कुनै समयमा मैले काम गरेको कार्यालयमा काम गर्नु हुने बडो आध्यात्मिक इमेज बनाउनु भएकी एक जना माँ जी हुनुहुन्छ । उहाँ जो भेट्यो, उसँग आध्यात्मिक कुरा गर्नुहुन्छ । कार्यालयमा वर्षमा दुई चार पटक जोगीहरु बोलाएर ...
पछिल्लो दशक विश्वमा अत्यधिक मात्रमा प्रदूषणको वृद्धि हुँदै गएको छ । बढ्दो प्रदूषण नियन्त्रणका लागि विभिन्न सम्मेलन र सचेतनाका कार्यक्रमहरू हुँदै आएका छन् । हरेक वर्ष जुन महिनाको ५ तारिखका...
सम्माननीय प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दहाल ‘प्रचण्ड’ज्यू, नेपालको कार्यकारी प्रमुख पदमा तेस्रो पटक पुग्नु भएकोमा ढिलै भए पनि हार्दिक बधाई तथा सफल कार्यकालको शुभकामना । भूमिगत वामपन्थी राजनीति, १० वर्षे जनयुद्ध, शान्ति...
प्रयोग गर्न जान्नेहरूका निम्ति सामाजिक सञ्जाल फलदायी छ । यसको प्रयोगले विश्वभर भएका घटना परिघटना एकै ‘क्लिकमा’ हेर्न, पढ्न र सुन्न सकिन्छ । परिवारमा खबर आदान प्रदान, साथीभाइ, इष्टमित्र, राजनीति...
कुनै पनि व्यक्ति वा संस्थाद्वारा मानिसको बौद्धिकता (ज्ञान, श्रम, सीप आदि) प्रयोग गरी निजको स्वामित्वमा गरिएको सिर्जना नै बौद्धिक सम्पत्ति हो । प्रतिलिपि अधिकार ऐन २०५९ अनुसार साहित्य, कला, ज्ञान–विज्ञान र...
चलचित्र क्षेत्र भनेको मनोरञ्जन मात्र होइन, यसले देशको कला–संस्कृति रीतिरिवाज पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि ठुलो योगदान दिएको हुन्छ । चलचित्रले समाज र देशका लागि धेरै सकारात्मक सन्देश समेत दिएको हुन्छ, तर...
लामो समयको युरोप बसाइपछि दुई वर्षअघि नेपाल गएको थिएँ । कोभिडको दोस्रो लहर सुरु भएपछि केही सहयोग गर्न सक्छु कि भन्ने इच्छाले नेपाल गएको थिएँ । कोभिडबाट ग्रसित बिरामीलाई केही...
हामीले पढेको र सुनेको जहानियाँ राणा शासन कहालीलाग्दो थियो । २००७ सालअघिको हाम्रा अग्रजले त्यो राणा शासन कसरी भोग्नुभयो होला भन्ने कुरा मेरो मनमा अहिले खेलिरहन्छ । स्वतन्त्र रुपमा बोल्न...
पछिल्लो एक वर्ष जति भयो, लघुवित्त र सहकारी विरुद्धको आन्दोलन विभिन्न नाम र समूहबाट भैरहेको छ । ऋण लिने, वर्षौसम्म किस्ता नतिर्ने, अनि तिर्न नपरोस् भनी संगठित रुपमा आन्दोलन गर्ने...
मानिसले आफ्नो भागमा केही हासिल गर्न र प्राप्त गर्न सक्षम भएको अवस्थालाई भाग्यमानी सम्झन्छन्, तर साँचो अर्थमा तब मात्रै भाग्यमानी हुन्छ, जब उसले अरु मानिसका लागि भलोको कर्म गर्न सक्छ...
भारतीय पत्रकार सिद्धार्थ वरदराजनको ‘गल्ती सच्याउँदा मिडिया र पाठकबीचको सम्बन्ध बलिया बन्छ’ भन्ने शीर्षकको लेख रातोपाटीमै छापिएपछि मलाई पनि थप्न मन लाग्यो । म त भन्छु, मिडियाले पाठकलाई हेप्ने प्रवृत्ति...
सिद्धान्ततः आविष्कार, विकास र सुधार सधैँ अपुरो–अधुरो हुन्छ । उक्त नियम दूरसञ्चार क्षेत्रमा पनि लागू नहुने कुरै हुँदैन । यसको तात्पर्य नेपालको दूरसञ्चार उद्यममा गर्नुपर्ने र गर्न सकिने धेरै कुरा...
केही सातायता नेपालमा किर्ते शरणार्थी प्रकरण चर्चामा छ । यस मुद्दामा राजनीतिक पार्टीका केही नेता, माथिल्लो तहका केही कर्मचारी र केही बिचौलिया मुछिएका छन् । आफ्नो पार्टीका एकजना जिम्मेवार नेताउपर...
