शुक्रबार, १६ कात्तिक २०८१
ताजा लोकप्रिय

फिफा विश्वकपमा बियर र फुटबल बीचको लामो युद्धको कथा

मङ्गलबार, ०६ मङ्सिर २०७९, १४ : ०७
मङ्गलबार, ०६ मङ्सिर २०७९

इक्वेडरका एक फ्यान आफ्नो टिमको खेल हेरेर फर्किरहेका थिए । उनको टोलीले फिफा विश्वकपमा आयोजक राष्ट्र कतारलाई २–० ले हराएको थियो ।

बीबीसीले उनलाई स्टेडियम भित्र बियर प्रतिबन्ध बारे सोध्यो ।

होजे नामका यी फ्यानले छोटो जवाफ दिए –  ‘धेरै निराशाजनक’

‘मैले एउटा बियर भेट्टाएँ जसमा शून्य प्रतिशत अल्कोहल थियो । तर कम्तिमा मैले केहि त पाएँ । फ्लेभर नै सही ।’

अर्का एक फ्यान एमिलियो भन्छन्, ‘यो शत प्रतिशत गलत हो । मानिसहरूले स्टेडियम भित्र बियरको लागि नारा लगाएको सुनियो ।’

अन्तिम समयमा कतारमा भइरहेको विश्वकपका बेला बियरमाथि लागेको प्रतिबन्ध, फिफा र रक्सीबीच दशकौँदेखि चल्दै आएको एक किसिमको युद्धको हिस्सा हो ।

यसअघि पनि फिफाले बियर कम्पनीहरूलाई प्रायोजन गरेको आरोप लागेको थियो ।

फिफाले फ्यानको सुरक्षालाई भन्दा पनि पैसालाई प्राथमिकता दिएको बताइयो ।

फिफाको प्रतिबन्ध नीति

यद्यपि, हालैका वर्षहरूमा फिफाले आयोजक राष्ट्रहरूलाई रक्सीलाई अनुमति दिन मनाउन प्रयास गरिरहेको छ ।

तर यसअघि उसले रंगशालालाई ड्राई अर्थात् मदिरारहित राख्न सुझाव दिँदै आएको थियो ।

सन् २००४ सम्म, फिफाको नियम अन्तर्गत आयोजक स्टेडियमभित्र रक्सीको बिक्रीलाई निषेध गरिएको थियो ।

यससँगै स्टेडियममा मदिरा सेवन गर्ने प्रत्येक व्यक्तिलाई बाहिरको बाटो देखाउने व्यवस्था पनि गरिएको थियो ।

तर यी नियममा परिवर्तन र स्टेडियमभित्र बियरको अनुमतिको पैरवी गरेपछि फिफा र केही आयोजक देशबीच झगडा देखिएको छ ।

ब्राजिलमा बियरमाथिको प्रतिबन्ध हटाउनु पर्‌यो

सन् २०१४ मा ब्राजिलले विश्वकप फुटबल आयोजना गरेको थियो ।

यस देशमा फुटबल कुनै धर्मभन्दा कम छैन र पाँच पटकको विश्वकप विजेता राष्ट्रमा प्रतियोगिता हुनु ठूलो एउटा ठूलो आयोजना थियो ।

तर यसमा एउटा मात्र समस्या थियो ।

ब्राजिलमा बियर निकै चर्चित छ तर अन्य धेरै देशहरू जस्तै ब्राजिलमा पनि फ्यानहरूको उत्साह धेरै पटक हिंसामा परिणत भएको छ ।

यही कारणले गर्दा सन् २००३ मा ब्राजिलमा फुटबल खेलमा बियर प्रतिबन्ध लगाइएको थियो ।

यो कदम रंगशाला भित्र हिंसा र गुण्डागर्दी रोक्नको लागि थियो ।

तर फिफाको मुख्य प्रायोजक बियरको ठूलो ब्रान्ड बडवाइजर हो ।

त्यसैले फिफाले ब्राजिललाई बियर सम्बन्धी आफ्नो नियम परिवर्तन गर्नुपर्ने बतायो । त्यतिबेला फिफाका महासचिव जेरोम भाल्कले भने, ‘मदिरा फिफा विश्वकपको महत्त्वपूर्ण हिस्सा हो, त्यसैले हामी यसलाई उपलब्ध गराउने छौँ । माफ गर्नुहोस् यदि म अलिकति  घमण्डी देखिएको भए, तर यस विषयमा कुनै छलफल सम्भव छैन ।’

‘र बियर बेच्ने अनुमति नियम अन्तर्गत नै हुनुपर्छ ।’

ब्राजिलका स्वास्थ्य मन्त्रीले यसमा आपत्ति जनाए र देशका राष्ट्रपतिका सल्लाहकार मार्को गार्सियाले फिफा महासचिवलाई कट्टर, औपनिवेशिक र मूर्खको रूपमा वर्णन गरे।

तर विभिन्न आपत्तिपछि आयोजक ब्राजिलले आफ्नो नियम परिवर्तन गर्नुपर्यो र खेलका क्रममा बियर बेचियो र सेवन पनि गरियो ।

