सञ्चारमाध्यमले गर्दा अचेल संसार साँघुरो भएको छ । आफ्नो वा अरू कसैको भौतिक उपस्थितिबिना सूचनाका भरमा कामकाज सम्पन्न हुन्छन् । पानी, बत्ती, फोन या अरू जुनसुकै सेवाको पनि बिल तिर्न कतै जानैपर्दैन । सोफामा बसेर ...
लोकतन्त्र प्राप्तिको लडाइँमा राजनीतिक दलहरूलाई समेत बाटो देखाएको नेपाल पत्रकार महासंघ यतिबेला अन्योल र सङ्कटको चौघेरामा छ । पत्रकार महासंघजस्तो साझा संस्थालाई पार्टीका जनवर्गीय सङ्गठनको स्तरमा झार्ने काम स्वयं महासंघ...
पशुपतिनाथ हजारौँ वर्षदेखि योगी र सत्यका खोजीहरूका लागि प्रेरणाको स्रोत रहँदै आएको छ । यहाँको ऊर्जाबाट लाभान्वित सनातन जगतले यसलाई एक महत्त्वपूर्ण तीर्थ मान्यो र दर्शनको प्रचलन बसाल्यो । भनिन्छ...
‘नयाँ सत्ता समीकरण’ भन्ने नाम दिइएको नयाँ कसरत उही २०२६ सालमा भूपिकृत ‘घुम्ने मेचमाथि अन्धा मान्छे’कै २०२१ साले नमुना हो भनेमा अत्युक्ति नहोला । भूपिको मनमा यस्तो मेचलाई घुमाउने कुनै...
नेपालको राजनीतिमा छली, कपटी, बेइमानी र धोकाधडी सामान्यजस्तै भए । अब कसैको भर कसैसँग रहेन । अर्थात् कसैले कसैलाई विश्वास गर्ने वातावरण छैन । विगतमा पार्टीहरू चुनावमा जान्थे, जनतालाई...
डेलिभरी वा प्रसव भनेको पाठेघरबाट परिपक्व शिशुको निष्कासन हुनु हो । प्राकृतिक किसिमले आमाको योनिबाट सामान्य रूपमै बच्चाको जन्म हुनुलाई ‘नर्मल डेलिभरी’ भन्छौँ । विज्ञानको विकाससँगै कतिपय अवस्थामा भ्याक्युम, फोरसेप डेलिभरी...
नेपाल कृषिप्रधान देश हो भन्ने कुरा बुबा–आमाले स्कुल पढ्दादेखि नै हामीलाई घरमा सुनाउनु हुन्थ्यो । उहाँहरूको पालामा आफ्नो उत्पादनले आफूलाई प्रशस्त खान पुगेर पनि त्यही अनाजलाई बिक्री वितरण मात्र हैन,...
केही दिनअघि सामाजिक सञ्जालमा एकाएक भाइरल भए, रियालिटी सो ‘नेपाल आइडल सिजन–५’ का विजेता करण परियार । कालो वर्णको अनुहार, सानो तथा कसिलो जिउ, मध्यम प्रकृतिको उचाइ, पुरानो शैलीको बाल,...
२०७८ चैतमा दुजाङ शेर्पालाई नेविसंघको अध्यक्ष मनोनीत गरेको एक वर्षपछि ७५२ जनालाई केन्द्रीय सदस्यहरूमा मनोनीत गरियो । ०७९ को आम निर्वाचनको अन्तिम परिणाम आएको तीन महिनाभित्र महाधिवेशन गर्नका लागि दुजाङ...
नेकपा एस अर्थात् नेकपा (एकीकृत समाजवादी)को दशौँ महाधिवेशन यही असार १६ गते हुँदै छ । तत्कालीन ‘नेकपा’भित्र केपी शर्मा ओलीको स्वेच्छारिताका विरुद्ध माधवकुमार नेपाल पक्षधरले सुरुवाती विद्रोह गरेको थियो ।...
