बालसंसार डेस्क
अल्छी वा आलस्य के हो भन्ने कुरा भाइबहिनीहरूलाई थाहै । भइहाल्छ नि, गरौँला न, अहिले नै के हतार छ र भन्दै निच मारेर बस्नु नै अल्छी वा आलस्य हो । तर त्यसको नतिजा कस्तो हुन्छ भन्ने कुरा भने धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ । त्यसो हो भने आऊ तलको कथा पढेर थाहा पाउने प्रयास गरौँ ।&nb...
खप्तड बाबाको नाम भाइबहिनीहरूले पनि सुनेको हुनुपर्छ । उनलाई कतै खप्तड स्वामी पनि भन्ने गरिएको पाइन्छ । उनको खास नाम चाहिँ परमहंस स्वामी सच्चिदानन्द सरस्वती हो, जुन दीक्षाप्राप्त गरेपछि प्राप्त भएको थियो । जीवनको पछिल्लो समय नेपालको खेचरादि पर्वत श्रृङ्गलामा पर्ने खप्त...
नेपालीमा एउटा भनाइ छ– ‘जस्तालाई तस्तै ... ।’ यस्तो भन्ने गरिएको भाइबहिनीहरूले पनि सुनेको हुनुपर्छ । नभए पनि बाबाआमा वा दाजुदिदीलाई सोधेर थाहा पाउन सकिन्छ । यसको अर्थ हो, जो जस्तो छ त्यस्तै व्यवहार गर्नुपर्छ । कतिपय धार्मिक ग्रन्थहरूमा पनि यस्तै उल्लेख ...
महान् विचारक सुकरात पश्चिमी दर्शनका जनक हुन् । ई.पू. ४६९ मा युनानको एथेन्स भन्ने स्थानमा जन्मेका सुकरातलाई आधुनिक सभ्यताको प्रवर्तकसमेत भन्ने गरिन्छ । उनीभन्दा पहिलेका शासक तथा धर्मगुरुहरू मानिसलाई मानिस भन्नसमेत हिचकिचाउँथे । समाजमा अन्धविश्वास र रुढीवाद व्याप्त थियो । द...
यतिबेला हामीकहाँ दसैँ पर्वको रमाइलो छ भन्ने कुरा भाइबहिनीलाई थाहै छ । आगामी २९ गते शुक्रबार मान्यजनका हातबाट टीका र जमारा लगाई आशीर्वाद लिएपछि सकिन्छ भन्ने पनि थाहै हुनुपर्छ तर यस्तो चलन किन र कहिलेदेखि चल्यो भन्ने कुरा भने सबैलाई थाहा नहुन सक्छ । त्यसैले यहाँ यसबा...
धुन्धुकारीको नाम भाइबहिनीहरूले पनि सुनेको हुनुपर्छ, जो अत्यन्त खलपात्रको रूपमा चिनिन्छन् । अहिले पनि कुनै दुर्जन व्यक्तिको उदाहरण दिनुप¥यो भने उनकै नाम लिने गरिन्छ तर उनी को थिए र कसरी त्यति ठूलो दुर्जन बन्न पुगे भन्ने कुरा भने थाहा नहुन सक्छ । त्यसैले यहाँ उनकै क...
लालबहादुर शास्त्री स्वतन्त्र भारतको दोस्रा प्रधानमन्त्री थिए । शारीरिक दृष्टिले जति होचा थिए वैचारिक दृष्टिले त्यति नै उचा थिए उनी । २ अक्टुवर १९०४ मा भारत यूपीको मुगलसरायमा जन्मेका शास्त्रीजीको मृत्यु ११ जनवरी १९६६ मा रुसको तास्कन्दमा भएको थियो । उनी नेहरुको मृत्युपछि सन्...
१, जननी र जन्मभूमि स्वर्गभन्दा पनि प्यारो हुन्छ – महर्षि वाल्मीकि २, परोपकारभन्दा ठूलो पुण्य र परपीडनभन्दा ठूलो पाप अर्को हुँदैन – महर्षि वेदव्यास ३, कर्मयोगभन्दा ठूलो योग अर्को हुँदैन – भगवान् श्रीकृष्ण ४, त्यही व्यक्ति महान् बन्न सक्छ जसको विचार महा...
भाइबहिनीहरूलाई कसैले बल र बुद्धि कुन ठूलो भन्यो भने के भन्छौ ? सायद बल ठूलो भन्छौ होला होइन ? झट्ट सुन्दा लाग्ने त्यस्तै हो । प्रायः सबैले यसै भन्छन् तर त्यो लागेको मात्र हो । वास्तविकता होइन । सदैव बलभन्दा बुद्धि नै एकपाइलो अगाडि हुन्छ । बलले गर्न नसकेको जस्तोसुकै काम पन...
जिद्दु कृष्णमूर्ति प्रशिद्ध भारतीय दार्शनिक हुन् । सन् १८९५ मे १२ मा जन्मेर १९८६ फेब्रुवरी १७ मा दिवङ्गत भएका कृष्णमूर्ति जे. कृष्णमूर्तिको नामले परिचित छन् । विश्वप्रशिद्ध यी विचारक कुशल वक्ता र लेखक पनि हुन् । उनका शिक्षा तथा विचार मनलाई शिक्षित गराउने किसिमका हुन्छन् । उन...
