विचार/दृष्टिकोण
कम्युनिस्ट सरकारको पछिल्लो निर्णयले मुलुकमा केही सवालको विजारोपण गरेको छ । एकातर्फ विखण्डनवादी पृथकतावादी शक्ति सीके राउतसँगको ११ बुँदे सम्झौता, अर्कोतर्फ नेत्रविक्रम चन्द (विप्लव) समूहमाथि लगाइएको राजनीतिक प्रतिबन्धले मुलुक फेरि अराजकता, हिंसा र द्वन्द्वतर्फ उन्मुख भएको द...
(१) कुम्भकर्णको भुँडी । पुराना रामायणहरुमा कुम्भकर्णका भुँडीको विस्तृत चर्चा गरिएको पढ्न पाइन्छ । वेला वेला लङ्काको राजकीय सभामा रावण पनि भन्थ्यो, भुँडी हुनु त हाम्रो भाइ कुम्भकर्णको जस्तो हुनु । उसको भुँडीमा के छैन ? स्वर्गको नन्दन बन, ऐरावत हात्ती, उच्चैःश्रवा घोडा, पहेँ...
काठमाडौँ । समाजमा हाम्रो स्थान कहाँ हुने भनेर दीर्घकालीन दृष्टिकोण नबनाए आगामी दिनमा अझै अप्ठ्यारो स्थिति आउँछ । यसबाट बाहिर निस्कन विक्रम संवत् ००७ सालदेखि ०८७ साल अर्थात् सन् २०३० सालसम्मको लक्ष्य कोर्नु पर्नेहुन्छ । यसै प्रसङ्गमा विभिन्न कोणहरूबाट विभिन्न फोरमहरूमा आफ्नै त...
विश्वलाई ऐतिहासिक द्वन्द्वात्मक भौतिकवादी दृष्टिकोणबाट हेर्ने र सोही आधारमा बदल्ने दर्शनका प्रवर्तक कार्ल मार्क्सको मृत्यु भएको पनि आज अर्थात मार्च १४ मा एक सय पैँतिस वर्ष पुगेको छ । आजको मितिसम्म पनि उनको पक्ष र विपक्षमा विश्व नै बहसमा तानिएको तथ्यले पनि उनको दर्शनको दीर्घकाल...
फागुन २५ मा कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका प्रवक्ता तेजबहादुर सुवेदीले भृकुटीमण्डपमा जारी तेस्रो अर्गानिक मेलाको अवलोकनपछि सामाजिक सञ्जालमा आफ्ना कुराहरू यसरी पोष्ट गर्नुभयो, ‘हामीले अर्गानिकलाई किन महँगो बनायौँ र के स्वस्थ तरकारी सम्भ्रान्तका लागि मात्रै हो व...
जनमत संग्रह केपी (खड्गप्रसाद ओली), पीके (पुष्पकमल दाहाल) र सीके (चन्द्रप्रकाश राउत) वा अरु कसैकाे खल्तीको खेलौना होइन, जसलाई जसले जतिबेला चाह्यो, त्यतिबेला निकालेर खेलाउन सकोस् । ‘मधेश भूमिलाई नेपालबाट अलग गर्ने’ ध्येयले ‘स्वतन्त्र मधेश’को ...
मधेस आन्दोलनको क्रममा थारुहरूको विद्रोहस्वरूप टीकापुरको दुखद् घटना भयो । त्यस घटनामा रेशम चौधरीसहित ११ जनालाई जन्मकैद र लक्ष्मण थारूसहित अन्यलाई कैद सजायको फैसला भयो । कैलाली जिल्ला अदालतले गरेकोे यो फैसला दुर्भाग्यपूर्ण मात्र नभई त्रुटिपूर्ण पनि रहेको छ । सङ्घ...
विश्वकै ठूलो लोकतन्त्र भारतमा आसन्न १७औँ लोकसभा चुनावको मिति नजिकिँदै गर्दा राजनीति सरगर्मी बढ्दै गएको छ । सत्ताधारी दल भारतीय जनता पार्टी नेतृत्वको गठबन्धन र प्रतिपक्षी दल भारतीय राष्ट्रिय कङ्ग्रेस पार्टी नेतृत्वको गठबन्धन चुनावी मैदानमा उत्रिसकेको छ । यी दुवै गठबन्धनका ने...
सबैबाट गल्ती हुन्छ, गल्ती हुनु ठूलो कुरा होइन, ठूलो कुरा गल्ती गरेपछि र गल्ती भएको जानिसकेपछि पनि त्यसलाई सच्चाउने तत्परता नदेखाउनु, नसच्याउनु । जसले गल्ती महसूस गर्छ र त्यसलाई सच्याउने काम गर्छ, त्यो निश्चय पनि प्रसंसायोग्य कुरा बन्न जान्छ । त्यस्तै प्रसंसायोग्य काम फागुन...
