ओखरकै घडी, ओखरकै चस्मा
नेपालमा ओखर खासगरी तिहारका बेला भाइमसलामा मिसाउन प्रयोग गरिन्छ । यसैकारण नेपालमा ओखर बिक्रीको मूख्य सिजन तिहार नै हो । भाइमसलामै सीमित ओखर अहिले नेपाल चिनाउने ब्राण्डका रूपमा स्थापित भएको छ ।
पाँचजना युवाको समूहले ओखरलाई तिहारमा मात्र नभइ वर्षैभर चल्ने बनाउँदैछन् । अष्ट्रेलियामा स्नातक गरेर नेपाल फर्किएका प्रकाश दाहाल नेतृत्वको युवा समूहले ओखरलाई ब्राण्ड बनाएका हुन् ।
विदेशमा उच्च शिक्षा लिएपनि आफ्नै देशमा केही गर्ने सोचसाथ नेपाल फर्किएका दाहालले जागिरको साटो आफैँले केही गर्ने योजना बनाए । ‘साथीहरू मिलेर केही गर्ने योजना त बन्यो । के गर्ने भन्नेबारे छलफल थालियो । विकल्प खोज्न लामो समय खर्चिएपछि वातावरणमैत्री व्यवसाय गर्ने निष्कर्ष निस्कियो, नाम खोजी गर्दैगर्दा ‘ओखर’ जुर्‍यो,’ दाहालले रातोपाटीसँग भने ।
नाम जुरेपछि ओखरलाई घडीको ब्राण्डका रूपमा स्थापित गर्न पनि समूह सफल भयो र जन्मियो ‘ओखर घडी’ । योजना बनेर नामाकरण भएपछि गत वर्ष तिहार अघि ‘ओखर घडी’ले नेपाली बजारमा औपचारिक पाइला राख्यो ।
तिहारको तीन दिन अघिमात्रै सार्वजनिक भएको ओखर घडीले बजारमा उत्साहजनक व्यापार गर्यो र राम्रै प्रतिक्रिया पायो । ‘तिहार आउन तीन दिनमात्रै बाँकी हुँदा सार्वजनिक गरिएको घडीको व्यापार उत्साहजनक भयो । यसबाट हामी थप हौसियौँ,’ दाहालले भने ।
२० लाख रुपैयाँ लगानीबाट शुरू गरिएको व्यवसायमा बजारको मागअनुसार पटक–पटक लगानी थप हुँदै गयो । अहिलेसम्म लगानी करिब एक करोड रुपैयाँ पुगेको दाहाल बताउँछन् ।
दाहाल नेतृत्वको समूह ओखर ब्राण्डलाई नेपालमा मात्र नभई विदेशमा समेत स्थापित गर्न प्रयासरत छ । स्थापना भएको एक वर्षमै ओखरले राम्रो बजार लिइरहेको संस्थापक दाहाल बताउँछन् । तिहार झल्काउने खालको नाम भएपनि व्यापार वर्षभर नै भइरहेको छ । ओखर घडीको मूख्य सिजन तिहार हो । तर, ‘भ्यालेन्टाइन डे’, कुशे औंशी र मातातीर्थ औंशीमा ओखरको बिक्री बढिरहेको दाहालले बताए ।
ओखरबाट घडी बिक्री गर्ने क्रममा कम्पनीले पहिलोपटक ‘काष्ठमण्डप सिरिज’ नामक घडी सार्वजनिक गरेको थियो । अहिले यो सिरिजको तेस्रो लट घडी समेत बिक्री भइसकेको छ । अब ‘कालापत्थर’ र ‘मुर्चुङ्गा’ नामक घडी सार्वजनिक गर्ने योजना बनाएको छ ।
यसैगरी कम्पनीले ओखरको काठबाटै बनेको चस्मा, झुम्का, टप र मोबाइलको कभरसमेत थुप्रै उत्पादन बजारमा ल्याएको छ । कम्पनीले नेपाली बजारमा बिक्री भइरहेका ओखरका उत्पादनको कच्चापदार्थ भने चीनबाट ल्याउँछ । त्यसलाई काठमाडौंमै प्रशोधन र एसेम्बल गरेर घडी र चस्मा लगायत सामग्री बनाउँछ । अनि, बजारमा पठाउँछ ।
यसरी बनाइएको घडी नेपालमा मात्रै नभइ विदेशमा समेत निर्यात हुन थालेको छ । अहिले यूरोप, अमेरिका, अष्ट्रेलिया र कोरियामा ओखर घडी निर्यात हुन थालेको छ । ‘ती देशमा बस्ने नेपालीले हामीलाई माया गरेर घडी मगाउनहुन्छ,’ दाहाल भन्छन्, ‘ठूलो मात्रामा नभएपनि हामीले ओखर घडी विदेश निर्यात गरिरहेका छौँ ।’
ओखरको काठबाट बनेको घडी र चस्मासहित सम्पूर्ण सामग्री ‘ओखरस्टोरडटकम’ नामक वेभसाइटमार्फत बिक्रीवितरण हुँदै आइरहेको छ । एउटा घडी बेचेबापत एउटा बिरुवा रोप्ने नीतिसमेत कम्पनीले लिएको छ ।
‘वातावरणमैत्री व्यवसाय गर्ने लक्ष्यसहित ओरख घडी शुरू गर्यौँ, तर ओखर घडी बनाउन रुख काट्नुपर्ने हुन्छ,’ दाहाल भन्छन्, ‘त्यसैले एउटा घडी बिक्री भएपछि एउटा रुख रोप्ने गरेका छौँ ।’