जननेता मदन भण्डारीको अगुवाइमा प्रतिपादित जनताको बहुदलीय जनवाद नेपाली मार्क्सवाद हो । जनताको मन जितेर राजनीतिक र राजकीय नेतृत्व हासिल गर्नुपर्छ भन्ने मूल मान्यता बोकेको यस पार्टीले आर्थिक नैतिकलगायत सबै खालको इमान्दारिताको अपेक्षालाई सर्वोपरि मान्छ । त्यसैले भण्डारीले आ...

बाम गठबन्धनको निरन्तरता रह्यो भने उसले गरेका चुनावी वाचामध्ये थोरै मात्र पनि देखिने काम भए भने  अरू दुई चारवटा चुनाव पनि काँग्रेसका लागि हार मात्र हात लाग्ने अवस्था नहोला भन्न सकिन्न भनेर प्रा. कृष्ण खनालले केही समय अघि भनेका थिए । पार्टी एकता भएर संसारकै ते...

कुनै पार्टी विचार सिद्धान्तका सवालमा अलमलमा पुगेपछि सिद्धान्तमा चल्ने कम्युनिस्ट पार्टी नै पनि पिँधबिनाको लोहोटा हुनपुग्छ । यस्ता अलमलले पार्टी गन्तव्यहीन हुनेछ ।  अहिले नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)मा टड्कारो रूपमा देखापर्दैछ । यसले निक्कै ठूलो सङ्कट ल्याउने पनि ...

    जतिसुकै प्रगतिशील तथा प्रजातान्त्रिक व्यक्तित्व भए भनिए पनि उसमा  सदियौँदेखिका पुरातन संस्कार र संस्कृतिको परोक्ष प्रभाव गहिरो रूपमा परेको हुन्छ र यस्तो टिठलाग्दो अवस्था अहिले पनि  देखिन्छ । आम नेपाली जनताकै सक्रिय र सशक्त सङ्घर्षका कारण राजत...

  प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले एक प्रसङ्गमा नेपाली काँग्रेसलाई विचरा भनिदिनुभयो । यो शब्दको प्रयोग नेकपा नामको विप्लव पार्टीका सम्बन्धमा नेपाली काँग्रेसको अवसरवादी चरित्रमा आधारित देखिन्छ  ।  तर प्रधानमन्त्रीले एक सन्दर्भमा नेपाली काँग्रेसलाई विचरा भने प...

राजा देवताका अवतार हुन् भन्ने चरम अन्ध मानसिकता रहिरहने हो भने सत्ताच्यूत राजतन्त्र फेरि फर्किन सक्छ ।  संविधानअनुसार धर्म, परम्परा, प्रथा र रीतिका नाममा कसैले कसैलाई अन्याय, असमानता, विभेद र शोषणको अन्त्य गर्ने किटानी व्यवस्थालाई व्यवहारमा उतार्ने प्रयत्न नगरुन्जेल रा...

चिकित्सा क्षेत्रका विषयमा राखेका ९० प्रतिशतभन्दा बढी माग सरकारले पूरा गरे पनि डा. गोविन्द केसी अनशनको एकोहोरो ढिपीमा अडिग रहेका छन् । उनको अनशनलाई अरू उकास्न र जटिल बनाउन पूर्वप्रधानान्याधीश सुशील कार्की डा. केसीलाई भेट्न पुगेको देखेर यो लेखक आश्चर्य चकित बनेको छ ।&n...

२०६२÷०६३ पछि नेपाल गणतान्त्रिक युगमा प्रवेश गरे पनि हालसम्म पनि देशमा सामन्तवादी संस्कृतिको रजगज राजनीति तथा कला साहित्यका आदि केन्द्र  भागमा नै पाइन्छ ।  कार्लमाक्र्सका अनुसार हरेक युगमा शासक वर्गका विचार प्रभावी हुन्छन्, बुद्धि र बौद्धिक शक्ति पनि उस...

