अचेल सबै ठाउँमा समाजवादको कुरा यसरी र यति धेरै व्यापक चल्दैछ, यसले भविष्यमा केही ठूला अन्तरविरोधहरु पनि सिर्जना गर्दैछ जस्तो लाग्छ । किनभने यसलाई हामीले राम्रोसँग भन्न र बताउन सकेनौं र समाजलाई त्यसतर्फ डोर्‍याउन सकेनौं भने यसले धेरै ठूलो अन्तरविरोध ल्याउँछ जस्तो म...

एक समय थियो, राजामहाराजाहरू लीला गर्थे । जनताका रगत पसिनामा मोज गर्थे । आत्मआलोचना र सकारात्मक रूपान्तरण राजाका धर्मसंहितामा थिएन ।  राजाको आलोचना गर्ने र सुधारको सल्लाह दिने अधिकार जनतालाई थिएन । परिवर्तनका लागि जनताले युगान्तको विस्फोट कुर्नुपथ्र्यो । निराश ज...

पृष्ठभूमि पछिल्लो समय विश्वमा प्रभावशाली बन्ने नितान्त भिन्न रणनीतिहरू विकास भइरहेको छ । यो परम्परागत उपनिवेश जस्तो छैन । अर्थात आज प्रभुत्व विस्तार पनि आर्थिक विकास र समृद्धिमार्फत गरिन्छ । शक्तिराष्ट्रहरू यही रणनीतिद्वारा नै विश्वमा आफ्नो प्रभाव फैलाइरहेका छन् । यसै अन्तर्ग...

 नेपाली राजनीतिक नेतृत्वमा जननायकको सम्बोधनमा बोधित हुने एक मात्र नायक हुन् उनी । आधुनिक राजनीतिका चिन्तक   मनोवैज्ञानिक आख्यानकार, विष्णात गद्यकवि, कुशल विश्लेषक र सफल अधिवक्ता पनि हुन् बीपी । जो नेपालका प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री बन्न पुगे । अत्यन्त श्रद्धा...

नेपालमा सहकारीलाई अर्थतन्त्रको तीन खम्बामध्ये एक खम्बा मानिँदैै आएको छ । अर्थतन्त्रको खम्बा बलियो हुनका लागि सबै खम्बा उत्तिकै बलियो हुनु जरुरी छ । अर्थतन्त्रको एक खम्बा सहकारीलाई पनि बलियो बनाउनका लागि अहिले सहकारी मर्ज गर्नुपर्ने विषय चर्चामा छ । हाल देशमा झण्डै ३५ हजारक...

आजभन्दा करिब ६० वर्ष पहिले हामीले प्युठान ओखरकोटमा एउटा पत्रिका निकालेका थियौँ । त्यसको नाम थियो, फूलबारी । त्यो स्कुलको पत्रिका थियो । त्यसमा लेखिएको लेखमा मैले यो बताउने कोसिस गरेको थिएँ कि स्कुलहरू फूलबारी नै हुन्, जहाँ नयाँ फूलहरू फुल्दछन् । वास्तवमा स्कुलमा मात्र...

“सामन्तका विरोधमा सामन्तहरु अर्थात् सामन्तहरुका विरोधमा सामन्त ! यसको अर्थ के हो भाइ ?” एक जना प्राध्यापकले सोध्नुभयो । “इतिहासका कुनै कालखण्डको कुरा होला !” मैले भनेँ । “ठ्याक्कै वर्तमानको कुरा हो !” प्राध्यापकले हाँस्दै भन्...

विषय प्रवेश  पछिल्लो समय चीनको विशेष प्रशासनिक क्षेत्र हङकङमा प्रायः दैनिकजस्तो विरोध प्रदर्शन भइरहेको छ । त्यहाँको विधायक परिषद्मा प्रस्तुत सुपुर्दगी सम्बन्धी बिल खारेजीको माग गर्दै उनीहरु आन्दोलनरत छन् । हङकङ बेलायती उपनिवेशबाट चिनियाँ नियन्त्रणमा आएको २२ वर्ष भइसके...

कश्मीरलाई भारतको संविधानले दिँदै आएको विशेष दर्जामा गरिएको परिवर्तनपछि कश्मीरको आम–विरोध दुई प्रकारको देखिएका छन् । त्यसमध्य, पहिलो स्वरूपको विरोध एक दशक पुरानो हो । यो खालको प्रतिरोधमा मानिस जडकमा उत्रिने, ‘आजादी’को नाराबाजी लगाउने र सुरक्षा फौज...

राजनीतिक ‘मुभ’ गोप्य र खुला दुवै काम हुन्छन् । धेरैले गोप्य ‘मुभ’ त्यतिबेला थाहा पाउँछन्, जतिबेला नतिजा निस्कन्छ । ससाना राजनीतिक घटनाक्रमा पनि ठूलै अर्थ र रणनीति लुकेको हुन्छ । त्यस्ता घटना वा अभिव्यक्तिका शृङ्खला नजिकबाट हेर्ने र विश्लेषण गर्ने ...