विश्वविख्यात सगरमाथा, विविध प्राकृतिक सौन्दर्य, जैविक विविधता तथा सांस्कृतिक धरोहरले हामी सुसज्जित र सम्पन्न छौँ । यद्यपि हामीले उपलब्ध स्रोत र साधनको उपयोग गरेर विकासमा फड्को मार्न सकिरहेका छैनौँ । विकासका...
जसको साथमा जनता हुन्छन्, जसमा काम गर्ने लगनशीलता हुन्छ, उसलाई जति जालझेल वा घेराबन्दी गरी तल झार्न खोजे पनि ऊ एक दिन अवश्य माथि पुग्न सक्छ भन्ने उदाहरण रवि लामिछानेले...
हामीले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको अभ्यास थालेको एक दशक पनि पुगेको छैन । लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको अभ्यास अहिले हाम्रा लागि विद्यार्थीका लागि नयाँ पाठ्यक्रमजस्तै छ । यसको मतलब हामी संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रका...
हालै सम्पन्न उपनिर्वाचनको तरङ्ग अहिले पनि कायमै छ । काँग्रेस महामन्त्री गगन थापाले चितवनको उपनिर्वाचनमा भाषण गर्ने क्रममा भगवान्को नाम जोडेर भनेका थिए, बाहिर रुख–रुख भन्दै कुद्ने तर भित्र घण्टीलाई...
भर्खरै सम्पन्न उपचुनावले राजनीतिक दलहरूलाई नयाँ सन्देश दिएको छ । आपसी गठबन्धनबाट चुनाव जितिन्छ भन्ने परम्परागत दलहरूको आडम्बरलाई उपनिर्वाचनको यस परिणामले धुजा धुजा पारेको छ । अब जनताले दलीय विरासतलाई...
ज्ञान र विज्ञानको अध्ययन स्रोत अध्यात्म र अद्वैत क्षेत्रका रूपमा रहेको प्राचीन एवं पुरातन सभ्यता जोडिएको क्षेत्र हो पशुपति क्षेत्र । यस क्षेत्रको अवस्थिति भगवान् श्री रामको समय त्रेता युग...
प्रकाश सपुतको नयाँ गीत सकम्बरी (फूलमाया) आइसकेपछि अहिले सामाजिक सञ्जाल पक्ष–विपक्षमा तातेको छ । कसैलाई गीत मन परेको छ, कसैलाई छैन । तर टिकटकमा भाइरल बनेको छ भने उक्त गीत...
देशको सामाजिक तथा आर्थिक विकासका निम्ति शिक्षा एक परिपूरक साधन हो । सामाजिक तथा आर्थिक विकासका लागि आवश्यक सक्षम जनशक्तिको उत्पादन शिक्षा क्षेत्रबाट तय हुन्छ । दिगो शान्ति र...
दर्शन जगत् र जीवनलाई डो¥याउने एक वैज्ञानिक बाटो हो । जति पनि सांसारिक क्रियाकलाप र पूर्ण वा अपूर्ण ज्ञानहरू अस्तित्वमा छन्, ती सबैको उद्गमस्थल र समस्या समाधानको बाटो नै दर्शन...
आज ‘गुड फ्राइडे’ । सामान्यतया साताको हरेक शुक्रबारलाई ‘गुड फ्राइडे’ भनेर उत्सव मनाउने चलन छ । नेपालमा पनि हप्ता भरीका कामकाजहरु सकेर विश्राम लिने दिनका रुपमा शुक्रबारलाई लिइने गरिन्छ । शुक्रबारका दिन...
पर्यटन क्षेत्रको विकास नेपालको आर्थिक विकासका लागि मूल आधार हो । भौगोलिक विविधता, प्राकृतिक स्रोत र सांस्कृतिक विविधताले विश्वका कुनै पनि मुलुकका पर्यटकलाई नेपालमा भरपुर मनोरञ्जन दिन सक्ने अवस्था छ...
गिद्ध शिकारी चराको समूहमा परेपनि आफूले कहिल्यै शिकार गर्दैन । खाली मरेका जनावरको मासु अर्थात् सिनो मात्र खान्छ । सिनो र अन्य मासुजन्य फोहर खाएर वातावरण स्वच्छ, सफा र सन्तुलित...
हार सबैलाई अप्रिय नै लाग्छ । एकदम असहज पनि । तर, हार र जित त देखाइ, बुझाइ र भोगाइको फरक मात्रै रहेछ । जन्मेसँगै हार र जितको लुकामारी त...
महिला हिंसाविरुद्धका कार्यक्रमहरु भएको निकै लामो समय व्यतित भएको छ । तर अझै पनि ती कार्यक्रम प्रभावकारी नभएको हालै कृषि क्याम्पसका डिनको हर्कतले सतहमा ल्याएको छ । यसले अशिक्षितबाट होइन...
प्रत्येक व्यक्तिले विद्यालय तहदेखि विश्वविद्यालय तह सम्मका पाठ्यपुस्तक र सन्दर्भ सामग्रीहरु अध्ययन गर्दा धेरै कितावी ज्ञान प्राप्त गरेको हुन्छ । ती कितावीे ज्ञानले मानिसलाई थप उत्सुक र जिज्ञासु बनाएको हुन्छ...
