दरबार स्कुलका अङ्ग्रेजीका शिक्षक नन्दराम उप्रेती म्याट्रिक उत्तीर्ण थिए । तर, उनले एमएसम्मका विद्यार्थीलाई पढाउने गर्दथे । गणितमा कमजोर भएकाले कलकत्ता विश्वविद्यालयबाट तीन पटकसम्म अनुत्तीर्ण भएपछि आईए चटक्कै छाडे । उनी राणाहरूको घरमा ट्युसन ...
काठमाडौं । उद्योगी तथा चर्चित कवि बसन्त चौधरी ‘केएलएफ अवार्ड’बाट सम्मानित हुने भएका छन् । भारतको बहुचर्चित कलिङ्गा लिटररी फेस्टिबलले २०२०–२१ का लागि ‘केएलएफ बुक अवार्ड्स’को घोषणा गरेको हो ।...
खत्री मास्टरको लासमा उसको छोराले मुखाग्नि दिएपछि कुनै चिज झल्याँस्स सम्झेजस्तो गरी आफ्नै ज्याकेटका गोजी छाम्यो । अलग अलग गोजीबाट तीन बुक तास निकाल्यो र मृत बाउको सिरानमा राखिदियो । ...
‘बेबी शावर’ भन्ने शब्दसँग मेरो परिचय थिएन । नेपालमा सुनेकी थिइनँ । हाम्रोतिर चलन नै थिएन । अस्ट्रेलिया आएपछि र विशेषगरी सोसियल मिडियाको युग शुरु भएपछि सोसियल मिडियाका भित्ताभरि...
धुमधामको रोपाइँपछि लामो खडेरीले खाएको टारीखेत जस्तै कुर्कुच्चा, पैताला र हत्केला आफ्नै अनुहार जस्तै खुम्चिएका कमेज, सुरुवाल र इष्टकोट प्रत्येक बिहान भालेको डाकसँगै उठेर स्नानसँगैको नित्यकर्म शंखघण्टको आवाजले बस्ती ब्युँझाएपछि ...
कवि भीमप्रसाद दुलाल उमेरले ७३ वर्ष पुगे । अझै उनी युवा जोसका साथ कविता सिर्जना र वाचन गर्छन् । मकवानपुरको बागमती गाउँपालिका फापरबारीमा जन्मिएका उनी दुई वर्षयता बनेपामा बस्दै आएका...
वीपी कोइराला स्मृति ट्रष्टले प्रत्येक वर्ष प्रदान गर्दै आएको वीपी साहित्य सम्मान पुरस्कार यसपटक आधुनिक नेपाली साहित्यका एक वरिष्ठ कवि मदन रेग्मीलाई प्रदान गर्ने निर्णय गरेको छ । पाँच दशकभन्दा...
मेरो घर मूल सडकको छेवैमा छ । उसमाथि पनि मेरो कोठा त सडकतर्फ नै पर्छ । झ्याल उदाङ्गै खोलेर सडकको चहलपहल हेर्नु मेरो आफ्नो दिनचर्याको एउटा मुख्य अङ्ग हुन आएको...
नेपाली भाषा अध्ययनसम्बन्धी धेरै पुस्तक प्रकाशित भएका छन् । यही लहरमा हेम अधिकारीको ‘क्रियाको रूप विश्लेषण’ पुस्तक भर्खरै प्रकाशनमा आएको छ । क्रिया भाषामा सबैभन्दा बढी रूप चल्ने (परिवर्तन हुने)...
किराना पसल गर्ने अविवाहित महिला रामकुमारीले आफ्नो ग्राहक राजकुमारसँग भनिन् “दाइ तपाईंको विवाह भएको छ कि छैन ?” “मेरो विवाह भएको छैन । मजस्तोलाई कसले पत्याउँछ र ?” राजकुमारले भन्यो...
हुन त बाल्यकालका साथीहरूसँगको भेट कसका लागि रमणीय क्षण नहोला र ! कतिपय बाल्यकालका साथीहरू मैले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकबाट भेट्ने अवसर पाउँदै आइरहेकी छु । कुरो आजभन्दा झण्डै दुई वर्षअघिको...
मदन पुरस्कार विजेता एवं ‘मर्यादित महिनावारी’ की सामाजिक अभियन्ता राधा पौडेलको बाल्यकालीन संस्मरण ‘रोल नम्बर एक’ पुस्तक बजारमा आएको छ । यसअघि पौडेलको ‘खलङ्गामा हमला’ पुस्तकले मदन पुरस्कार पाएको थियो...
मानव अधिकार तथा शान्ति समाजले थप दुई स्रष्टा सम्मान र सौगात पुरस्कार स्थापना गरेको छ । समाजले स्रष्टा सम्मान अभियान अन्तर्गत मानबहादुर रावल वातावरण स्रष्टा सम्मान र पद्यप्रसाद दाहाल स्रष्टा...
