शुक्रबार, १६ चैत २०८०
ताजा लोकप्रिय
२४ घन्टाका ताजा अपडेट

बाला चतुर्दशी : पशुपति मन्दिर परिसरमा शतबीज छरेर दीपदान गरियो

मङ्गलबार, ०६ मङ्सिर २०७९, १० : ०२
मङ्गलबार, ०६ मङ्सिर २०७९

मङ्सिर कृष्ण चतुर्दशी अर्थात् बाला चतुर्दशीको दिन नेपाली हिन्दुहरूले पशुपति मन्दिर परिसरमा शतबीज छरेर तथा दीपदान गरेर मनाएका छन् ।

सोमबार बेलुकीदेखि नै पशुपतिमा पाल टाँगेर बसेका मानिसहरूले घाम उदाउनुपुर्व नै दीपदान गरेका थिए । यसरी बालाचतुर्दशी पर्वमा शतबीज रोपण गरेमा पितृ उद्धार हुने विश्वास गरिन्छ साथै बत्ती बाल्दा पितृलोक झलमल्ल हुन्छ भन्ने विश्वास रहिआएको छ ।

सुरुमा सप्तबीज (धान, जौ, तिल, गहुँ, चना, मकै, कागुनो) छर्दै मृगस्थलीमा रहेको गणेशमन्दिर नजिक आइपुगेपछि मूर्तिलाई हल्लाउँदै ठूलो स्वरले दिवङ्गत आत्माले पाउने गरी सन्देश पुर्‍याउन अनुरोध गर्ने प्रचलन अर्को विशिष्टता हो ।

यो पर्व सुरुवातबारे एक लोककथन अनुसार एक बाला नाम भएका असुर थिए । बालाले आर्यघाटमा जलाउनका लागि ल्याइएका शवहरू खाइदिने, मृतकका आफन्तलाई तर्साउने र दुःख दिने गरेपछि मानिसहरूले राजालाई यसबारे गुनासो गर्न पुगेका थिए ।

उनीहरूको गुनासो सुनेपछि राजाले ब्रिसलाई बोलाएर बालालाई मार्न निर्देशन दिन्छन् । तर, ब्रिस र बाला साथी हुन् । आफ्नो साथी बालाको हत्या गर्न ब्रिसले सक्दैनन् ।

एकातिर राजाको आदेश, अर्कोतिर आफ्नो साथीको हत्या । त्यसपछि उनले श्लेष्मान्तक वनमा गएर शिवको तपस्या गर्छन् । उनको तपस्याबाट प्रसन्न भएका भगवान् शिवले बालाको असुर प्रवृत्तिलाई मुक्त गरिदिन्छन् । अनि बालालाई पापबाट मुक्त गराउन ब्रिसलाई शत बीज छर्न आदेश दिन्छन् । यही दिनदेखि शत बीज छर्ने प्रचलन सुरु भएको मानिन्छ ।

साथी बालाको हत्या नगरी उनलाई सहज रूपमा बाहिर ल्याउन सकेकाले आजको दिनलाई कसै कसैले मित्रताको उदाहरणको दिनका रूपमा पनि लिन्छन् ।

खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

प्रतिक्रिया

लेखकको बारेमा

सुवास श्रेष्ठ
सुवास श्रेष्ठ

सुवास श्रेष्ठ रातोपाटीका फोटो पत्रकार हुन् ।

लेखकबाट थप