-सूर्यप्रसाद खनाल

छड्के दौड्यो भारतको ऊँट 
कैसे दिन्छौ घोडे चेक ?
नालापानी लिपुलेक 
कल्ले देला पिउँसे चेक ?

सत्तापक्ष, प्रतिपक्ष ?
छौ कि कतै नतमस्त  !
नालापानी लिपुलेक ।

ओल्लो हो कि पल्लो भेग
कठैबरै कल्ले गर्ला थुन छेक ।

बुद्ध जन्मे यहाँ रे
उस्तै बन्यो त्यहाँ  
कहाँ ?
यताकोले सोध्यो 
यी यहाँ उताकाले भन्यो  
खै कहाँ यताकाले भन्यो  
हेर्छस् ? देखाइदिम ? धम्की दियो ।
हजुर हैन,
होइन मैले
ऊ त्यसले
भन्दै पो थियो ।

जनता अलमल्ल 
सास फेरेका बल्लबल्ल !
नालापानी लिपुलेक,
सिमानामा झलमल्ल ।

प्रतिपक्ष ट्वाँ ट्वाँ
सकार निदाउँदै छ फ्वाँ फ्वाँ
नालापानी लिपुलेक 
कसले देला घोडे चेक ?
कसरी होला थुनछेक ।

सरकार चलाउने ट्वाल्ल
होली वाइन पिउँने ह्वाल्ल 
सके टालटुल नत्र पकछ्याल्ल 
कोही यौन क्रीडामै अभ्यस्त
कोही वाइनमा मस्त 
कोही अपराधी जोगाउनै व्यस्त
विचरा जनता इँटाभट्टीमा ध्वस्त !
तर वर्षौं पछि अपराधी समात्ने को होस् तँ ?

आयो आयो हल्ला आउँछ 
सुन पक्र्यो मिडियामा छाउँछ
पक्रेको लेख्दा गाठी पाउँछ
पक्रेपछि कहाँ गयो ?
कि त्यो शुद्धै भयो ?
यस्तो लेखे पत्रकारले लाठी पाउँछ ।

शान्ति सुरक्षा ?
रक्षा कि भक्षा ? पढेको कति कक्षा ?
अपराधि समाउन 
आयो आयो पुलिस आयो 
एउटा पागल च्याप्प समायो 
झुम्मिए पुलिस बारुला जस्तै 
कस्तो रिस अहो मारुँला जस्तै ।।

बुटले गोदे
लाठी ठोके
एया.. एया...
पागल रोयो ।
कुइँया कुइँया
पुलिस रमायो 
पागल समाइयो अपराधी भगाइयो 
पुलिसको सेवा अहो
मिलोमतोमा अपराधी भाग्न सघाइयो ।

शासनधारीहरु जनताको लागि लडे रे ?
थुप्रै जनता मरे
थुप्रै विदुवा भए
अपाङ्ग भए
अलपत्र परे तर आँसु आएन
सन्तान गयो, मन विचलित भयो 
शासक भक्कानियो तर रुनै पाएन ?

बालुवाटारको गाइँगुइँ
खुबै मायाँ लाएछ कि
केही दिनमै साइँ सुइँ
भन्दै पो थियो यो मेरै
दुःखको कमाइ मेरै
बालुवाटारको टुक्रो मेरै
ग¥यो फेरि सँुक्क,  सुँक्क 
र भन्यो यो मेरै हो धरोधर्म 
तर नालापानी लिपुलेक
हराउँदा चुप्प   चुप्प   
थुक्क नालायक तेरो कर्म ।

गुल्मी