- ध्रुवप्रसाद गजुरेल युवाहरू विदेशिँदा जग्गा खाली भयो यता नेताहरू गफैमा छन् कुरा मात्र भयो उता कयौँ पुस्ता यतै जन्मे खाली जग्गा भयो सब माटो...
–मणिकुमार श्रेष्ठ ‘सिजन’ म मट्टीको कुरा गर्छु ऊ भट्टीको कुरा गर्छ । म मूर्तिको कुरा गर्छु ऊ सुर्तीको कुरा गर्छ । म अर्तीको कुरा...
–धिरज बराल एक दिन एक जना राजा थाकेर निराश मुद्रामा ओछयानमा पल्टिरहेका थिए । उनको दृष्टि पलङको मास्तिर भित्तोमा म्यानमा टाँगिएको तरबार र त्यसैको तलपट्टि कलमदानीमा...
–कृष्णप्रसाद शर्मा ‘नमस्ते ! कताबाट आउनुभ’को ? हाम्रो गाउँ घुम्न आ’को हो ?’ बाटोमा हिँड्दै गर्दा अनायासै सोधिएको प्रश्न थियो । मैले...
वरिष्ठ प्रगतिवादी साहित्यकार आनन्ददेव भट्टको ८६ वर्षका उमेरमा ‘अल्जाइमर रोग’बाट निधन भएको छ । गत महिना अस्तपालमा उपचारपछि निवास कालिकास्थनमा बस्दै आएका उनको आज बिहान निधन भएको हो । लामो...
साहित्यलाई समाज, स्थानीय परिवेश, सञ्चार माध्यम, राजनीति, विश्व परिवेश र घटना–परिघटनाले प्रभावित गरेको हुन्छ । साहित्यको सोहीअनुरुप विकास पनि भैरहेको हुन्छ । नेपाली साहित्य पनि विश्व साहित्य र विशेषगरी पूर्वीय...
-मणिकुमार श्रेष्ठ सागरको गहिराइ होइन उचाइ चुम्न लम्केका यात्रीहरू कठोर समय आएको छ तिम्रो लागि साना साना प्रेमको बाछिटाले दलन गर्न सक्छ...
नेशनल प्याब्सनले मोती जयन्तीको अवसरमा दुई दिने कविता लेखन तथा वाचन आयोजना गर्ने भएको छ । नेशनल प्याब्सन काठमाडौंको आयोजना तथा नेशनल प्याब्सन नागार्जुनको समन्वयमा काठमाडौं जिल्लाव्यापी १ सय विद्यालयका...
हुर्रिँदै आए वैरी अचानक, हुरी झैँ तालिबान सकेन गर्न प्रतिकार अन्त्यमा, हारे अफगान ! राष्ट्रको अध्यक्ष नै भइदिए, देशबाट फरार जनताहरु अब कहाँ गई, गरून् हारगुहार ? बाँच्ने...
साहित्यकार मालिका केशरीको बौद्ध दर्शनमा आधारित आख्यान ‘दुङाल’को आज राजधानीमा सार्वजनिकीकरण भएको छ । उपन्यासको इतिहासकार एवं हिमाली अध्ययनका ज्ञाता डा.रमेश ढुंगेल, मानवअधिकारवादी सुदीप पाठक, पूर्वसचिव एवं साहित्यकार डा.सुधा शर्मा...
“इच्छुमतिको किनार, घुमेर भिराडील घुम्दै आइपुगियो यता रमणीय चन्द्रागिरि हिल कतै इतिहास, कतै परम्परा गौरव र पौरख यहीँका डाँडाहरूका सतीदेवी काँधमा बोकेर शोकमग्न शिवजी भौतारिएका...
बहुआयमिक प्रतिभाका धनी हुन्– स्व. धर्मरत्न यमि । उनी राजनीतिज्ञ, विचारक हुन् । उनी इतिहासविद्, समाज सुधारकका साथै भाषाविद् र साहित्यकार हुन् । बौद्ध दर्शनका ज्ञाता, विशिष्ट विद्वान्,...
-आर्यमन दाहाल फेरि उहीँ मुस्कान सम्झेर जान मन लागेको छ त्यही लसुन र खोर्सानीको अचार सम्झेर जान मन लागेको छ । नत्र किन भन्थेँ साँच्चै...
साहित्यको मन्दिर मानिँदै आएको मैतीदेवीस्थित महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको घर (कविकुञ्ज) ढलेको दुई हप्ता नपुग्दै पुनःनिर्माणको काम थालिएको छ । महाकविले साहित्य साधना गर्नुभएको वास्तविक कुञ्ज त अब कहाँ पाइएला र...