शारीरिक रूपमा स्वस्थ, मानसिक तवरले शान्त र आध्यात्मिक रूपमा उच्च चेतनायुक्त भएर जिउने कला नै योग हो । परापूर्वकालमा योगलाई आफूभित्रको शक्तिसँग जोडिने माध्यमका रूपमा लिइएको थियो । समय क्रमसँगै योगको...
नेपाल परापूर्व कालदेखि ऋषिमुनिले योग–साधना गरेको स्थल हो भन्ने विश्वसामु छर्लङ्ग छ । बिचको समयमा योग–ध्यानको अभ्यासको गति शिथिल वा नगण्य भयो भनिन्छ । बितेका १५–२० वर्षयता भने देशमा ध्यान–साधनाका...
कोशी प्रदेशको एउटा सामुदायिक विद्यालयमा कक्षा ९–१२ का लागि प्राविधिक विषयको शिक्षक भएर करिब साढे पाँच वर्ष अध्यापन गराउने अवसर पाएँ । उक्त विद्यालयमा दृष्टिको अपाङ्गता भएका विद्यार्थीका लागि पनि...
अङ्ग्रेजी वर्षको जुनलाई स्कोलियोसिस जनचेतना महिनाका रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय रूपमै मनाउने गरिएको छ । स्कोलियोसिस भनेको मेरुदण्ड÷ढाड बाङ्गो हुने समस्या हो । मेरुदण्ड बाङ्गो हुनुका धेरै कारण हुन सक्छन् । यो...
ओशो तपोवनका संस्थापक रहनुभएका बोधिसत्त्व स्वामी आनन्द अरुण विगत ५५ वर्ष देखि ध्यान र ओशो दर्शनको प्रचार गरिरहनु भएको छ। आइतबारदेखि ८१ वर्ष टेक्नु भएका उहाँमा जोस जाँगर भने कुनै...
गणतन्त्रपछि जारी संविधानले व्यवस्था गरेका कैयौँ विषय अझै कार्यान्वयन हुन सकेका छैनन् । राज्यका निकाय तथा राजनीतिक दलहरूले बाध्यात्मक अवस्थाबाहेक महिला, दलित, सीमान्तकृत, आदिवासी जनजातिलाई अधिकार दिने तथा सहभागिता गराउने...
कोलम्बो। तीव्र आर्थिक सङ्कटको सामना गरेको श्रीलंका विदेशी मुद्राको सञ्चिति ऋणात्मकमा गएर आवश्यक कागजसमेत किन्ने हैसियतमा थिएन । चर्को ब्याजमा विदेशी ऋण लिएर सडक सञ्जाल, भौतिक पूर्वाधार निर्माणलाई जोड दिएकाले...
नगरप्रमुख बालेन शाहज्यू ! काठमाडौँ महानगरपालिका, काठमाडौँ । तपाईंलाई यो खुलापत्र बागमती नदीको अवस्थालाई लिएर लेख्दै छु । हुन त तपाईं काठमाडौँ महानगरपालिकाको मात्र प्रमुख (मेयर) हुनुहुन्छ । बागमती...
हाम्रो सबै भौगोलिक क्षेत्रमा सबै मौसममा उत्पादन हुने बाली हुन्, आलु तथा तरकारी । तरकारी बालीको कुरा गर्दा हामीकहाँ ५६ वटा तरकारीलाई रेकर्डमा राखिएको छ । जसमा ५४ वटा ‘आइडेन्टिफाई’...
रगत अभावका बारेमा हामीले बेलाबेला विभिन्न सञ्चारमाध्यममा पढ्ने र सुन्ने गरेका छौँ । नेपालमा दैनिक हजारौँ व्यक्तिले रक्तदान गरे पनि बेलाबेला रगतको अभाव भएको खबर सुन्छौँ । रगतलाई सही प्रयोग...