  मोहनविक्रम सिंह एक बालबालिका धरतीका नयाँ फूलहरू हुन् । उनीहरूका कारणले नै धर्ती फुलेको देखिन्छ । संसार बगैँचा जस्तो र अत्यन्त सुन्दर देखिन्छ । बालबालिकाहरूका कारणले नै प्रत्येक घर रमाइलो र सुन्दर देखिन्छ । माथि जे लेखियो, त्यो कुरा वर्तमानबारे मात्र...

प्रधानमन्त्रीज्यू ! हार्दिक नमन । सर्वप्रथम स्वास्थ्य लाभको शुभकामना । हुन त हाम्रो शुभकामनाको कुनै अर्थ छैन होला तपाईंलाई । पार्टीभित्रकै बरिष्ठ नेताको शुभकामना त लिन चाहनु भएन भने हामी जस्ता सर्वसाधारणको के अर्थ रह्यो र । तैपनि मानवीय नाताले दिएको छु । लिने न लिने तपाई...

गत साउन २९ गते कान्तिपुर दैनिकको शीर्ष समाचारको शीर्षक थियो– ‘प्रधानमन्त्रीको समृद्धि सपना : दमकमा मात्रै दर्जन परियोजना’ कुनै पनि प्रधानमन्त्रीले आफ्नो गृह जिल्ला एवं निर्वाचन क्षेत्रमा धेरै विकासे योजनाहरु पार्नु कुनै नौलो कुुरा भने होइन । यद्...

-राजेन्द्र किराँती “विचारधारात्मक तथा राजनीतिक कार्यदिशा सही र गलत विन्यासले सबै कुराको निर्धारण गर्छ । यो सही भए सबै चिज प्राप्त गर्न सकिन्छ र गलत भए प्राप्त भएको पनि गुम्दछ ।” माओको यो उद्गार साँचो कम्युनिस्ट पार्टीका लागि न्यूनतम् नीतिवाक्य हो । वस्तुतः का...

देशमा असमान आर्थिक अवस्था भएका मानिस छन् । गिटीबालुवा कुटेर मजदुरी गरेर खाने छन् भने कोही मध्यम वर्गीय र उच्च आर्थिक अवस्था भएका मानिस छन् । तीन वर्गका मानिसले आफ्ना सन्तानहरुलाई पढाउने स्कुल पनि फरक फरक छन् । फरक स्कुलबाट निस्कने जनशक्ति पनि स्वभावतः फरक हुने भयो । आर्थि...

प्राज्ञिक उन्नयनका विषयवस्तुमा केन्द्रीत हुनुको सट्टा दलीय राजनीतिक हस्तक्षेपका कारण चरम दुरावस्थामा पुगेको भनिएको त्रिविको वर्तमान अवस्था के हो ? त्यसको सुधारका लागि तत्कालै के गर्नु जरुरी छ ? साथै, त्रिभुवन विश्वविद्यालयको नेतृत्व अर्थात् कुलपति र अन्य पदाधिकारीहरुको चयनको...

विषय प्रवेशः हालै भारतीय संसदको माथिल्लो सदन राज्यसभाले कस्मिरी समस्याको सन्दर्भमा नयाँ विधेयक प्रस्तुत गर्दै कठोर कदम चालेको छ । यो विधेयकले कस्मिरको राजनीतिक, संवैधानिक एवं न्यायिक अधिकारहरूको कटौती गरिदिएको छ  । प्रस्तुत विधेयकले भारतीय संविधानको धारा ३७...

तराई–मधेस र थरूहट लगायतका क्षेत्रमा विभिन्न राजनीतिक दलहरूले गरेको आन्दोलनको क्रममा भएका हिंसा, हत्या, आगजनी, तोडफोड लगायतका घटनाको सत्य, तथ्य छानबिनसम्बन्धी उच्च स्तरीय जाँचबुझ आयोग, २०७३ ले आफ्नो प्रतिवेदन २०७४ मङ्सिर २९ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा...

वाक्य नै ठ्याक्कै यही थियो: ‘किन लेख्ने मैले ? पैसा लिएर लेख्ने म तपाईंको कारिन्दा हो ?’ उहासँग मेरो जीवनकै पहिलो आमनेसामने भेट थियो त्यो । जोसिएर लेख माग्न गएका हामी, अर्थात् म र मित्र भरत कोइराला, को विपुल उत्साहमा बरफ पानी खन्याइदिएको थियो त्यो रुखो ज...

मार्क्सवादीहरू प्रत्येकलाई अवगत हुनुपर्छ, फेब्रुअरी १९१७ मा स्थापित रुसको गणतन्त्र र १९११ मा स्थापित चीनको गणतन्त्र पुँजीवादी अर्थात् लोकतान्त्रिक गणतन्त्र थियो । परन्तु, उत्पीडित वर्ग विरोधी केरेन्स्कीका कारण लेनिनले र राष्ट्रियता विरोधी च्याङ काई सेकका कारण माओले राजतन्त्र फर्का...