनीतिक खिचातानीबीच प्रधानमन्त्री प्रचण्डले कूटनीतिक मर्यादामा अपरिपक्वता प्रदर्शन गरेको परराष्ट्र विज्ञहरुको बताएका छन् । नेकपा एमालेले फागुन २५ सम्म सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता नलिने औपचारिक निर्णय गरिसक्दा पनि प्रचण्डले एमाले कोटाबाट परराष्ट्रमन्त्री बनेकी पौड्यालको भ्रमण रोक्नुलाई जानकारहरूले ‘राजनीतिक बेइमानी’ को रूपमा बुझेका छन्। 

पौड्याल जान नपाएपछि नेपाली टोलीको नेतृत्व भने पूर्वकानुनमन्त्री गोविन्द बन्दीले गरेका छन् । बन्दी माधव नेपाल नेतृत्वको नेकपा सामावादीका नेता हुन् भने पूर्व कानुनमन्त्रीसमेत हुन् । परिषद्को ५२ औँ सत्र फागुन १५ देखि चैत १३ सम्म चल्नेछ । नेपाल मानवअधिकार सुरक्षा परिषद्को सदस्यका हैसियतले उक्त परिषद्मा भाग लिएको हो ।

पूर्व परराष्ट्र मन्त्री रमेशनाथ पाण्डेले अन्तिम समयमा आएर परराष्ट्र मन्त्रीलाई रोक्नु कूटनीतिक मर्यादा विपरीतको कार्यको रूपमा बुझ्नुपर्ने बताए । उनले भने, ‘सरकारको यो गैरजिम्मेवारीपूर्ण कार्य हो । यसलाई कूटनीतिक मर्यादाको दुर्घटनाको रूपमा बुझ्नुपर्छ ।’ 

पूर्व राजदूत निलाम्बर आचार्यले पनि सरकारको यो निर्णय अपरिपक्व भएको बताए। उनले भने,‘पौड्याल सरकारमै हुनुहुन्थ्यो, उहाँलाई पठाउने निर्णय मन्त्रिपरिषदले गरेको हो नि, अन्तिम समयमा आएर यसरी हतारमा नपठाउने निर्णय गर्नु हुँदैनथ्यो। यसले कूटनीतिक रूपमा पनि सरकारलाई राम्रो गर्दैन ।’ 

एमालेले सोमबार सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिँदै मन्त्रीहरूलाई राजीनामा गर्न लगाएको छ । सचिवालयको बैठकमा परराष्ट्र मन्त्री पौड्याललाई सरकारमा छँदै जेनेभास्थित मानवअधिकार परिषद् बैठकमा रोक लगाउनु कूटनीतिक मर्यादा विपरीत कार्य गरेको निष्कर्ष निकालिएको बैठकमा सहभागी एमाले नेता प्रदीप ज्ञवालीले बताए । पूर्व परराष्ट्रमन्त्री समेत रहेका उनले अन्तिम समयमा आएर कूटनीतिक मर्यादा विपरीत पौड्यालको भ्रमण रोक्नु सरकारको गैरजिम्मेवारी कदम भएको बताए। उनले भने, ‘सरकार आफ्नो ढंगले चल्न खोजेपछि, एमाले सरकारमा बसिरहनुको औचित्य नरहेको निश्कर्षसहित मन्त्रीहरूलाई राजीनामा दिन लगाइएको हो ।’  

यो पनि

एमालेका मन्त्रीहरुले प्रधानमन्त्रीलाई बुझाए राजीनामा

यता सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्री रेखा शर्माले सरकारले पूर्वाग्रह राखेरपरराष्ट्रमन्त्री विमला राई पौडेलको विदेश भ्रमण नरोकेको दाबी गरेकी छन् । उनले नेकपा एमालेसँग छलफल गरेर नै सो निर्णय गरिएको बताएकी हुन् ।

‘राष्ट्रपतिको चुनावमा हुने भएपछि परिस्थितिमा थोरै फेरबदल भयो । अहिले तत्काल जेनेभा नजाने भनेरै नेकपा एमालेका शीर्ष तहमा छलफल गरेरै भ्रमण रोकिएको हो,’ रातोपाटीसँग कुरा गर्दै नेपाल सरकारकी प्रवक्तासमेत रहेकी शर्माले भनिन्, ‘उहाँ(मन्त्री पौडेल)सँग पूर्वाग्रह राखेको होइन । आपसी सल्लाहमै भ्रमण स्थगित भएको हो ।’