साहित्य

मृत्यु मानिसको स्थायी साथी

हिजोआजको अस्तव्यस्त जिन्दगीको दौडमा मान्छेलाई मृत्युका बारे सोच्ने फुर्सदै छैन । मनुष्य चोला लिएर जन्मेपछि मृत्यु अवश्यम्भावी छ, म एक दिन मर्नुपर्छ भन्ने आज भोलिका मानिसले बिर्सिसकेजस्तो लाग्छ । ...

आख्यानकार थापाको उपन्यास ‘मेरा गाउँको खड्क्या मन्त्री’ को विमोचन

टीकापुर । आख्यानकार स्वर्गीय गगनसिंह थापाको नवौँ कृति उपन्यास 'मेरा गाउँको खड्क्या मन्त्री' एक समारोहका बिच टीकापुरमा लोकार्पण गरिएको छ । पञ्चायती शासन व्यवस्था र प्रजातन्त्र स्थापनाको परिवेशमा विपन्न...

अलिमियाँको आँगनमा साहित्य मेला गर्दै पोखरा १३

पोखरा । नेपाली साहित्यको सम्मानित र चर्चित नाम हो अलिमियाँ । पोखराका अलिमियाँको आँगनमा पहिलोपटक साहित्य मेला हुने भएको छ । पोखरा १३ नम्बर वडा कार्यालयले अलिमियाँकै आँगनमा साहित्य मेला...

कविशिरोमणिको १४१ औँ जन्मजयन्तीको अवसरमा कविता प्रतियोगिता

पोखरा । कविशिरोमणि लेखनाथ पौड्यालको १४१ औँ जन्मजयन्तीको अवसरमा आयोजित त्रिदिवसीय कार्यक्रम अन्तर्गत लायन्स क्लब अफ लेखनाथले राखेको कविता प्रतियोगितामा जुनियर सिटीजन्स एकेडेमीकी सापेक्षा सुवेदीले प्रथम स्थान हासिल गरिन् । ...

सेतेको संसार–४

‘हेर् लाटा,’ बेलुका भात खाइसकेपछि कुलप्रसादले सेतेलाई सम्झायो, ‘आफन्त भनेको कि चाइन्छ मर्दा, कि चाइन्छ पर्दा । आज कर्मले तँ नोकर भइस्, दुःखजिलो गरेर मैले चार पैसो जोडेँ । मर्ने...

नेत्र एटमका तीन कविता

१) नबिथोल मलाई ! आफ्नै हृदयबाट उडेर परेलीको हाँगामा बसेको चरो हुँ म, पल–पल नबिथोल मलाई ! गुम्फित धुवाँको निलो कोलाहलले जराहरू खोस्रिरहेका बेला सिसाको भित्ताजस्तो जता उडे...

कुन पार्टीलाई भोट दिऊँ

आफ्नै देशमा काम पाए काम बमोजिम दाम पाए मलाई अब साउदी गएर ताता घाममा सडक लिप्नु छैन लौ भन्नुस् त आउने चुनावमा कुन पार्टीलाई भोट दिऊँ आफ्नै देशमा सुविधा...

तारा स्मृति पुरस्कार समालोचक निनु चापागाइँलाई

काठमाडौँ । इच्छुक सांस्कृतिक प्रतिष्ठानद्वारा प्रदान गरिने तारा स्मृति पुरस्कार यस वर्ष वरिष्ठ मार्क्सवादी सौन्दर्य चिन्तक तथा समालोचक निनु चापागाइँलाई प्रदान गरिने भएको छ । उक्त कुरा प्रतिष्ठानका सदस्यसचिव...

भूपिका सिर्जना अँध्यारो हटाउने ‘दीपशिखा’

नेपाली साहित्यको आकाशमा उदाएका अनेकौँ तारामध्ये भूपि शेरचनको काव्यिक व्यक्तित्व अनौठो उज्यालो बोकेर चम्किएको छ र चम्किरहनेछ । नेपाली आधुनिक कविताको क्षेत्रलाई जीवन र यथार्थका गहिराइमा पुर्‍याउने सर्जकका रूपमा भूपि...

मूल्याङ्कनमा जनयुद्धका डायरी

जनयुद्धका डायरीको कुनै बढाइँ–चढाइको आवश्यकता नै पर्दैन । यी डायरीले आफ्नो यौद्धिक समकालीनताको धेरै कुरा बोलिरहकै छ । हाम्रो आन्दोलन र हाम्रो आफ्नै स्वभावजन्य कार्यशैलीका कारण मात्र हामी आफैँ खुम्चिँदै...

