नूनमा क्यालोरी हुँदैन, प्रोटिन हुँदैन, न त यसमा कार्बोहाइड्रेट नै हुन्छ । अप्रशोधित नूनमा चाहिँ केही मात्रामा खनिजहरु हुन्छन् । तर पनि हाम्रो शरीरलाई नून नभई हुँदैन । किन ? धेरैलाई लाग्न सक्छ– खानाको स्वाद बढाउन वा खानालाई स्वादिलो बनाउन नून चाहिन्छ । एक हदस...

सामान्यताः महिनावारी भएको समयमा तल्लो पेटमा दुखाइ हुनु सामान्य नै मानिन्छ । तर, कुनै महिलालाई हरेक महिना महिनावारीको समयमा अत्यधिक दुखाइ हुने गर्छ । कुनै महिलाहरु महिनावारीको समयमा दुखाई र रगत बगेको कारण ओछ्यानमा नै पर्छन् । अनुसन्धानकर्ताहरुले भर्खरै एउटा अनुसन्धा...

यसरी भएको थियो स्टेथस्कोपको आविष्कार बिरामी जाँच्दा डाक्टरहरुले स्टेथस्कोपको प्रयोग गर्छन् । स्टेथस्कोपको प्रयोग रोगीको रोग छुट्याउनको लागि विशेष गरी मुटुको धडकनको गति फोक्सोबाट आएको आवाज जाच्नको लागि प्रयोग गरिन्छ । सामान्यताः मुटुको धड्कन तथा फोक्सोबाट आएका आवाजको विश्...

कृषि रसायनले हाम्रो माटो, पानी, हावा तथा सम्पूर्ण पर्यावरणलाई प्रदूषित गरेको छ । सबैभन्दा गम्भीर प्रभाव हाम्रो स्वास्थ्यमा परेको छ । यी विषालु रसायन फलफूल, तरकारी, अन्न, दाल, मसला, खाने तेल, दूध, फुल, मासु, पानीसँगै हाम्रो शरीरमा प्रवेश गरी हाम्रो स्वास्थ्यलाई नोक्सान&nbs...

बाटो हिँड्दा, सार्वजनिक यातायातका साधनमा चढ्दा, पार्कतिर डुल्दा वा रेष्टुराँतिर खाजा–खाना खान बस्दा हामीले धेरै पटक भोग्ने गरेका छौं– छेउछाउका थुप्रै मानिसहरु बुङबुङ चुरोट पिउने गर्छन् । त्यस्तो अवस्थामा हिम्मत गर्ने कतिपयले त सोझै चुरोट नखाइदिन अनुरोध पनि...

मान्छे मांसहारी हुनु राम्रो कि शाकाहारी ? यो विवाद निक्कै लामो समयदेखि चल्दै आएको छ र भविष्यमा पनि चलिनै रहनेछ । तर मांसहारीहरुको लागि खुसीको कुरा के छ भने, माछा खानु स्वास्थ्यको लागि निक्कै राम्रो हुनेबारे नयाँ नयाँ तथ्यहरु विभिन्न वैज्ञानिक अनुसन्धानहरुबाट पत्ता ला...

‘कुखुराको मासु चाहिँ नल्याउनू है ! बर्ड फ्लूको महामारी चलेको बेला कहाँ कुखुराको मासु खानु । बरु खसीको मासु वा राँगाको मासु भए पनि ल्याउनू, तर कुखुरा चाहिँ ल्याउँदै नल्याउनू !’ आजभोलि मासु खाने प्रायः सबैको घरमा यो सम्वाद सुन्ने गरिन्छ । हरेक वर्षझै...

के तपाईं कहिले धेरै बेरसम्म केही पनि नखाई बस्नु भएको छ ? बस्नु भएको छ भने अवश्य पनि तपाईंको पेट त्यति बेला विभिन्न खाले आवाजमा कराएको पनि होला । किनभने हामी धेरै बेर केही पनि नखाई बस्ने हो भने हाम्रो पेट आफै कराउन थाल्छ । डाक्टरहरुले यसलाई बोरबोरिग्मी (borborygmi...

धरै मानिसहरुले विभिन्न आपत विपतबाट बच्नका लागि पानी जम्मा गरेर राख्ने गर्छन् । सुख्खायाममा पानीको हाहाकारबाट बच्नका लागि धेरैले यसो गर्ने गरेको पाइएको छ । अझ ग्रामीण भेगमा यस्तो गर्ने गरेको पाइएको छ । तपाईंले पनि यसरी नै पानी जोगाएर राख्नु भएको छ भने एकपटक होसियार ...

एजेन्सी – असुरक्षित शारीरिक सम्बन्ध राखिसकेपछि बच्चा जन्माउन नचाहाने महिलाहरु गर्भनिरोधक औषधिको प्रयोग गर्ने गर्छन् । गर्भवती हुनबाट बच्नको लागि प्रयोग गरिने विभिन्न औषधिमध्ये गर्भनिरोधक चक्की निकै प्रचलनमा छ । यस्तै, धेरै महिलाहरु गर्भनिरोधक चक्कीको सेवन गर्न डराउँछन् ...