-धिरज बराल कलमको पनि उमेर हुँदो रहेछ– बाल्यकाल टेक्दा कतै भित्तामा, शरीरमा, जहाँपायो त्यहीँ निर्धक्क कोर्दो रहेछ बेढङ्गको धर्का–धर्की, वृत्त या कुनै भद्दा आकार, विद्यालय...
काठमाडौं उपत्यकामा प्रचलित चित्र तथा मूर्तिकलाको विषयमा केन्द्रित रहि लेखिएको पुस्तक नेवार आर्ट ट्रयाडिसनस् हिस्टोरिकल रेमिनिसेन्स अफ पेन्टिङ एण्ड स्टोन आर्ट अफ नेपाल मण्डला’ सार्वजनिक भएको छ । डा....
नेपाली भाषा कसरी शुद्ध लेख्ने ? शुद्ध लेखनका लागि व्याकरणका नियमहरुलाई पछ्याउने कि प्रचलन वा प्रयोगलाई आधार मान्ने ? यस विषयमा भाषाशास्त्रीबीच बहस हुँदै आइरहेको छ । कोही भन्छन्,...
नेपाली आख्यान प्रतिभालाई प्रोत्साहन दिने उदेश्यले यो वर्ष पनि ‘बाह्रखरी कथा प्रतियोगिता २०७८’ आयोजना गर्ने भएको छ । राजधानीमा एक कार्यक्रम गर्दै आयोजक १२ खरी बुक्सले प्रतियोगिता सुरु भएको जानकारी...
भारतको केरलामा कार्यरत जितबहादुर दुई महिनाको बिदा लिएर नेपाल फर्केको थियो । उता घरमा बुढा भएका बुवाआमाको साथमा श्रीमती र तीन छोरीसहित छ जनाको परिवार थियो । गाउँको घर, थोरै...
भारतको केरलामा कार्यरत जितबहादुर दुई महिनाको बिदा लिएर नेपाल फर्केको थियो । उता घरमा बुढा भएका बुवाआमाका साथमा श्रीमती र तीन छोरीसहित छ जनाको परिवार थियो । गाउँको घर, थोरै...
मेरा साथी भन्छन् तँ त सारै संस्कारी भइछस् । हो यार आजकाल म संस्कारी भएको छु किन कि मेरो देशमा फेरि कुलमान आएको छ । म हजारौँ कुलमानको खोजी...
मैले हिँडेको त्यो गोरेटो साँघुरो तर सुन्दर चिटिक्क मिलाएर छापेको ढुङ्गा दुवैतिर खेत, बारी अनि जङ्गल मुस्किलले भेटिने गाउँघर वरपीपलको चौतारी जरुवाको पानी यात्राको थकाइ अनि चौतारीको सुस्ताइ । ...
दुङाल तिब्बती भाषाबाट भित्र्याइएको शब्द भएकाले नेपाली शब्दकोशमा यो शब्द पाइँदैन । तिब्बती भाषामा दुङालको अर्थ हुन्छ– दुःख, पीडा । यो पुस्तकमा तिनै तिब्बतीहरुको व्यथा छ, जो दशकौंदेखि नेपाली भूमिमा...
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका अध्यक्ष कमल थापाले नयाँ पुस्तक लेखेका छन्– ‘एकपटकको सैनिक जीवनभरको सैनिक ।’ अध्यक्ष थापाले यो पुस्तक आफ्नै बुवा अर्थात् अवकाशप्राप्त कर्णेल छत्रबहादुर थापाका बारेमा लेखेका हुन् ।...
नेपाली साहित्यमा ‘शोक उपन्यास’ त्यति धेरै पढिएको विधा होइन । तर, ‘शोक उपन्यास’ हुने रहेछ भन्ने नेपाल सरकारका पूर्वसचिव खगराज बरालको स्यानी उपन्यासको अध्ययनबाट थाहा हुन्छ । बरालको...
भय र खुशी मिश्रित बाढी मनमा आउँदा प्रसुती पीडा खपेर हाँस्यौ मलाई पाउँदा सहनशील हे दिव्य नारी कोमल हृदयी मायाकी खानी निश्वार्थी...
बा, के गर्नुपर्छ हजुरको जस्तै कविता लेख्न ? बा के भनिदिनुस् न के गर्नुपर्छ हजुरले नलेखेको कविता लेख्न ? भृकुटीमण्डपबाट लामा–लामा पाइला सराउँदै ...
कलाकार तथा कला लेखक देवेन्द्र थुम्केलीद्वारा लिखित जीवनी परक कृति ‘कलाकार जीवनवृत्त’ प्रकाशित भएको छ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका कुलपति के–के कर्माचार्यले आइतबार एक समारोहका बीच कृति सार्वजनिक गरेका...