विज्ञान/प्रविधि
वैज्ञानिकहरुले ब्रह्माण्डको नक्शा बनाउने क्रममा एउटा अपत्यारिलो तथ्य थाहा हुन आएको छ। ब्रह्माण्ड अनन्त छ यसबारे त कसैलाई कसैले भनी राख्नु पर्दैन। यस ब्रह्माण्डमा 'मिल्की वे' जस्ता खर्बौं 'ग्यालेक्सी' छन्। प्रत्येक 'ग्यालेक्सी'मा हाम्रो सूर्...
हिन्दूहरूको एउटा पौराणिक शास्त्रीय मान्यता छ -अर्धनारीश्वर, अर्थात एउटै देहमा नर र स्त्री दुबै शरीरको उपस्थिति। भगवान् शिवको एउटा रूप अर्धनारीश्वरका मन्दिर र प्रायः जसो अन्य शिव अथवा देवीका शक्तिपीठहरुमा अर्ध नारीश्वरका विग्रह रहेको पाइन्छ। यस्ता विग्रहम...
अन्टार्कटिकामा ब्रन्ट आइस सेल्फबाट बरफको ठूलो हिस्सा शुक्रबार टुक्रिएर अलग भएको छ । यो स्थान बेलायतको साइन्टिफिक आउटपोष्ट नजिकै रहेको छ । ब्रिटिश अन्टार्टिक सर्भे (बीएएस) का अनुसार बरफको टुक्रिएको हिस्सा १२७० वर्ग किलोमिटर ठूलो रहेको छ । यसको आकार न्यूयोर्क श...
वैज्ञानिकहरुले केही यस्ता सुक्ष्मजीवी (microbes) भेटेका छन जुन मंगल ग्रहको जीवन शून्य वातावरणमा पनि जीवित रहन सक्छन। स्मरण रहोस् मंगल ग्रहको धरातलमा रहेको वातावरणीय चक्रमा कार्बनडाइअक्साइडको बहुल्यता रहेको छ। यहाँको वायुमण्डलमा ९५.३२ प्रतिशत कार्बनडाइअक्साइडको मात्रा छ। ...
श्री कृष्णको विद्यार्थी जीवनको एउटा घटना अहिलेको 'मोर्डर्न साइन्स'ले पत्याउने वातावरण बनेको छ। उज्जैनस्थित गुरु सन्दीपनीको 'आश्रम कम गुरुकुल'मा सम्पूर्ण ६४ कला/ विद्याआर्जन गरे उपरान्त कृष्णले विदा लिनुपूर्व गुरुसँग सोधे, म गुरु दक्षिणामा के दिउ...
हिन्दूहरूको एउटा पौराणिक शास्त्रीय मान्यता छ अर्धनारीश्वर, अर्थात एउटै देहमा नर र स्त्री दुबै शरीरको उपस्थिति। भगवान् शिवको एउटा रूप अर्धनारीश्वरका मन्दिर र प्रायः जसो अन्य शिव अथवा देवीका शक्तिपीठहरुमा अर्ध नारीश्वरका विग्रह रहेको पाइन्छ। यस्ता विग्रहमा भगवान् शिव र उन...
अष्ट्रेलियाले संसारको पहिलो यस्तो कानून पारित गरेको छ जसअनुसार फेसबुक र गुगलले आफ्नो प्लेटफर्ममा समाचारका लागि भुक्तानी गर्नुपर्नेछ । यो कानूनमाथि अमेरिकी टेक कम्पनीले कडा विरोध जताएको छ । अघिल्लो हप्ता फेसबुकले अष्ट्रेलियामा बस्नेहरुका लागि समाचारको पहुँचमा रो...
'अमेरिकी मार्स रोवर पर्सिभरेन्स'ले जेजेरो क्रेटरमा ल्यान्डिङ्ग गरेको आज पाँचौ दिन हो। गएको बिहीबार फेब्रुअरी १८ सन २०२१ मा यस यन्त्रमानवले मंगल ग्रहलाई आफ्नो नयाँ ठेगाना बनाएको थियो। यसले ओर्लिनासाथ काम प्रारम्भ गरेर मंगल ग्रहका तस्व...
अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासा अहिले चर्चाको चुलीमा छ। आफ्नो मंगल अभियान अन्तर्गत नासाले आफ्नो अत्याधुनिक 'रोवर पर्सिभरेन्स'लाई गत १८ फेब्रुअरीमा मंगल ग्रहको जेजेरो क्रेटरमा अवतरण गराएपछि नासा, 'रोवर पर्सिभरेन्स' र 'जेट प्रपोल्सन लेबोरेट्र...
सबैलाई थाहा भएकै कुरा हो, मानवीय वर्षको समयावधिको प्रत्यक्ष सम्बन्ध सूर्यसँग रहेको हुन्छ । हामी बसेको पृथ्वीमा एक वर्षको अवधि त्यसलाई मानिन्छ जुन समयमा पृथ्वीले सूर्यको एक परिक्रमा पूरा गर्छ । पृथ्वीमा यो अवधि ३६५ दिनको मानिन्छ अर्थात् पृथ्वीले ३६५ दिनमा सू...
अमेरिकी स्पेस एजेन्सी नासाको मंगल ग्रहमा पुगेको यन्त्रमानव ‘पर्सिवरेन्स मार्स रोवर’ले मंगल ग्रहको कलर फोटो पठाएको छ। ट्वीटका गर्दै यसले आफू नयाँ ठाउँमा रमाई रहेको जानकारी साझा गरेको छ। यस रोवर पर्सिवरेन्सले यसै...
नासाको महत्वाकांक्षी मंगल अभियानको रोभर ‘पर्सिवरेन्स मार्स रोवर’ले मंगल ग्रहको जेजेरो क्रेटरमा गरेको सफल 'ल्यान्डिङ' पछि अमेरिकामा मात्रै होइन संसारभरी नै खुशियाली मनाइएको छ। नासाको यो मिसन यस कुराले गर्दा पनि महत्त्वपूर्ण छ कि यस अभियानको ...
१९ फेब्रुअरीका दिन मंगल ग्रहमा जीवनका जीवाश्म खोज्ने मिसनमा पठाइएको 'पर्सिवरेन्स मार्स रोवर'ले ल्याण्ड गरेर इतिहास नै बनायो। यस रोवरले मंगल ग्रहको 'जेजेरो क्रेटर'मा अवतरण गर्यो र यसले त्यहाँ विभिन्न अनुसन्धानमूलक कार्य आउँदो दश वर्षसम्म गरिरहने छ। ...
शुक्रवार राति नेपाली समय अनुसार २ बजेर ४० मिनेटमा मङ्गल ग्रहमा अवतरण गरेको रोवर मार्स पर्सिवरेन्सले काम शुरू गरेको छ। यस क्रममा रोवरले मङ्गल ग्रहको तस्विर खिचेर पृथ्वीस्थित नासाको नियन्त्रण कक्षलाई पठाएको छ। तस्विर प्राप्त हुनसाथ नासाले मङ्गलबाट...
वाशिंगटन । अमेरिकी स्पेस एजेन्सी (नासा)को मङ्गल अभियान सफलतासाथ सम्पन्न भएको छ । शुक्रवार राति यस अभियानको ‘पर्सिवरेन्स मार्स रोवर’ (Perseverance Mars Rover ) ले मङ्गलमा ल्याण्ड गरेको हो । रोवरले ल्याण्ड गरेपछि पठाएको सन्देश आई पुग्नस...
आज १८ फेब्रुअरी २०२१ को दिन खगोल विज्ञान,अन्तरिक्ष विज्ञान, परग्रही जीवन विषयक खोज र पृथ्वी बाहेक अन्य कुनै ग्रहमा अभूतपूर्व मानवीय गतिविधि हुने दिशामा महत्त्वपूर्ण बन्नुका साथै ऐतिहासिक दिन बन्न गइरहेको छ। अबको केही घण्टामा आजको दिन ऐतिहासिक उपलब्धिका रूपमा दर्ज हुन गइ...