संघीय सरकारले जेठ १५ गते ल्याएको बजेटलाई लिएर विभिन्न टिका टिप्पणी र बहस भइरहेको छ । वर्तमान हाम्रोदेशको राजस्व सङ्कलन, वैदेशिक अनुदान र ऋणलगायतको अवस्थाका कारण सरकारले धेरै लोकप्रिय कार्यक्रम...
राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय उत्सव, पर्व तथा दिवसहरूले समाज परिवर्तनमा ठुलो अर्थ राख्छन्, तर नेपालजस्तो अल्पविकसित र विभेदव्याप्त मुलुकमा राष्ट्रिय–अन्तर्राष्ट्रिय उत्सव, पर्व तथा दिवसहरू सत्तासीनहरूको चाहना अनुसार मनाउने चलन छ । ...
नेपालको अस्तित्व र गरिमाको कुरा गर्दा प्राचीन मानव सभ्यतासँग जोडिएका ऐतिहासिक तथ्य पाइन्छन् । रामापिथेकसको अवशेष पाइनुले नेपाल विश्वमा कति प्राचीन देश हो भन्ने यथार्थ प्रस्टिन आउँछ । भौगर्भिक...
नयाँ संविधान अनुसार २०७४ सालमा प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभाको निर्वाचनपछि राष्ट्रिय सभाको निर्वाचन हुँदै थियो । यस निर्वाचनमा पार्टीले मलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गर्यो । प्रत्येक प्रदेशबाट तीनजना महिलासहित...
लाखौँको त्याग, तपस्या, समर्पण र हजारौँको बलिदानले राणाशासन, पञ्चायती शासन र निरङ्कुश राजतन्त्रको अन्त्य गरी गणतन्त्रको स्थापना भएको पनि १६ वर्ष पूरा भएको छ । यो अवधिमा १३ वटा...
लाखौँको त्याग, तपस्या, समर्पण र हजारौँको बलिदानले राणाशासन, पञ्चायती शासन र निरङ्कुश राजतन्त्रको अन्त्य गरी गणतन्त्रको स्थापना भएको पनि १६ वर्ष पूरा भएको छ । यो अवधिमा १३ वटा सरकारमा...
अग्रज एवं आदरणीय कृष्ण सेन ‘इच्छुक’ को २२औँ स्मृति दिवस (जेठ १३) को सन्दर्भमा प्रेस सेन्टर, नेपाल मकवानपुर जिल्ला समितिले हेटौँडामा एक औपचारिक कार्यक्रमसहित मलाई ‘कौशल पाण्डे स्मृति जनपक्षीय पत्रकारिता...
आज जेठ १३ गते सहिद कृष्णसेन इच्छुक (२०१३–२०५९) को २२औँ स्मृति दिवस । आजभन्दा २२ वर्षअघि आजकै दिन जनपक्षीय पत्रकारिताका धरोहर तथा नेपाली प्रगतिवादी साहित्यका आदर्श व्यक्तित्व र क्रान्तिकारी नेता...
२२ वर्षअघि आजकै दिन (२०५९ साल जेठ १३) कवि, पत्रकार, साहित्यकार एवं एक निष्ठावान् व्यक्ति कृष्णसेन इच्छुकको निर्ममतापूर्वक हत्या भएको थियो । इच्छुकको जस्तै सबैले त्याग गर्न सके समाज...
वास्तुशास्त्र भनेको ब्रह्माण्डको ऊर्जा सन्तुलनको विज्ञान हो । तत्त्वहरूको सन्तुलनबाट मानव जीवनमा भौतिक सुविधा बढाउने शास्त्रीय विधि हो, वास्तुशास्त्र । वास्तुशास्त्रले विज्ञानको विकास गर्दा प्रकृतिलाई बिथोलिन नदिन तत्त्वहरूको सन्तुलनमा...
पूर्वी नेपालको मुख्य त्रिधार्मिक पर्यटकीय स्थल हो– हलेसी तुवाचुङ । समुद्री सतहदेखि झन्डै ४,८०० उचाइमा अवस्थित हलेसीलाई हिन्दु धर्मावलम्बीले पूर्वको पशुपति ठान्छन् । बौद्धमार्गीहरू मरातिक गुफा अथवा दोस्रो लुम्बिनी...
