आधुनिक सैन्य शक्तिको प्रमुख हतियार हो– मिसाइल । एउटा निश्चित ठाउँबाटै निक्कै टाढासम्म प्रहार गर्न सक्ने र विध्वंश मच्चाउने हतियारमध्येको एक हो मिसाइल । अहिले संसारका प्रमुख देशहरुको सेनाको प्रमुख र अनिवार्य हिस्सा बन्ने गरेको छ  मिसाइल । तीमध्ये पनि पाँच व...

के तपाईंले जुनकिरी देख्नु भएको छ ? देख्नु भएको छ भने अवश्य तपाईंले  त्यसको जीउमा कहिले बल्ने र कहिले निभ्ने बत्ती पनि देख्नु भएको छ होला । विशेष गरेर स–साना केटाकेटीहरु त्यसको अनौठो बत्ती देखेर आकर्षित हुने गर्छन् । त्यही भएर उनीहरु त्यसलाई पक्रेर बोतलमा रा...

  सूर्य कति ठूलो ? कति तातो ? हाम्रो ब्रम्हाण्ड अर्थात् आकाशगंगा तारापुञ्जका करिब एक खर्ब पचास अर्ब संख्याका ताराहरुमा सूर्य पनि एक तारा हो । सूर्य एक मझौलाखाले तारा हो । तर यो हामीबाट धेरै नजिक भएको कारणले गर्दा हामी यसलाई अरु ताराहरुभन्दा धेरै ठूलो देख्छौ...

  हामी हाम्रा वातावरण वरिपरिका गन्ध तथा वासनाहरु थाहा पाउने गर्दछौं । यी गन्ध तथा वासनाहरु हामीहरु कसरी थाहा पाउँदछौ त ? मानिसहरुको नाकको दुवै छिद्रहरुभित्र लगभग २५० वर्ग मिलीमिटर पहेंलो रंगको एउटा क्षेत्र हुन्छ, जसमा लाखौंको संख्यामा विशेष प्रकारको गन्ध...

एजेन्सी । सफ्टवेयर र सेन्सरले भरिएका, मोबाइल फोनसँग जोड्न सकिने र बढ्दो सङ्ख्याका अन्तक्र्रियात्मक स्क्रिनका साथ आउने वाहन सम्भवतः बजारमा पाइने सबैभन्दा जटिल उपभोग्य प्रविधि हो । यो कुरा लस भेगसमा वार्षिक रूपमा सम्पन्न हुने कन्जुमर इलेक्ट्रोनिक सो (सीएएस) मा प्रदर्शनमा राखि...

हामी मनोरञ्जनका लागि गीत संगीत सुन्छौ । कुनै कुरा कसैलाई बताउनु पर्‍यो भने वा अभिव्यक्तिको माध्यमको रुपमा पनि आवाजकै प्रयोग गछौं । यो सबै कुरा हाम्रो कानको सुन्ने शक्तिको कारणले नै सम्भव भईरहेको छ । कानकै सुन्ने शक्तिको कारण हाम्रो जीवन सहज भई रहेको छ । एक छिन क...

सन् २०२० को पहिलो चन्द्रग्रहण समाप्त भइसकेको छ । चन्द्रग्रहण सकिएलगत्तै ठूलो आकारको धुमकेतु तीव्र गतिमा पृथ्वीतर्फ आइरहेको वैज्ञानिकहरुले बताएका छन् ।  पृथ्वीतर्फ आइरहेको धुमकेतुको बारेमा अमेरिकी राष्ट्रिय हवाई यातायात तथा अन्तरिक्ष प्रशासन (नासा)ले जानकारी दिएको हो ...

  हामीले शरीरिक अभ्यास गर्‍यो भने मासु ठुलो हुन्छ  र राम्रो गरी बढ्छ । हड्डीमा टाँसिएर रहेका मांसपेशीहरुकै कारण हाम्रो शरीर चल्न सकेको हो । तर यो कुनै निश्चित मासुहरुले मात्रै नभई मासुहरुको समुहको कारण मात्र चल्न सकेको हो । मासुका तन्तुहरुको ...

  वर्षमास लाग्यो कि हामी विषालु सर्पले टोकेर धेरै मान्छेहरु मरेको खबर अखबार, टेलिभिजन तथा रेडियोमा पढ्न, हेर्न तथा सुन्न पाउँछौ । यसरी मर्नेहरुमा कति त विष नै नभएका सर्पको टोकाइमा पर्नेहरु पनि छन् । किनभने, हामी धेरैलाई के भ्रम छ भने, सर्प भन्ने वित्तिकै त्यो ...

एजेन्सी । सगरमाथा र हिमालय क्षेत्र वरपर झार र घाँस उम्रिन थालेको छ । हिमालय क्षेत्र संसारमा सबैभन्दा तिव्र गतिमा तापमान वृद्धि भइरहेको क्षेत्र हो । हिमक्षेत्र वनस्पतिको वृद्धिले पानीको आपुर्तिमा पार्ने प्रभाव हालसम्म स्पष्ट नभएको भए पनि यसले तल्लो भेगमा बाढी वृद्धि गराउने...