आज बालदिवस । राज्यले भाइबहिनीहरूका निम्ति तोकिदिएको दिवस । आजको दिन सरकारले बालबालिकाहरूका लागि पहिले गरेको कामको समीक्षा गर्छ र पछि गर्नुपर्ने कुराको चर्चा गर्छ । यसको अर्थ सरकारले मात्र सोच्ने दिन भन्ने होइन भाइबहिनीहरूले पनि आफ्ना लागि सोच्ने दिन हो । यस दिनले बा...
कथा धेरै पुरानो हो । कुनैबेला चन्द्रमालाई रूपको घमण्ड निकै थियो । यसो त आफैँमा उनी थिए सुन्दर नै । गोरो वर्ण, बाटुलो अनुहार, मिलेको शरीर यस्तैयस्तै । त्यसैले त कुनै सुन्दर व्यक्तिको उदाहरण दिनुप¥यो भने उनकै नाम लिने गरिन्थ्यो तर जति सुन्दर थिए त्यति नै थिए घमण्डी ...
एकलब्यको नाम भाइबहिनीहरूले पनि सुनेकै हुनुपर्छ । कतिलाई उनको गुरुभक्तिबारे पनि थाहा हुनसक्छ तर उनी को हुन् र कसरी प्रसिद्धि पाए भन्ने कुरा भने धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ । यहाँ यसैबारे जानकारी दिन खोजिएको छ । प्रसङ्ग महाभारतको हो । एकदिन पाण्डवहरू गुरु द्रो...
एकपटक सिख धर्मगुरु गुरुनानक घुम्दै एउटा बस्तीमा पुगेका थिए । गाउँलेहरूले राम्रैसँग स्वागत सत्कार गरे तर फर्कने बेला उनले आशीर्वादको सट्टा तिमीहरूको बस्ती यति बढी उजाड होस् कि चाँडै नै अन्यत्र बासको खोजी गर्नु परोस् भनेर हिँडे । उनको कुरा सुनेर शिष्यहरू आश्चर्यमा परे तर ...
प्रसङ्ग कठोपनिषद्को हो । गौतम वंशीय महर्षि अरुणका छोरा उद्दालक ठूला ऋषि थिए । उनी नियमित यज्ञ–अनुष्ठानका माध्यमबाट देवताहरूदेखि पितृहरूसम्म र मनुष्यहरूदेखि पशुपक्षीहरूलाई समेत सन्तुष्ट पार्थे । उनले एक पटक विश्वजित नामक यज्ञ गरेका थिए । यज्ञमा दैनिक सयौँ गाई दा...
धेरै पहिलेको कुरा हो । अविश्वासपुरमा अन्धक नामका राजा थिए । अन्धविश्वासका भक्त यी राजा सत्यतथ्यको विचारै नगरी जसले जे भन्यो त्यसैको पछि दौडन्थे । यसैका कारण कतिको घरवास उडेको थियो कतिको ज्यानै गएको थियो । भनिन्छ, ‘यथा राजा तथा प्रजा ।’ राजा जस्...
उहिले कुनै समयमा पृथिवी स्थानीय देवता अग्नि र अन्तरिक्ष स्थानीय देवता वायुको बीचमा को ठूलो भन्नेबारे झगडा परेको थियो । अग्नि आफैँलाई ठूलो मान्थे । आफू बिना संसारका मानिस खानै नपाएर मर्छन् भन्ने उनको मान्यता थियो । वायुदेव होइन, कहाँ त्यसो भनेर हुन्छ । तिमीभन्दा मै पो...
एकादेशमा एक शौखिन राजा थिए । विभिन्न प्रजातिका पशुपक्षी तथा कलाकृति जम्मा पार्ने उनको शोख थियो । दरबारमा काष्ठकला तथा हस्तीहाड कलाकृतिका सङ्ग्रहालय नै खोलेका थिए । ढुङ्गा, माटो र धातुबाट बनेका कलाकृति पनि उत्तिकै जम्मा गर्थे । चारचुरुङ्गी एवं पशुहरूका लागि गाउँ नै त...
धेरै पहिलेको कुरा हो । एकादेशमा एउटा मुढी राजा थिए । हरेक काम उनको मुढमा भर पर्थ्यो । रिसाउने र खुसाउने पत्तै हुँदैन थियो । रिस उठेको बेला कसैको ज्यानै लिन पनि पछि पर्दैनथे । खुसाएको बेला हीराको हारै दिएर पठाउने गर्थे । उनको सेवा गर्ने एकजना श्यामबहादुर नामक न...
१, बत्तीसौँ ओलम्पिक खेलकूद प्रतियोगिता कहाँ, कहिलेदेखि सुरू हुँदैछ ? (क) जापानको टोकियो शरहमा सन् २०२१ जुलाई २३ देखि, (ख) जापानको टोकियो शहरमा सन् २०२१ जुलाई २४ देखि, (ग) जापानको टोकियो शहरमा सन् २०२१ जुलाई २५ देखि, (घ) जापानको टोकियो शहरमा सन् २०२१ ...
हामीमध्ये धेरैमा अहिले पनि पढ्नु भनेको रट्नु हो भन्ने मान्यता पाइन्छ । खासगरी परम्परागत पढाइमा यस्तो बुझाइ बढी छ । यस्तो पढाइले किताबको कीरो त बनाउँछ तर परेको बेला काम लिन भने सकिन्न । धेरै पहिलेको कुरा हो । एकजना सज्जनले सुगा पालेका थिए । उनी हरेक दिन स...