नेपाल सर्वप्राचीन गौरवशाली इतिहास, धर्म र संस्कृतिका दृष्टिले विश्व प्रसिद्ध देश हो । यस देशको राष्ट्रिय एकता, अखण्डता तथा स्वाधीनता कायम गर्न पुर्खाहरूले अनेक त्याग र बलिदान गरेका छन् । पुर्खाहरूका नेपाल एकीकरणका प्रयासलाई सफल बनाइछाड्ने अभिप्रायका साथ  पृथ्वी नार...

नेकपाका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल उर्फ प्रचण्ड  एकीकरणका एक सशक्त सुविचारित अभियन्ता तथा सम्भावित भावी अध्यक्षका नाताले पनि अहिले केन्द्र भागमा छन् । त्यसैले उनमाथि निक्कै भारी  जिम्मेवारी र दायित्व आइपरेको देखिन्छ ।  तर सशस्त्र युद्ध समयको बेला जस्तो अति केन्द्...

नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानमा प्राज्ञपरिषद् र सभाको नियुक्ति पूरा भएको छ । यस लेखकलाई  प्रसिद्ध संस्कृतिविद् तथा राष्ट्रिय चेतनाका उन्नायक डा. जगमान गुरुङ उपकुलपतिमा नियुक्त हुँदा प्रज्ञाको एउटा उचाइ बनेको लागेको छ  ।  जात, भात, नाक र नश्लभन्दा धेरै माथिको स...

ने.क.पा. स्थायी समिति सदस्य घनश्याम भुसालले बैठकमा पार्टी अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री के.पी. शर्मा ओलीविरुद्ध कटु कटाक्ष गरेको समाचार सञ्चार माध्यममा भाइरल भयो ।  गोप्य बैठकमा आफै उत्ताउलो गरी बोल्ने र सञ्चार माध्यममा प्रचार गर्दै  हिँड्ने अचम्मको बेहोरा नेकपाका ए...

नेकपा सचिवालय बैठकलाई बहिष्कार नभनी बहिष्कार गरेको प्रकरणलगायत केही विषयको अन्तर्य केलाउँदा पार्टीमा कालीदास प्रवृत्तिले टाउको उठाउन खोजेको देखिन्छ ।   महाकवि बन्नुभन्दा अघिका महामूर्ख कालीदासले आफू बसेको रूखको हाँगोको फेद नै काटिरहेको अत्यन्त मूर्खतापूर्ण एउट...

     प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली काठमाडौँमा भइरहेको एसिया प्यासिफिक सम्मेलनका सन्दर्भमा  विवादको चक्रव्यूहमा पर्नुभएको छ । यसको मूल आयोजक  किस्चियन धर्म प्रचारक संस्था, जसको नाम युनिभर्सल पिस फेडरेसनका हो । यसका कारण ओली सरकार विवादको घेराबन्द...

हामी हाम्री ममतामयी माता   हरिमाया पोखरेलको ९६ वर्षका उमेरमा निधन भएपछि  क्रियाकर्ममा वैदिक विधिपूर्वक सरिक भएका छौँ । यो नरपशु वा मानवको संस्कृति  र संस्कार  हो ।  पशुको कुनै संस्कार र संस्कृति हुँदैन । गोरु र मान्छेमा यही फरक हुन्छ ।&nb...

आश लाग्दो मान्छे जेठाजु पर्यो भनेझैँ पार्टी अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री के.पी. शर्मा ओलीबाट  अब त देश र जनताका लागि अवश्य केही हुन्छ भन्ने आशा थियो । अरूले झैँ यस लेखकले धेरै आशा गरेको थियो । उहाँका कैयौँ सकारात्मक पक्षहरूको लेख मार्फत् उल्लेख गरेको थियो । तर एकाध घट...

नेपाललाई सके आफ्नो अधीनस्थ बनाउने नसके यस देशको उत्थान र उन्नति हुनै नदिने तथा सदा अस्थिर, अराजक र अन्यौलपूर्ण बनाउने काममा ब्रिटिस औपनिवेशिक चरित्रलाई हुबहु आत्मसात् गरेको भारतीय शासक वर्ग हर्दम लागिरहकै छ ।  यस काममा उसले साम, दाम, दण्ड र भेद नीति अँगालेको...

