साहित्य
काठमाडौं – गीतकार तथा मुक्तककार बिमला अधिकारी देवकोटाको पहिलो मुक्तकसङ्ग्रह ‘मनको किनारा’ बजारमा आएको छ । शनिबार राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा गजलकार ज्ञानुवाकर पौडेल, समालोचक युवराज मैनाली, प्राज्ञ डा खेम बन्धु कोइराला, साहित्यकार डा विधान आच...
मेरी प्रिय जिन्दगी, नसा नसामा रगत बगेको छ कि आगो कुन्नि, मुटु एकोहोरो पोलि मात्र रहन्छ ! यही आगोजस्तो तातो मुटुबाट केही लेख्ने दुस्साहस गर्दैछु । अचानक कसरी प्रेमको लालीगुँरास फूल्यो, यसरी फूल्यो, जिन्दगी नै फूल बन्यो । विगत डेड वर्षजति रहरहरू न तिम्रा मात्र ...
केही समय अगाडि मेरी स्वास्नीले दोस्री छोरी जन्माई । आजको सुविधासम्पन्न युगमा आएर पनि गर्भमै छँदा परीक्षण गरेर मैले मिल्काउने विचार गरिनँ । कानुनी रूपमा यस्तो कार्य अपराध हो, अवैध छ भन्ने डरले होइन । कसले पो कानुनको पालना गरेको थियो र ? मलाई लागे...
घरको पिँडीमा एक वृद्ध आँखाभरी आँसु लिई टोलाइरहेका थिए । उनको माटोले बनेको घर पूर्वतिर ढल्किएर लड्ला किजस्तो देखिन्थ्यो । उनीसँगै ४ जना अधबैंसे पुरुषहरू पुस महिनाको जाडोयाममा आधा शरीर ढाक्ने पातलो सेतो कपडा लगाएर बसेका थिए । ४ जना महिला कम्बल ओढेर कपाल फिँजाएर ब...
–बलबहादुर थापा मगर उसले रेप केसकी पीडित आफ्नी प्रेमिकासँग बिहे गर्ने निधो गर्यो । केटीले मानेकी थिइन । ऊ आफैले कर गर्यो । घरबाट स्वीकृति दिने कुरा भएन । दुवै जनाले भागेर विवाह गरे । सुब्बाको जागिर थियो । जिन्दगी जिउनलाई कुनै गाह्रो थिएन । समाजसँग लड्...
अच्युत शाली घिमिरे कही ठट्टा हास्य र कटाक्षहरू चलिरहे कही मर्मराहट र आँसुहरू बलिरहे तर पनि सुस्त सुस्त असारे झरीझैँ धर्तीमा ओर्लिएर खोलाहरूमा उफ्रिन मन लाग्यो फेरि आज सपना देख्न कर लाग्यो । जीवन उत्सव होइन जीवन सत्य होइन र जीवन त्यति सुन्दर पनि छैन तर पनि...
पूर्ण ओली मैले सामाजिक सञ्जालका भित्तामा टाँसेका विगतहरुलाई कोट्याएर हेर्नुभयो भने त्यहाँ एउटा पर्खाइको पट्यारको चिन्ह स्वरुप मीठो कमेन्ट भेट्टाउनुहुनेछः "अझै आएन रोनालरेगनको कथा ?" देखिहाल्नुभयो होला, त्यसरी कमेन्ट गर्ने मेरो मावलीभाइ ...
वैधानिक बाटोबाट सत्ताको डाडुपुन्यु हात लागेपछि लाटो पनि बाठो हुँदो रहेछ । पहिलेदेखि नै चम्बु भएका जम्बुहरूको त कुरै बेग्लै । राज्यशक्ति लिएछि कतिपय राजनीतिक मान्छे भैँमा न भाँडा भएर मैमत्ता हुने अपसंस्कृति अविकसित राजनीतिक देशको दीर्घरोग नै भएको छ । यही दशा...
सन्तोष लामिछानेको उपन्यास ‘अल्टिमेट आकाश’ प्रकाशनमा आएको छ । उनको पहिलो कृति ‘चामल खानेहरू र चौलानी पिउनेहरू’ कविता सङ्ग्रह पनि मेडिसनमै विमोचन भएको थियो । उनी अमेरिकाको म्याडिसनस्थित नेपाली–अमेरिकी मैत्री सङ्घका वर्तमान अध्यक्ष पनि हु...
राजन पौडेल धर्म भेटियो, कर्म भेटिएन धर्मैधर्मको देशमा, धेरै धर्महरू भेटिए कर्म भेटिएन यहाँ ईश्वरको डर राख्ने कर्मचारी भेटिएन न त नेता भेटियो न त सतगुरु । धर्मैधर्मको देशमा अधर्म मात्र भेटियो कर्मी पराकर्मी, सतकर्मी भेटिएन घुसवीर र भ्रष्टवी...