अमेरिकी अन्तरिक्ष संस्था नासा अब नयाँ पुस्ताको रकेट बनाउने तयारीमा लागेको छ। अहिलेको प्रविधिमा क्रान्तिकारी सुधार गरेर परमाणु शक्तिबाट सञ्चालित हुने रकेट बनाउने क्रम अगाडि बढेको हो। अहिलेसम्मको प्रविधिमा सबै देशले विभिन्न रासायनिक इन्धन प्रयुक्त हुने रकेट प्रयोगम...
विज्ञान डेस्क । पृथ्वीमा एउटा यस्तो स्थान छ, त्यहाँ पुग्ने जुनसुकै हवाइजहाज, पानीजहाज बेपत्ता हुन्छन् । यसको रहस्य अझैसम्म सुल्झिन सकेको छैन, आखिर यहाँ पुग्ने जहाजहरु कहाँ र कसरी बेपत्ता हुन्छन् ? यस ठाउँलाई रहस्यमयी बर्मुडा त्रिकोण भनिन्छ । अनेकौँ पटक यस ठाउँको अनुसन्धान ...
रूचि आफ्नो आफ्नो, स्वाद आफ्नो आफ्नो । तपाईंको रूचि केमा छ ? कुन विषयको, कुन कुरामा तपाईं आरम्भदेखि इतिसम्म जान्न /बुझ्न प्रयास गर्नुहुन्छ त्यो तपाईंको नितान्त...
साँच्चै नै विज्ञानले चमत्कार गर्न सक्छ भन्ने कुरामा तपाईंलाई पत्यार लाग्दैन भने यसको सीधा अर्थ यति नै हो तपाई आधुनिकतम विज्ञानको क्षमतासंग परिचित हुनुहुन्न अथवा चमत्कार विषयक तपाईको अवधारणा नै शायद आफ्नो जीवनसंग सम्बंधित केही असम्भव कुराकै छेउछाउमा सीमित रहे...
फेब्रुअरी ११ विज्ञानमा महिला तथा बालिकाका लागि अन्तर्राष्ट्रिय दिवस (International day of Women and Girls in Science) हो । यस अवसरमा नेपाल एस्ट्रोनाेमिकल सोसाइटीका परियोजना संयोजक मनिषा द्वासँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित उतार प्रस्तुत...
युएइको मंगल अभियानको यान 'होप'ले मंगलको आर्बिटमा प्रवेश गरे लगत्तै चिनिया मंगल मिसनको यान तियान्वेन-१ ले मंगल ग्रहको कक्षमा प्रवेश गरेको छ। चीनका समाचार एजेन्सीले भने अनुसार तियान्वेन -१ ले हिजो फेब्रुअरी १० बुधवारका दिन सा...
पृथ्वीको छिमेकी ग्रह मङ्गलको आकाशमा ट्राफिक जामको अवस्था आउने सङ्केत देखिएको छ । एकपछि अर्को गरी तीन देशका छुट्टाछुट्टै यान मङ्गल ग्रहको अन्तरिक्षमा प्रवेश गर्न गइरहेका छन् । युनाइटेड अरब एमिरेट्स, चीन र अमेरिकाले पठाएका यान एकपछि अर्को गरी मङ्गल ग्...
एउटा संभावित खतरा पृथ्वीको नजिक आउन गइरहेको छ। झण्डै एक किमी व्यास भएको एउटा क्षुद्रग्रह (ऐस्टेरायड) आफ्नो यात्रा पथमा पृथ्वीका नजिक आई जाने क्रममा रहेको छ। हुन त हाम्रो सौर्यमंडल यस्ता लाखौं लाख क्षुद्रग्रहले भरीभराउ छन्। यी ख...
मंगल अभियानका लागि द्रुत गतिले काम गरिरहेका विश्वकै शीर्ष धनाढ्य एलन मस्कको कम्पनी 'स्पेस एक्स'लाई असफलता ब्यहोर्नु परेको छ। कम्पनीले यस प्रयोजनका लागि बनाएको रकेट परीक्षणका क्रममा धराशायी भएको छ। 'स्पेस एक्स' कम्पनी निकट भविष्यमै ...