नेकपा सङ्ख्यात्मक रूपमा विशाल भएको छ तर त्यतिकै मात्रामा गुणात्मक रूपमा सबल छैन । जननेता मदन भण्डारीको जस्तो टोपी ढल्काएर मात्र मदन हुन सकिन्न । ओली वा प्रचण्ड निकट भएर मात्र वैचारिक निखार आउँदैन । पार्टीका कतिपय उपल्ला तहका नेताका सार्वजनिक विचार र वक्तव्यबाट  तिनक...

      भोल्टेयरले म आफ्ना प्रतिद्वन्द्वीसित एक्लै सामना गर्न सक्छु तर दया गरेर आफन्तहरूबाटै बचाउनु होला प्रभु भनेका थिए ।  यस्तै अवस्था दुई तिहाईको कम्युनिस्ट पार्टीको केपी शर्मा ओलीको देखिन थालेको छ । विरोधी त अनेक आफै धामी र आफै झाँक्रीझैँ हरकत,...

ओली सरकारका कामको विगत सरकारका कामको सापेक्ष मूल्याङ्कनबाट मात्र सही ठाउँमा पुगिन्छ नत्र भड्खालामा पुरिने खतरा हुन्छ । यसमा नेकपा पार्टीभित्रको तप्काको के कस्तो भूमिका हुन्छ, त्यो चाहिँ पछि हेरेर नै भन्न सकिन्छ । नेकपाका नेता झलनाथ खनाल पार्टी र सरकारका वर्तमान महत्वप...

यही श्रावण २९ गते पूर्वमाओवादी पार्टीको मुख्यालय पेरिस डाँडा स्रष्टामय थियो । पूर्वएमाले र माओवादी प्रतिबद्ध, आबद्ध, समर्थक शुभचिन्तक साहित्यकार, गायक, सङ्गीतकार, नृत्यकार, सिनेकर्मी, भाषा तथा लोकसाहित्य पक्षधर विभिन्न विधा, विज्ञता, सङ्घ, प्रदेशका स्थापित, साधनारत तथा सिर्जन...

वर्ग पक्षधरता सिर्फ जप गर्ने विषय होइन । यो त आफ्नू निजी जीवनमा आइपर्ने सबै खालका खत, बात र घात सहेर पनि तमाम श्रमजीवी जनताको हक हितका लागि समर्पित हुने विषय हो ।  अर्थात् देश भन्नु जनता, जनजीवीको हित हो भने वषौँ जेल, नेल, हत्कडी, निर्वासन आदि अनेक सकस सहेक...

विवेकशील साझा पार्टीका संयोजक ÷नेता तथा कवि रवीन्द्र मिश्रले २०७५ ज्येष्ठ १५ गते एक दैनिक पत्रिकामा ‘नेकपा ? कृपया नाम फेर्नोस्’ शीर्षकको लेखमा कम्युनिस्टलाई बाँदर, खोल, झूटको पराकाष्ठा, माक्र्सको सपना बेचुवा, भ्रष्टाचारवादी, कम्युनिस्टको क पनि बाँकी न...

कतिपय एमाले नेता प्रतिक्रिवादी कित्ताका झैँ पार्टी र नेतृत्वलाई उधार्नमै समय व्यतीत गरेको देखिन्छ । कति एमाले नेताहरूमा भूल, भत्कोस र भाँड प्रवृत्ति बारबार  देखिन्छ र तिनले उपर्युक्त खालका अभिव्यक्तिहरू बारबार प्रकट गरेको पाइन्छ ।  कमरेड माओ त्से तुङले बन्दुक...

मेरा प्रिय आख्यानकार तथा विशिष्ट स्रष्टा तथा नेता सञ्जय थापा उर्फ प्रदीप नेपालको (नेपाल टेलिभिजनको मिति २०७४ चैत्र ९) मा प्रसारित अन्तरवार्तामा व्यक्तिगत अहं, आग्रह र  आक्रोशजन्य अभिव्यक्ति आयो । यही विषयमा नेपाललाई यो यस लेखकको फिरादपत्र वा प्रतिवाद पत्र हो ।  ...