ब्रह्माण्डको ५ औं सबैभन्दा चम्किलो ग्यालेक्सी
नासाले आफ्नो आधिकारिक इन्स्टाग्राममा ब्रह्माण्डमा अहिलेसम्म देखिएको पाँचौं सबैभन्दा चम्किलो ग्यालेक्सीको तस्वीर सेयर गरेको छ । नासाका अनुसार यस ग्यालेक्सीको बीचमा धूलोको अपार भण्डार रहेको छ । यसबाहेक यसको केन्द्रमा रहेको एउटा महाविशालकाय (सुपर म्यासिभ ) ब्ल्याक होलबाट जेट पनि निस्किरहेको छ । सेन्टारस ए -Centaurus A) वा सेन ए (Cen A वा एनजिसी ५१२८ NGC 5128) नामले चिनिने यो ग्यालेक्सी पृथ्वीबाट १.२ करोड प्रकाश वर्ष टाढा अवस्थित छ ।
यसलाई पृथ्वीबाट सबैभन्दा नजिकको रेडियो ग्यालेक्सी मानिन्छ । यसबाट आउने प्रकाशको हरेक वेबलेन्थले केही बेग्लै बताइरहेको हुन्छ । यो पृथ्वीको दक्षिणी गोलार्द्र्धबाट सबैभन्दा स्पष्ट देखिन्छ ।
सेन्टारस ए ग्यालेक्सीको तस्वीरमा कालो धुलोले भरिएको लामो श्रृङ्खलामा केही निलो युवा तारा पनि देखिएका छन् । जो एकआपसमा एकले अर्कोलाई बीचबाट काटिरहेको जस्तो देखिन्छ । पहिलो तस्वीर ग्यालेक्सीको एक चौथाइ हिस्साको हो जो व्यवसायिक तथा शौखिन खगोलविदको संयुक्त प्रयासको उपलब्धि हो । यसमा गैर व्यावसायिक टेलिस्कोपबाट प्राप्त अप्टिकल आँकडासमेत सामेल गरिएका छन् । तस्वीर बनाउनमा नासाको पुराना अभियानको आँकडालाई पनि सामेल गरिएको छ ।
नासाका अनुसार हन्ट्सविलेमा रहेको उसको मार्शल स्पेश फ्लाइट सेंटरले साइन्स मिशन डाइरेक्टको चन्द्रा कार्यक्रम (Chandra Programme) नियन्त्रित गर्छ । यसै गरी क्याम्ब्रिजको स्मिथसन एस्ट्रोफिजिकल आर्वजेटरीले चन्द्रा कार्यक्रमको साइन्स तथा फ्लाइट अपरेशन्स नियन्त्रण गर्ने गर्छ ।
सेन्टारस ए ग्यालेक्सीलाई दुर्इ विभिन्न ग्यालेक्सीको ठक्करको परिणाम मानिन्छ जसकारण यसले यो अनौठो आकृति प्राप्त भएको हो । ग्यालेक्सीको केन्द्रको नजिक रहेका खगोलीय अवशेष लगातार ब्ल्याकहोलको मुखमा गइरहेका छन् ।
सेन्टारस ए ग्यालेक्सीको केन्द्रमा रहेको महाविशाल बल्याकहोलको द्रव्यमान हाम्रो सूर्यभन्दा अर्वौं गुना बढी रहेको छ। सक्रिय ग्यालेक्सी भएका कारण यसबाट रेडियो, एक्सरे र गामा विकिरणको उत्सर्जन भइरहेको छ । यसका साथै ग्यालेक्सीको केन्द्रमा रहेको ब्ल्याक होलबाट एक्सरे र रेडियो तरङ्ग जेट उत्सर्जित हुन्छन् । यो एक्सरे जेट हजारौं प्रकाश वर्ष लामो छ भने रेडियो जेट लाखौं प्रकाश वर्ष लामो छ ।