सद्भाव थिएटरमा विजय मल्लको नाटक 'कोही किन बरबाद होस्' मञ्चन सुरु

काठमाडाैँ । सद्भाव थिएटरले समाजमा सकारात्मक परिवर्तनको उद्देश्यले नेपाली साहित्यका प्रतिष्ठित नाटककार विजय मल्लद्वारा लिखित नाटक 'कोही किन बरबाद होस्' मञ्चन गर्न थालेको छ। यस नाटकलाई रङ्गकर्मी राम के.ए.सी.ले निर्देशन गरेका...

अनिता कोइरालाको ‘उज्यालो औँसी’माथि चकटी बहस

काठमाडौँ । आख्यानकार तथा पछिल्लो समयकी सक्रिय समीक्षक अनिता कोइरालाको पहिलो उपन्यास ‘उज्यालो औँसी’माथि विमर्श भएको छ । शुक्रबार मार्टिन चौतारीमा डा. गिता त्रिपाठीले कोइरालाको उपन्यासको चर्चा गरेकी थिइन् । ...

दाजु गुरुङको ‘निरजोया’माथि विमर्श

काठमाडौँ । आख्यानकार दाजु गुरुङको औपन्यासिक कृति ‘निरजोया’माथि अन्तरक्रिया गरिएको छ । शनिबार काठमाडौँमा आयोजित एक कार्यक्रममा गुरुङको उक्त कृतिमाथि ‘कलमको साथी’ले विमर्शको आयोजना गरेका हुन् । साहित्यकार भारती न्यौपानेले सञ्चालन...

के हरायो ? के हरायो ?

कुरा मंसिर २० गते बिहानको हो । करिब ८ बजेको थियो होला । नित्यको प्रभातकालीन हिँडाइ सकेर घर पुग्दा जीवनसाथी शारदा सापकोटाले भनिन्, ‘लौ न, मेरो एउटा चाहिँ हरायो ।...

रोशन परियारका तीन कविता

१) उकालो आफूभित्रको सामथ्र्य थाहा पाउन उकालो चढ्नुपर्छ आफ्नै पैतालामा आफूले गरेको विश्वास बुझ्न पनि उकालो चढ्नुपर्छ अगाडि उक्लिइयो भने पछाडिकालाई तान्न सकिन्छ पछाडि परिइयो भने अगाडिकालाई ठेल्न सकिन्छ ...

हेटौँडामा ‘दर्ज्यु संलाप’ वार्ता

मकवानपुर । हेटौँडामा निबन्धकार कुमारी लामाको निबन्ध ‘दर्ज्यु संलाप’ माथि अन्तरक्रिया गरिएको छ । शनिबार हेटौँडामा आयोजित एक कार्यक्रममा लामाद्वारा लिखित ‘दर्ज्यु संलाप’ माथि वार्ता विमर्श गरिएको हो । ...

नारी चेतनाको आलोकमा अम्बिकाको ‘भावदीप’ मुक्तकसङ्ग्रह

डा. अम्बिका अर्याल आधुनिक साहित्य र समालोचना क्षेत्रमा समसामयिक धारामा देखिएकी स्रष्टा तथा समालोचक हुन् । उनका ‘नारीवादी सिद्धान्त र औपन्यासिक विश्लेषण’ (२०६९), ‘उत्तरआधुनिक साहित्य : सिद्धान्त र विश्लेषण’ (सहलेखन,...

मंसिरको मैजारो

मंसिर ! सृष्टिको सम्पन्नताको प्रतीक । घरका भकारीमा अन्न–ऐश्वर्यले भरिपूर्ण समृद्धिको परिचायक । मंसिरको मैजारोले मंसिरको महिमा–गान गाउँछ । प्रकृतिको रसिलो सौन्दर्य र परिश्रमको पुण्यफल बोकेर आउने महिना...

शकुन्तला जोशीका तीन कविता

१) अनि जंगल पसिन् आमा हर धूपमा रापमा ठिहीमा तुषारोमा खोँचमा पहरामा लहरमा लहरामा देउरालीमा भञ्ज्याङमा नदीमा समुद्रमा शीतमा आगोमा म सिर्फ एउटा अनुहार देख्छु— बतासजस्तै बिस्तारै आएर...