एजेन्सी – स्तन क्यान्सर स्तनका कोषहरु असामान्य रुपमा वृद्धि हुन थालेपछि लाग्न सक्छ । साधारणतया कोषहरूको वृद्धि र विभाजन शरीरको आवश्यकता अनुसार हुन्छ । तर, जब शीघ्र रूपमा र धेरै मात्रामा कोषहरू वृद्धि र विभाजन हुन्छन्, पुराना कोषहरू टाँसिएर रहन्छन्, तब गिर्खा वा ट्युम...

एजेन्सी – धुम्रपान हरेक मानिसको स्वास्थ्यको लागि खतरायुक्त हुन्छ । तर, एउटा अध्ययनले महिलाको स्वास्थ्यमा धुम्रपानले धेरै असर गर्ने देखाएको छ । बढ्दो शहरीकरणसँगै चुरोट पिउने महिलाको संख्या पनि दिनानुदिन बढ्दो छ । भविष्यमा महिलालाई धुम्रपान निकै महंगो बन्न सक्छ । उनीह...

एजेन्सी – महिला र पुरुषबीच यौनसम्पर्क भइसकेपछि कतिपय पुरुषहरु तुरुन्तै निदाउने गर्छन् भने कतिपय महिलाहरुमा त्यसको असर २४ घण्टासम्म देखिने गर्छ ।  यौनसम्बन्ध राख्नेवित्तिकै महिलालाई अंगालो नहाली वा कुराकानी नगरी निदाउने पुरुषप्रति महिलाहरुको धारणा फरक हु...

बाँके - गत असार ११ गतेदेखि औपचारिक रुपमा सञ्चालनमा आएको सुशील कोइराला प्रखर क्यान्सर अस्पतालमा आवश्यक उपकरण र विशेषज्ञ डाक्टरको व्यवस्थापन हुन सकेको छैन । अत्याधुनिक प्रविधिसहित विभिन्न संरचना निर्माण भए पनि अस्पतालमा क्यान्सर विशषज्ञको क्यान्सर उपचारमा प्रयोग हुने प्रविध...

आजभोलि मात्रै हैन, आजभन्दा सात सयवर्षअघिदेखि अर्थात् १४ औं शताब्दीको मध्यदेखि नै कफी आम मानिसहरुको दैनिक जीवनको एक अनिवार्य हिस्सा बनिसकेको थियो । कफीको उत्पत्ति कहिले र कसरी भयो, यकीनका साथ भन्न सकिन्न तर यसको उत्पत्ति र उपयोगका बारेमा धेरै कथा किस्साहरु पढ्न र सुन्न प...

काठमाडौँ । सफा सडक । रातो र सेतो कलर पोतिएका लाइनबद्ध अशोकका बोट ।  वरिपरि हराभरा फूल र बगैँचा । सुरुमा जाँदा धेरैलाई अस्पताल आएको मान्छे अर्काे ठाउँमा झुक्किएर आइयो कि क्या हो भन्ने महसुस हुन्छ । यो दृश्य हेर्दा अस्पताल होइन रिसोर्टमा पसेको भान हुन्छ । यस्तो प...

काठमाडौं– नेपाल सरकार स्वास्थ्य मन्त्रालयको राष्ट्रिय स्वास्थ्य शिक्षा, सूचना तथा सञ्चार केन्द्र तथा जर्जटाउन विश्वविद्यालयको प्रजनन् स्वास्थ्य संस्थाले खेलमा आधारित नारी पाइला मोबाइल गेम एप उपलब्ध गराएको छ । नेपालमा सन्चालित समुदाय रुपान्तरणका लागि प्रजनन् सचेतना परियोज...

देशको स्वास्थ्यसेवामा भएका विकृतिविरुद्ध लडाईं लडिरहेका नयाँ युवा अभियन्ताहरुको स्वर सुनिन थालेकोछ । त्यो स्वरमा इमान्दार नीतिनिर्माताको स्वर कति मिस्सिएको छ ? दूरदृष्टि सहितका असल मानिसलाई स्वास्थ्यमन्त्री वा स्वास्थ्य क्षेत्रका नेता बनाउन कति सकिएको छ ? १. रङ्गीन चश्मा ...

खुकुरीको चोट अचानोलाई थाहा हुन्छ, यो नेपाली उखान हो । यो उखानले भने जस्तै मौरीको टोकाइको पीडा त्यसले टोकेको मानिसलाई मात्रै थाहा हुन्छ । मौरीले टोकेपछि, अझ भनौं चिलेपछि हामीलाई असह्य पीडा हुन्छ, टोकेको वरिपरि भाग सुन्निएर आउँछ । कैंयन दिनसम्म जीवन अत्यन्तै कष्टकर ...

हाम्रो शरीरको एउटा महत्वपूर्ण अंग दाँत पनि हो । दाँतले हामी खानेकुराहरु चपाउने काम गर्छौं । दाँत नै भएन भने हामीले खानेकुराहरु राम्ररी खान सक्दैनौं । राम्ररी खानेकुरा खान नपाएपछि मानिसको हालत कस्तो होला ? सजिलै अनुमान गर्न सक्छौं । दाँतले खानेकुरा चपाउने काम ...