चर्चित लोकदोहोरी कार्यक्रम ‘इन्द्रेणी’का सञ्चालक कृष्ण कँडेलमाथि यौन दुर्व्यवहार तथा श्रम शोषणको आरोप लगाउँदै गायिका शर्मिला श्रेष्ठ लगायत टिमले केही महिनाअघि पत्रकार सम्मेलन ग¥यो । सम्मेलनमा शर्मिलाले आफूलाई कँडेलले...
नेपाली कांग्रेसले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का सभापति तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेको सहकारी ठगीमा संलग्नता रहेको विषयमा संसदीय छानबिन समिति बनाउने माग राख्दै आएको थियो । उसको मागलाई सरकार पक्षले...
दोलखाको सदरमुकाम चरिकोटबाट तीन दिन हिँडेर लप्ची गाउँ पुगिन्छ । बिगु गाउँपालिका–१ मा पर्ने यो गाउँ पुग्दा बेग्लै संसारमा पुगेको आभास भयो । यस गाउँका बासिन्दाका दुःख...
आज हाम्रो जीवनको अपरिहार्य वस्तु बनेको छ, मोबाइल । मोबाइलबिना हामी एकछिन पनि एक्लै बस्न सक्दैनौँ । हामी भिडभित्र हुन्छौँ; भीडमा हामी एक्लो हुन्छौँ, तर पनि मोबाइल हाम्रो साथी हुन्छ...
नेपाली कांग्रेसका नेता गगन थापा समकालीन राजनीतिज्ञमा प्रखर वक्ताका रूपमा चिनिन्छन् । कुनै पनि विषयमा आफ्नो स्पष्ट दृष्टिकोण राख्न सक्ने नेताका रूपमा चिनिएका थापा तत्कालीन शाही शासनविरुद्ध राजनीतिक दलहरूले गरेको...
हाम्रो कुल भूभागमध्ये १७–१९ प्रतिशतसम्म भूभागमा विभिन्न खेती गरिन्छ । अरु सबै भूभाग हिमाल, पहाड वा वन–जङ्गलले ओगटेको छ । हाम्रो कृषि उत्पादन निर्वाहमुखी प्रणालीमा आधारित छ र ८० प्रतिशतभन्दा...
विद्यार्थी आन्दोलनको सबैभन्दा ठुलो सङ्गठन अनेरास्ववियुले आफ्नो स्थापना दिवसका अवसरमा बृहत् विद्यार्थी महोत्सव आयोजना गर्दै छ । भृकुटीमण्डपमा भोलिदेखि आयोजना हुने तीनदिने (जेठ १–३) महोत्सवले शैक्षिक, व्यावसायिक, सामाजिक तथा सांस्कृतिक...
नेपाल सरकारले सामाजिक सञ्जाल टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाएको ६ महिना भएको छ । यद्यपि टिकटक पूर्णरूपमा बन्द भएको छैन । नियमित रूपले नेपालभित्र टिकटक चल्न छाडेपछि वैकल्पिक उपायको खोजीमा फ्री...
प्रजातन्त्रको सुन्दरता नै संविधानवाद र विधिको शासन हो। व्यक्तिगत रूपमा को कस्तो भन्दा पनि सैद्धान्तिक दृष्टिकोणको परिभाषा आजको आवश्यकता हो। प्रतिस्पर्धी गणतन्त्रवादी दलहरूले गठबन्धनको नाममा मञ्चन गरिरहेका नाटकका कारण जनतामा...
सबैले लेख्न–बोल्न, काम गरी खान र अरुका अधिकार हनन नहुने गरी रमाउन अर्थात् मानवीय जीवनका यावत् गतिविधि निर्बाध गर्न पाइने व्यवस्था नै लोकतन्त्र हो । लोकतन्त्र आजको युगमा मानव जीवनको...