आखिर गँवार त हामी पढे–लेखेका मान्छे हौँ

मंसिर महिना । खेतमा धान भित्र्याउने काम । खेतभरि दर्जन खेताला । म खेत धनी किसानको छोरो । दुई दशकयता प्राध्यापन पेसामा बढी संलग्नता रहेपछि अरु धेरै खेतीपातीको काम नगरे...

प्रकाशचन्द्र खतिवडाका तीन कविता

१) गन्धर्व दाइ सारङ्गी रेटेर दुःखित धुनहरूमा गन्धर्व दाइ रोइरहेछन् सारङ्गी रुवाउँदै भोकका गीतहरूमा दुःखका उकालीहरूलाई दुःखकै ओरालीहरूलाई जीवन यात्राको मूल बाटो बनाएर । अविराम पैताला घिसार्दै आस्थाको सहारा खोज्न ...

जिन्दगी कहीँ–कतै

जिन्दगी कहीँ–कतै अल्झिरहेजस्तो गाँठाहरूमाझ गाँठो परिहरेजस्तो पहाड हेरुँ विश्वासहरूको चाङहरू नदी हेरुँ अपेक्षाहरूको बहावजस्तो जिन्दगी न खोलाजस्तो न नदीजस्तो । रहस्यका पत्रहरू उप्किरहन्छन् हरेक बिहान रहस्य रहस्यमय रहँदैन साँझसम्म ...

मेरा नाति–नातिनाले गुरु र गुरुआमाबाट के सिकुन् ?

सावाँको भन्दा ब्याजको माया भन्छन् । मलाई पनि छोराछोरीको भन्दा अझ बढी माया आँखाका नानी बनेका नातिनातिनाको लाग्छ । उनीहरूले विभिन्न कौशल सिकुन् भन्ने मेरो तीव्र इच्छा छ । उनीहरूको...

मनको कचौरा

देखेँ गरिब दुःखीहरू देखेँ बेरोजगार भोकाहरू उनीहरू हिँड्दै थिए खाली गोडाले अभावले पिल्सिएका जस्ता देखिन्थे दुःखी छन् जस्ता देखिन्थे त्यसैले होला उनीहरूको खुसी थिएन मन छातीभित्र लुकाइरहेका थिए निराशाको आँसु ...

प्रिय इन्दु !

अरुण पश्चिम क्षितिज पुगेर डुब्ने तरखर गर्दै गर्दा उदास साँझको आँगनीमा उदास म अनि मेरो मन सन्न्यासी अरुण अस्ताउन सकेको थिएन नीलो छायामा केही सेतो बादलको बुट्टा सहितको आकाश दिनले...

निभा शाहका तीन कविता

१) जीवन र मृत्यु मलाई जीवन पनि मन पर्छ मलाई मृत्यु पनि मन पर्छ मृत्यु छ र त जीवन छ जीवन छ र त मृत्यु छ तर म दुवैका विरुद्ध...

पाइला मेटिए पनि दिलैमा छ दार्खा

दार्खा, मेरो जन्मभूमि । मैले पहिलोपल्ट धर्ती टेकेको र धर्ती मात्र होइन, जूनघामसमेत पहिलोपल्ट देखेको ठाउँ । मेरो हजुरबा घनश्याम सिम्खडाको हजुरबा गोपीलाल छिमेकी गाउँ (वर्तमानको गङ्गा जमुना गाउँपालिकास्थित) साल्दुमबाट...

‘डिशहोम १२खरी कथा प्रतियोगिता—२०८१’ को नतिजा सार्वजनिक

काठमाडौँ । बाह्रखरी मिडियाले १२खरी कथा प्रतियोगिताको छैटौँ संस्करण ‘डिशहोम १२खरी कथा प्रतियोगिता—२०८१’ को नतिजा सार्वजनिक गरेको छ । यस वर्षको डिशहोम १२कथा लेखन प्रतियोगितामा कथाकार विष्णु पादुकाको कथा...

किन हर्‍यौ मेरो मुटुको टुक्रालाई ?

श्मशानका धुवाँले किन तिम्रो मन जल्दैन प्रभु लाखौ बिन्ती बिसाउँदा पनि किन सुन्दैनौँ दुःखहरू जगत् बनाउने भनी घमण्ड किन गर्नु जनजनमा छोराछोरी जन्माउने आमा आज रुँदै ढलेकी छिन् तिम्रो शरणमा...