मनोज लम्साल असीमित भोक जगाएर कर्मको सपनालाई म ब्युझाँउन सकूँ काँडाहरू हटाएर पथको दिव्य मार्ग म बनाउन सकूँ विचलन मनमा कहीँकतै नआओस् चट्टानसरी अडिग बन्न म सकूँ तिर्खाएका काकाकुल मनहरूलाई पानी बनेर मेटाउन सकूँ । हारेर म...
–लक्ष्मण सिटौला समय तिम्ले र मैले चाहेर रोकिने भए हाम्रो त्यो पहिलो भेटलाई पहिलो हेराइलाई पहिलो मुस्कानलाई ...
मनोज ढकाल जब मनमा छुन्छ सिर्जनाले बल्ल उत्कृष्ट भन्न सकिन्छ । एउटालाई छोएको सिर्जनाले अर्कोलाई छुन नि सक्ला वा नसक्ला त्यो आआफ्नै तर्क बन्न सक्ला । सबैको फिलिङ्सको जिम्मा मेरो अभिव्यक्तिले लिन सक्दैन । “अण्डरस्ट्याण्डिङ् इज इन्टरप्रिटेसन्, नो ईन्टरप्रिटेसन इज फाइनल...
अर्जुन थापा गाडीको सिसा हल्का खोल्छिन् । शीलत हावाले अङ्कमाल गरे जस्तो हुन्छ उनलाई । सुन्दर शान्त रूपमा रहेको समुन्द्रको किनारै किनारामा बनेको बाटोमा गाडी गुडी राखेको हुन्छ । उनको ध्यान पूरै अस्ताउँदै गरेको सूर्यमा हुन्छ । गाडी रोक्ने अनुरोध गर्छिन् र लस्करै राखिएको...
जयगोविन्द साह नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनमा अग्रज नेताको नाम हो । वि.सं. १९७६ सालमा सिरहा जेलमा जन्मिएका साहको बाल्यकाल अत्यन्त कठिनाइपूर्वक बित्यो । पिता मिश्री साह र माता जगतकुमारी प्रेमका कारण जेल परेका थिए । जेल पर्दा गर्भवती रहेकी उनकी माताले उनलाई त्यही ज...
काठमाडौँ– नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानले आयोजना गरेको पुस्तक प्रदर्शनीमा ‘नेपाली बृहत् शब्दकोष’ पाठकको मुख्य रोजाइमा परेको छ । यही पुस १५ गतेदेखि शुरु भएको प्रदर्शनीमा ३५० लेखकका ५०० पुस्तक राखिएको भए पनि पाठकले बढी मन पराएका र बढी बिक्री भएको पु...
शिशु, बालक, किशोर, युवा, प्रौढ र बूढो हुने क्रम प्राणी जगत्कै प्राकृतिक नियम हो । यसविरुद्ध चल्न कसैको केही पिताम लाग्दैन । भेदपूर्ण सामाजिक संरचनामा प्रायः चेप्पिने र हेप्पिनेमा बालक, बूढा, अशक्त, विधवा, महिला तथा अपाङ्ग हुन्छन् । त्यसमा पनि यो बूढो हुनु त कालमा पु...
काठमाडौं– ‘युद्ध यस्तो स्थान हो जहाँ जीवन र मृत्युको भेट हुन्छ ।’ यो भनाई पत्रकार विजय कुमार पाण्डेले क्याप्टेन रामेश्वर थापाको संस्मरणात्मक पुस्तक ‘बारुदमाथि उड्दा’ को विमोचनका क्रममा भनेका हुन् । पाण्डेले भने, ‘देखिन...
–तोयनाथ भट्टराई मुलुकमा फिरङ्गी घुसेपछि पहिलो काम धर्म निरपेक्षताका लागि निर्णयकर्ता किन्ने काम हुन्छ ! निर्णयकर्ता मूल काम छोडेर पूर्वघोषित कार्यसूचीसमेत रोकेर हिरालाल शैलीमा गोष्ठी र सेमिनार उद्घाटन गर्दै घाँटीमा ...
–रमेशचन्द्र घिमिरे हिँडे लस्कर लाउँदै भई साथी–साथी हेरिरहूँ जस्तो कमिलाका ताँती एकै ठाउँ जुट्छन् मिलिजुली बस्छन् आलोपालो गर्दै दुलोभित्र पस्छन् देखिँदैन कैल्यै यिनको लराभाँती सँगै अघि बढ्छन् कमिलाका ताँती बलिया छन् साह्रै छैन आँत लुलो...