प्रतियोगिताका क्रममा फ्यानहरूबीच पटक पटक झडपसमेत भयो । कोलम्बिया र उरुग्वेबीचको खेलमा धेरैलाई स्टेडियमबाट निकाल्नुपर्यो ।

आलोचना बढ्दै जाँदा, फिफा महासचिव वाल्कले एक टिभि च्यानललाई भने, ‘म रक्सी पिउनेहरूको संख्या देखेर छक्क परेँ । धेरै मानिसहरू नशामा थिए ।’

फिफाले भविष्यमा आफ्नो नीति परिवर्तन गर्न सक्छ कि भनेर सोध्दा उनले भने, ‘यदि हामीलाई रक्सीको बिक्री नियन्त्रण गर्न आवश्यक छ जस्तो लाग्यो भने अवश्य गर्नेछौँ ।’

रूसमा दबाब

तर सन् २०१८ मा रसियामा भएको विश्वकपमा फिफाको नीतिमा खासै परिवर्तन भएको छैन । ब्राजिल झैँ रुसमा पनि प्रमुख खेलकुद कार्यक्रममा मदिराको सेवन सीमित राख्ने नीति छ ।

रुसले सन् २००५ मा स्टेडियमभित्र रक्सीको बिक्री, सेवन र विज्ञापनमाथि रोक लगाएको थियो ।

सन् २०१४ मा रुसको सोचीमा भएको विन्टर ओलम्पिक खेलमा कुनै पनि रक्सी कम्पनी प्रायोजक थिएन ।

सन् २०१२ मा रुसले टिभी, अनलाइन र प्रिन्ट मिडियामा रक्सीको विज्ञापनमा पूर्ण रुपमा रोक लगाएको थियो ।

तर अर्को वर्ष, राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले विश्वकप खेलहरूमा रक्सी बेच्न अनुमति दिने कानुनलाई अनुमोदन गरे । यससँगै विज्ञापनसम्बन्धी नियममा पनि केही छुट दिइएको छ ।

धर्मका कारण विरोध

फिफा र आयोजक राष्ट्र मात्र विश्वकपमा मदिराको विषयमा झगडा गर्दैनन् ।

युरो २०२२ मा पनि फिफा र खेलाडीबीच विवाद भएको छ ।

पत्रकार सम्मेलनमा हाइनकेन ब्राण्डको बियर टेबलमा राखिएकोमा खेलाडीहरूले आपत्ति जनाएका थिए ।

प्रसिद्ध फ्रान्सेली मिडफिल्डर पाउल पोग्बाले आफ्नो पत्रकार सम्मेलनमा कम्पनीको बोतल हटाएपछि मात्रै आफ्नो कुराकानी सुरु गरे ।

उनकै टोलीका करिम बेन्जेमाले पनि बियरको बोतल नराखिकनै पत्रकारहरूसँग कुरा गरे ।

यद्यपि, दुबै अवसरहरूमा, हाइनकेनले प्रेस सम्मेलनको क्रममा टेबलमा जुन बियर राखेको थियो त्यसमा अल्कोहलको मात्रा शून्य थियो । तर दुवै खेलाडीलाई ब्राण्डसँग जोड्नेमा आपत्ति थियो ।

कतार विश्वकपमा प्रतिबन्ध

अब यो विश्वकपको कुरा गरौँ ।

फिफा विश्वकप २०२२ मा, आयोजक राष्ट्रलाई धार्मिक कारणले बियरबाट टाढा रहनुपर्ने बाध्यता छ । कतारमा रक्सीको बिक्री अत्यधिक सीमित र नियन्त्रित छ ।

यही कारणले गर्दा अन्तिम समयमा फिफाले स्टेडियम भित्र बियर बिक्रीमा प्रतिबन्ध लगाउने सहमति गरेको हो ।

तर अझै पनि भीआईपी टिकट भएका व्यक्तिहरूले खेल अघि, खेल भइरहेकै बेला र खेल पछि आफ्नो बक्समा बसेर रक्सी पिउन सक्छन् ।

अब फिफाको यो निर्णयले आफ्नो साझेदार प्रायोजक बडवाइजरको सम्बन्धमा कस्तो असर पार्छ त्यो हेर्नु पर्ने छ ।

सन् १९८० को दशक देखि नै फिफाको एक प्रमुख प्रायोजक रहँदै आएको बडवाइजरले प्रत्येक विश्व कपमा ७५ मिलियन अमेरिकी डलर संस्थाको खातामा हाल्दै आएको छ ।

बडवाइजर एक अमेरिकी ब्रान्ड हो । सन् २०२६ मा हुने विश्वका तीन आयोजक राष्ट्रमध्ये अमेरिका पनि एक हो ।

कम्पनीले आफ्नो बियर अमेरिकामा बेच्न पाउने आशा राखेको छ ।

बीबीसी

खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

प्रतिक्रिया

लेखकको बारेमा

एजेन्सी
एजेन्सी
लेखकबाट थप