मोहनविक्रम सिंहको ‘कामरेड जलजला’ (उपन्यास) लोकार्पण

काठमाडौँ । वामपन्थी नेता मोहनविक्रम सिंहद्वारा लिखित ‘कामरेड जलजला’ (उपन्यास) सार्वजनिक गरिएको छ । जनशिक्षा गृहले यहाँ आज आयोजना गरेको कार्यक्रममा वामपन्थी नेत्री स्व.विद्या ढकाल (जलजला) की आमा ललितादेवी ढकाल...

प्रेम–शान्ति आख्यान पुरस्कारबाट दीपक समीप पुरस्कृत

पोखरा । साहित्यकार दीपक समीप ‘प्रेम–शान्ति आख्यान पुरस्कार २०८१’ बाट सम्मानित भएका छन् । शनिवार पोखरामा आयोजित कार्यक्रममा साहित्यकार सरुभक्तले समीपलाई नगद १० हजार रुपियाँसहित दोसल्ला र सम्मानपत्र प्रदान...

अर्जुनबाबु दाहालका तीन कविता

१) आमाको काख र गाउँ भूकम्पले महलहरू गल्र्यामगुर्लुम्म ढलेर चउरमै खाना खान्छु भन्दा पनि सडकमै सुत्छु भन्दा पनि आहा ! कति महान् गाउँ ! कोरोनाले आक्रान्त...

प्यालेस्टाइनी साहित्य : युद्धले जन्माएको प्रतिरोध चेतना

आऊ बाँकी बचेको मेरो जमिनको अन्तिम टुक्रा पनि चोर मेरो यौवनलाई जेलका कोठरीमा बन्द गर मेरो विरासत लुट, मेरा पुस्तकहरू जलाऊ मेरो थाललाई प्रयोग गर आफ्ना कुकुरहरूलाई भात खुवाउन जाऊ...

अनिल श्रेष्ठका तीन कविता

१) गुलुबको उज्यालो ‘ट्वाङ’ बजेको छ खेल सुरु हुनुअघिको सूचनाको पहिलो घन्टी न्यायालयको मुख्य प्रवेश स्थानमा घरी निभ्दै र बल्दै गरेको रातो र पहेँलो गुलुबको उज्यालो फैलिरहेको...

सेतेको संसार-२

रात छिप्पिन लागेको थियो । विद्यार्थीका ढोकाका खापाको चरबाट सेतेले भित्र चियायो । घच्च लाग्दा ढोका बिस्तारै चल्यो । ढोका उघ्रिँदा सेतेको जिउ कोठाभित्र हुर्रियो र विद्यार्थीसँग ढेस्सिन पुग्यो ।...

‘कन्फ्लुयन्स’ : कलाका सिद्धान्त र तत्त्वमा आधारित प्रदर्शनी

नेपाल आर्ट काउन्सिलमा भर्खरै (२०२४ को सेप्टेम्बर २७ देखि अक्टोबर ४ सम्म) ‘कन्फ्लुयन्स’ (संगम) नामक सामूहिक कला प्रदर्शनी सम्पन्न भयो । यो प्रदर्शनी अवलोकन गरेर बुझ्ने भन्दा पनि महसुस गर्ने...

साहित्यकार शर्मा र साहित्यिक संस्था चिया कवितालाई लुसुन प्रज्ञा पुरस्कार

काठमाडौँ । देवकोटा लुसुन प्रज्ञा पुरस्कार साहित्यकार डा गोमादेवी शर्मा अधिकारी र साहित्यिक संस्था, चिया कवितालाई संयुक्त रूपमा प्रदान गरिने भएको छ । देवकोटा–लुसुन प्रज्ञा प्रतिष्ठान काठमाडौँले यस वर्षको...

सुवेदी, कक्षपति र शर्मालाई त्रिमूर्ति पुरस्कार

काठमाडौँ । त्रिमूर्ति निकेतनले ६ दशकदेखि नेपाली भाषा साहित्यको श्रीवृद्धिमा समर्पित रहँदै शास्त्रीय छन्द कविताको रचना एवम् छन्द काव्यको प्रचार अभियानमा समेत संलग्न भई विशिष्ट योगदान गर्ने रामबाबु सुवेदीलाई ‘लेखनाथ...

‘नेपाली साहित्यमा महिलाको भाषा आउनुपर्छ’

काठमाडौँ । लेखक तथा अनुवादक मञ्जुश्री थापाले नेपाली साहित्यमा महिलाको भाषा आउनुपर्ने बताएकी छन् । अन्तर्राष्ट्रिय महिला हिंसा अन्त्य दिवसका अवसरमा सञ्चारिका समूह नेपाल र नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानले संयुक्त रूपमा...