  अधिकांश बोटविरुवाहरुको रंग हरियो हुन्छ । यो हरियोपना बोटविरुवाहरुको विशिष्टता हो । यो एउटा विशिष्टताले नै मात्र पनि प्राणी र बोटविरुवामा सजिलै भिन्नता गर्न सकिन्छ । बोटविरुवालाई हरियो बनाउने काम त्यसमा हुने क्लोरोफिल (chlorophyll)  नामक पदार्थले...

के तपाईंहरु कहिले अग्लो डाँडामा गएर बस्नु भएको छ, जहाँ बादलले तपाईलाई छुँदै उडिरहन्छ ? या कहिले हवाइजहाजमा चढेर बाँदलको बीचबाट यात्रा गर्नुभएको छ ? गर्नुभएको छ भने अवश्य पनि तपाईंले बादल अरु केही नभएर मात्र पानीका बाफहरुको समूह हो भनेर थाहा पाइसक्नु भएको छ होला...

बिहान सबेरै उठेर सूर्यको न्यानो प्रकाशमा बस्न अति नै रमाइलो हुन्छ । सूर्यको प्रकाशले गर्दा रातको अन्धकारको अन्त्य हुन्छ । यसले संसारलाई नै उज्यालो बनाइदिन्छ । सूर्यकै प्रकाशले हाम्रो वरपरको वातावरणलाई निकै रमाइलो बनाइदिन्छ । सूर्य नै पृथ्वीमा ऊर्जाको प्रमुख स्रोत हो । सूर्यकै...

  चकलेट धेरैलाई मन पर्छ । चकलेट भन्नेबित्तिकै गुलियो र मीठो भन्ने बुझिन्छ । तर वास्तवमा चकलेट बनाइने मुख्य पदार्थ आफैं चाहिँ गुलियो हुँदैन । त्यो तीतो तीतो हुन्छ । चकलेट कहको (Cacao (kah KOW) ) वा काेका रुखको फलबाट प्राप्त हुन्छ । कहकोको रुखमा एउटा विशेष कि...

  सबैको छालाको रंग एउटै भए कति जाति हुन्थ्यो होला हगि ? कम्तिमा छालाको रंगकै आधारमा मानिस–मानिस बीच भेदभाव त हुने थिएन होला । यो त मीठो कल्पनाको कुरा भयो, व्यवहारमा यस्तो सम्भव हुँदैन । तपाईं हामीमध्येकै कतिपयको छाला सेतो, गहुँ गोरो, कालो, पहे...

एजेन्सी । सहरमा बढ्दो प्रदूषण रोक्नको लागि एक सानो–तिनो जंगलले जतिनै प्रदूषण सोस्ने प्रविधि विकास भएको छ ।  विश्वका कैयौं प्रमुख सहरमा प्रयोग गर्न थालिएको यो प्रविधि पछिल्लो समय लण्डनमा पनि प्रयोग गरिएको छ । ठाडो बंगैचाको रुपमा काम गर्ने यो संरचनामा स...

  साँप तपाई हमीलेदेखे जानेकै जीव हो यो टाउकोदेखि पुच्छारसम्म नै करीब करीब डोलो हुन्छ । यसको  एका पट्टि मुख र अर्कोतिर पुच्छर हुन्छ । यो लचिलो हुन्छ । र, यसको हड्डी हुँदैन जस्तो हामीलाई लाग्छ । झट्ट हेर्दा साँपको बनौट यस्तो देखिन्छ । तर यस्को टाउको र पु...

हाम्रो शरीरमा करीव ६ सय पचास वटा मांशपेशीहरु हुन्छन् । र, प्रत्येक मांशपेशीका आफ्नै निश्चित कामहरु हुन्छन् । हाम्रो शरीरको तौलको करीब ४० प्रतिशत भाग त मासु नै हुन्छ । मासु केले बनेको हुन्छ ? मासु तन्कन सक्ने फाइबर जस्ता पदार्थहरुका समुहहरु मिलेर मासु बनेको हुन्छ ।...

  व्हेल र डल्फिन पनि हामी मानिसजस्तै स्तनपायी जनावर हुन् । त्यही भएर तिनीहरुको विभिन्न कुराहरु हामीसँग मिल्दाजुल्दा छन् । तिनीहरुको हाडको बनावट पनि हाम्रो जस्तो नै हुन्छ । त्यसको साथसाथै तिनीहरु स्तनपायी जनावर भएकोले तिनीहरुको रगत पनि हाम्रो जस्तो तातो हुन्छ । त...

  तपाईं कपाल वर्षभरिमा कतिपटक काटनु हुन्छ ? तपाईं–हामीमध्ये प्रायःधरै महिना–दुई महिनामा कपाल काट्छौं होला । तपाईं– हामीले याद गरेको पनि होला–तालु खुइले बन्दै गईरहेको वइक्तिमा कपाल त्यति चाँडो बढ्दैन । तर युवाहरुमा  चाहिँ कपा...