फागु पूर्णिमा अर्थात् होली आज र भोलि नेपालभर धुमधामले मनाइदैछ । होलीमा विभिन्न रंगहरुको प्रयोग हुने भएकाले यसलाई रंगहरुको पर्व पनि भनिन्छ । मुख्य गरी आत्मीयता, भाइचारा साटासाट तथा मेलमिलापको...
राजनीति विद्यार्थी र शिक्षा एक अर्कासंग जोडिएका सवाल हुन् । असल राजनीतिले शिक्षामा सुधार ल्याउँछ भने अराजकताको राजनीतिले शिक्षालाई अगाडि बढाउनुको सट्टा कयौँ माइल पछाडि धकेलेको पाइन्छ । जब एउटा विद्यार्र्थी...
निरंकुश पञ्चायत विरुद्ध निरन्तर खबरदारी गरेको र नेपालको राजनैतिक आन्दोलनमा नेतृत्वदायी भूमिकाको पृष्ठभूमि र नेतृत्व तयार गरेको छ स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु)ले । एउटा लामो कालखण्डपछि त्रिभुवन विश्वविद्यालयले स्ववियु निर्वाचनको...
सरकार र मधेशी मोर्चाबीच भएको ऐतिहासिक आठ बुँदा सम्झौता भएको १६ वर्ष लाग्दै छ । २०६४ फागुन १६ गते तत्कालीन सद्भावना पार्टी, तराई–मधेस लोकतान्त्रिक पार्टी र मधेशी जनअधिकार फोरम नेपालले...
देशको आमूल परिवर्तनका लागि हरेक पक्षबाट विद्यार्थी आन्दोलनले खेलेको भूमिका महत्त्वपूर्ण छ । यसले देशको सामाजिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक, आर्थिक तथा शैक्षिक विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पु¥याएको छ । देशमा सानादेखि ठूला...
स्वतन्त्र र सम्मानपूर्वक जीवनयापन गर्ने पाउनु महिलाको नैसर्गिक अधिकार हो । महिलाको अधिकार संरक्षणका लागि संविधानले पनि विशेष व्यवस्था गरेको छ । महिलासमक्ष आइपरेका समस्या समाधानका लागि उनीहरूलाई सक्षम बनाउनु...
कर्मचारी र राजनीतिज्ञहरूको संयन्त्रबाट कुनै पनि राज्य सञ्चालन हुन्छ । निर्वाचनमार्फत प्रतिनिधिका रूपमा राजनीतिज्ञहरू राज्यको नेतृत्वदायी भूमिकामा रहन्छन् । त्यस्ता निर्वाचित प्रतिनिधि देशको राजनीतिक संयन्त्र हुन् । व्यवस्थापिकामार्फत जनताको प्रतिनिधि...
तेरी सुरत से नही मिलती किसिकी सुरत लेकिन, हम जहाँ मे तेरी तस्बिर लिये फिरते है । बीसौँ शताब्दीको उत्तरार्ध र त्यसपछि चेतनशील मानव समाज विचारगत रूपमा ओशोमय हुन...
शिक्षित कसलाई भन्ने ? एक दिन एउटा कार्यक्रममा जाने क्रममा गाडीमा चडेँ । चालकले ‘कीर्तिपुर विश्वविद्यालयको प्रोफेसर क्वाटरबाट एक जना पाहुनालाई उठाउनु छ सर’ भन्दै हुइँक्याए । गाडी प्रोफेसर–क्वाटर पुग्यो...
नेपाली फिल्मको इतिहास करिब ६ दशक लामो छ । यसले धेरै आरोह अवरोह पार गर्दै आइरहेको छ । यस क्षेत्रमा लाग्नेहरु केही मात्रामा सफल भए पनि धेरै पलायन हुँदै आएको...
कृषिको विकास भए मात्र देश आत्म निर्भर बन्छ र रोजगारको आधार बन्छ । मानिसका लागि अति आवश्यक वस्तु भनेको गाँस, बास र कपास हो । त्यो प्राप्त गर्ने ठाउँ भनेको...
नेपालमा तेस्रो पटक राष्ट्रपतिको चुनाव हुन गइरहेको छ । दोस्रो राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले आफ्नो अन्तिम पदावधि यही फागुन अन्त्यमा सिध्याउँदै छिन् । निर्वाचन आयोगले फागुन २५ गतेका दिन राष्ट्रपतिको चुनाव...
जब जब शिवरात्रि आउँछ, तब तब भगवान् शिवको महिमा झन् झनै बढ्दै जान्छ । भगवान् शिवको महिमा बढेसँगै शिवजीको प्रसादको माग पनि बढ्दै जान्छ । भक्तजनहरूलाई अनर्थ नलागोस्- प्रसादको माग...