प्रकाश तिवारीको ‘९६ गड्डी’ माथि विमर्श

काठमाडौँ । आख्यानकार प्रकाश तिवारीको औपन्यासिक कृति ‘९६ गड्डी’ माथि विमर्श गरिएको छ । पुतली सडकमा मङ्सिर ८ मा आयोजित एक कार्यक्रममा साहित्यिक समूह ‘कलमको साथी’ ले उनको कृतिमाथि विमर्श...

संकटग्रस्त सहकारीको व्यवस्थापन गर्न समिति गठन गर्ने मन्त्रिपरिषद्को निर्णय

मोरङ र सुनसरी गाँजा तस्करीको ‘ट्रान्जिट प्वाइन्ट’

अङ्ग्रेजी नयाँ वर्ष मनाउन एकै दिन ५८२ वटा भारतीय सवारी साधन नेपाल प्रवेश

हात्तीको आक्रमणबाट झापामा एक महिलाको मृत्यु

भ्रष्टाचारविरुद्ध आजपाले वीरगन्जमा खबरदारी सभा गर्दै

चोरी भएका मोबाइलकै आधारमा स्थानीयवासीले फेला पारे चोर

उच्च शिक्षामा महिलाको पहुँच बढाउन छोरीलाई छात्रवृत्ति

पदस्थापनको माग गर्दे स्थानीय तहका कर्मचारी आन्दोलनमा

भ्रष्टाचार निवारणसम्बन्धी विधेयक समितिबाट पारित

नुवाकोटको घ्याङस्वारा आन्तरिक पर्यटकको रोजाइमा

गौशालामा मृत भेटिएकी युवतीको हत्या भएको आशंका

गौशालाको होटलमा युवती मृत फेला

मुस्ताङमा पर्यटक आगमन वृद्धि

रास्वपा सभापति लामिछानेसहित प्रतिवादीहरुको थुनछेक बहस जारी

राखु भगवतीमा नियमित पूजा गर्न ९१ लाखको अक्षयकोष स्थापना

अदालतमा रविलक्षित बहस : ‘आफ्नो लगानी भए पो टिभीको माया हुन्छ’

प्रदेश सरकारले मानवलाई सडकमा आउन नपर्ने गरी भूमिका खेल्छ : मुख्यमन्त्री आचार्य

लुम्बिनी प्रदेश सभा बैठक : कसले के भने ?

दाङमा करिब ८४ प्रतिशतले नवीकरण गरे क्रियाशील सदस्यता

लुम्बिनीमा प्रदेश प्रमुखले फिर्ता पठाएका विधेयक पुनः सर्वसम्मत पारित

कर्णालीमा उच्च स्तरीय राजनीतिक संयन्त्रको बैठक : ०८४ सम्म गठबन्धन मजबुत बनाइने

कर्णाली प्रदेशका २८ सडक तथा पुलको हरिबिजोग, ठेकदारसँगै सरकारकै पनि कमजोरी

हिउँ जमेपछि कर्णाली राजमार्गको सातमोडमा सडक अवरुद्ध

कर्णालीको विकास र समृद्धिबारे प्रधानमन्त्रीलाई ११ बुँदे खुलापत्र

बाली जोगाउन जहाँ रातभरि जाग्राम बसिन्छ

सामुदायिक वनको आम्दानी स्वागत सत्कार र कर्मचारीकै खल्तीमा !

प्रथम सुदूरपश्चिम मेयर सम्मेलन घोषणापत्र जारी गरी सम्पन्न

८४ वर्षमा पनि गाउँबस्ती डुलेर व्यापार

रास्वपाले तय गर्‍यो केन्द्रीय समिति बैठकका एजेण्डा

चार श्रीमतीका नाममा करोडौँ लुकाएको मुद्दा, सर्वोच्चले झिकायो फाइल

काठमाडौँ विश्वविद्यालयको उपकुलपतिका लागि आवेदन माग

डिप्रेसनमा पुर्‍याउने लोकसेवा !

इजरायलको आक्रमणमा मर्ने ११ जनामा हमासका प्रहरी प्रमुख पनि

निमोनियाका कारणले सचिन परियारको निधन : अस्पताल

महानगरको राजश्व घटेपछि प्रदेश सरकारमाथि खनिए बालेन, भने- यो नीतिगत भ्रष्टाचार हो

ओलीले केन्द्रीय समिति बैठकमा पेस गर्ने राजनीतिक प्रतिवेदनमा के छ ?

बालगायक सचिन परियारको निधन