गत शुक्रबार सीके राउतको स्वतन्त्र मधेस गठबन्धन र सरकारबीच एघार बुँदे सहमती भएको छ । कमलादीमा प्रधानमन्त्रीको प्रमुख आतिथ्यमा राउतसँग सहमती भएको हो । सन् २००६ देखि मधेसलाई विखण्डन गर्नुपर्छ भन्दै विभिन्न गतिविधि गर्दैआएको समूहसँग यस्तो राजनीतिक सहमती ...
युरोपमा आधुनिक कालको सुरुवातसँगै पुँजीवादको आगमन भएको थियो । त्यसले मानव समाजमा आमूल परिवर्तन ल्यायो । पुँजीवादले जति प्रगति गर्यो त्यो प्रगतिको अगाडि विगतका सबै प्रगतिहरू केटाकेटीका खेलजस्ता थिए । प्राचीन कालदेखि मध्यकालसम्मका सातवटा आश्चर्यहरूको बारेमा हाम...
अन्तोन चेखबको एउटा कथा छ बाजी । यस कथामा एक चन्चलाश्री सम्पत्तिको धनी र अर्को अकिन्चनजस्तो गरीव समेत गरी दुई साथी पात्र छन् । एक दिन कुरै कुरामा धनी पात्रले गरीब पात्रसँग ठट्टैठट्टामा बाजी राख्दै भन्छ, ल तिमी १५ वर्ष जेल बस म तिमीलाई मेरो भएभरको सम्पत्ति सवै सर्लक्कै दिन्छु...
आफुलाई मध्यरातको बच्चा भन्न रुचाउने नारीवादी सामाजिक अभियन्ता कमला भासिन गत साल नेपाल आउँदा रातोपाटीका लागि नरेश ज्ञवालीले एउटा अन्तर्वार्ता गरेका थिए । जसमा भासिनले भनेकी थिइन् “महिला र पुरुषमा जस्तो भेदभाव हुन्छ, त्यो प्राकृतिक होइन । त्यो सबै सामाजबाट निर्मि...
८ मार्चलाई अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसको रूपमा मनाउन थालेको एक शताब्दीभन्दा धेरै समय बितिसकेको छ । तर महिला आन्दोलनबारे केही प्रकाशन र वेबसाइटबाहेक मूलधार भनिएका सञ्चारमाध्यमले यो दिवसलाई त्यति प्राथमिकता दिएका छैनन् । (अथवा यसलाई अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवसका...
दक्षिण एसियाकै सबैभन्दा पुरानो संस्था नेपाली सेना आफ्नो वार्षिक उत्सव अर्थात ‘आर्मी डे’ मनाउने सिलसिलामा छ । राष्ट्रको जीवनमा सेना दिवस अत्यन्तै ठूलो र महत्त्वपूर्ण समारोह हो । यस क्रममा सेनाबारे एक पटक पुनः राष्ट्रिय बहस सुरु भएको छ । सकारात्मक मात्र बहस भए य...
सुखसमृद्धिका नाराले गगन गुन्जित हुँदासम्म पनि कथापुराणकै वरिपरि घुम्न पर्नु हामी जनताका निमित्त आफ्नै बुद्धि, विचार र क्रियाशीलतालाई व्यङ्ग्य गर्नु बराबर बनेको छ । अनुमान त अनेकौं हुन सक्छन् तर बाटो हिँड्दा ठेस नलागी लडिँदैन । ठेस लाग्नुमा बाटो मात्र कारण हुँदैन आँखा र ...
Only the dead have seen the end of war मृत्यु भएकाले मात्र युद्धको अन्त्य देखेको हुन्छ । -Pluto ग्रीक दार्शनिक प्लुटोको एउटा चर्चित भनाइ यतिखेर भारत–पाकिस्तानबीच युद्धको कालो बादल मडारिइरहेको छ । युद्धको...
दिवंगत संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री रवीन्द्र अधिकारलाई सम्झनका लागि अनेकन घटनाक्रम छन् । तर, २०५३ को यो घटनाले पंक्तिकारको मनलाई सधैं चिमोटी रहन्छ । एउटा विद्यार्थी कार्यकर्ता । भर्खरै ‘पत्रकार’ बनेको । नेताहरुले पत्रकार हैन, कार्यकर्ता न...
नेपालका कतिपय राजनेताहरुले भनेको सुनिएको छ, राजनीति गर्नेहरुका लागि साहित्यको केहीे काम छैन । गीतसङ्गीतको काम छैन । कुनै उपयोगिता नै छैन ? यसतर्पm हाम्रो कुनै चासो नै छैन । चासो लिन हामीसित फुर्सत् पनि त छैन । यसो भन्दाभन्दै पनि राजनीतिले साहित्यलाई नसहेको, साहि...
अहिले देशमा स्थायी सरकार निर्माण भएको छ । सङ्घीय संरचना अनुरूप सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय सरकारहरू विकास अभियानमा संलग्न भएका छन् । ‘समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’ मुख्य नाराका साथ जनताद्वारा निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरू आआफ्नो स्तरबाट विकास र आर्थिक समृद्धिमार्पmत आम न...
